İSTİNYE ÜNİVERSİTESİ BİLGİ PAKETİ / DERS KATALOĞU
Ders Genel Tanıtım Bilgileri
| Ders Kodu: | OPT103 | ||||
| Ders İsmi: | Optisyenlik 1 | ||||
| Ders Yarıyılı: | Güz | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | Turkish | ||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
| Dersin Türü: | Zorunlu | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Öğr. Gör. BİLGEN ŞİMŞEK | ||||
| Dersi Veren(ler): | Öğr. Gör. Bilgen ŞİMŞEK | ||||
| Dersin Yardımcıları: |
Dersin Amaç ve İçeriği
| Dersin Amacı: | Bu dersin amacı; optisyenlik mesleğine giriş niteliğinde temel kavramların, mesleki terimlerin ve yasal çerçevenin öğretilmesidir. Öğrencilerin göz ve görme sağlığıyla ilişkili temel optik prensipleri, gözlük camı ve çerçeve özelliklerini, reçete okuma ve kırma kusurlarının düzeltilmesi konularını kavrayarak ilerleyen uygulama derslerine altyapı oluşturmaları hedeflenir. |
| Dersin İçeriği: | Optisyenlik mesleğinin tanımı ve tarihsel gelişimi, görev ve yetkiler, optisyenlik mevzuatı, gözlükçülükte kullanılan temel terimler ve semboller, gözlük çerçevesi bölümleri ve hammadde türleri, gözlük cam çeşitleri ve özellikleri, görme kusurlarının (miyopi, hipermetropi, astigmatizma, presbiyopi) gözlük camlarıyla düzeltilmesi, reçete okuma, diyoptri ve adisyon kavramları, aks ve astigmatizmanın düzeltilmesi esasları. |
Öğrenme Kazanımları
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Optisyenin tanımı görevleri ve yetkinlikleri hakkında bilgi sahibi olur. 2) Gözlüğün tanımı ve tarihçesi hakkında bilgi sahibi olur ve kullanım alanlarını öğrenir. 3) Optisyenlikte temel teknik terimler, tanımlar ve sembolleri öğrenir. 4) Optisyenlik ile ilgili mevzuatı, görev tanımını bilir ve sorumluluklarını öğrenir. 5) Gözlük çerçevesi bölümlerini ve çerçeve hammaddelerini açıklar. 6) Gözlük cam hammaddelerini ve cam çeşitlerini açıklar. 7) Gözdeki kırma (Refraksiyon) kusurlarını bilir ve gözlük camı ile düzeltilmesini giderir. 8) Diyoptri tanımı bilir ve diyoptri hesaplar. 9) Gözlük reçetesi okur ve adisyon değerlendirir. 10) Aks kavramını bilir ve astigmatizmanın düzeltilmesini öğrenir. |
Ders Akış Planı
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Dersin Tanımı, Mesleğin Tanımı, Görev ve Yetkiler, Türkiye’de ve Dünyada Optisyenlik Mesleği • Dersin amacı, kapsamı ve kazanımları • Optisyenlik mesleğinin tanımı ve önemi • Optisyenin görev, yetki ve sorumlulukları • Türkiye’de optisyenlik mesleğinin yasal çerçevesi • Dünyada optisyenlik mesleği uygulamaları ve farklı ülkelerden örnekler | “Optisyenlik Mevzuatı ve Meslek Etiği”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2018), Güneş Tıp Kitabevleri. “Optik ve Optisyenlik 1”, Melike Semercioğlu (2024), Nobel Tıp Kitabevi. “Temel Optisyenlik”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2016), Güneş Tıp Kitabevleri. “T.C. Sağlık Bakanlığı – Optisyenlik Müesseseleri Yönetmeliği”, (Güncel 2024), Resmî Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr |
| 2) | Gözlüğün Tanımı ve Tarihçesi • Gözlüğün tanımı ve temel işlevleri • İlk optik araçlar ve büyüteçler • Orta Çağ’da Avrupa’da gözlüğün ortaya çıkışı • Matbaa sonrası gözlük kullanımının yaygınlaşması • Modern gözlük çerçeve ve cam gelişmeleri • Günümüzde gözlüğün önemi ve kullanım alanları | “Optik ve Optisyenlik 1”, Melike Semercioğlu (2024), Nobel Tıp Kitabevi. “Temel Optisyenlik”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2016), Güneş Tıp Kitabevleri. “Gözlükçülük”, Ercan Aksak, Tamer Küçüker (2005), Kurs–Ders Kitapları, Eskişehir. “Gözlük Camlarının Montajı”, Fikret Şen (2017), Güneş Tıp Kitabevleri. “Optik Aletler Tarihi ve Gözlükçülükte Teknolojik Gelişimler”, Türkiye Optisyen–Gözlükçüler Birliği Yayını (2019). |
| 3) | Türkiye’de Optisyenliğin Tarihi ve Yasal Çerçevesi • Osmanlı döneminde optisyenlik uygulamaları • Cumhuriyet döneminde mesleğin gelişimi • 3958 sayılı Kanun: Çıkarılış amacı, kapsamı ve mesleğe etkileri • 5193 sayılı Kanun: Modern düzenlemeler, optisyenlik eğitim ve yetki alanları • Günümüzde optisyenlik mesleğinin mevzuat çerçevesi | “Optik ve Optisyenlik 1”, Melike Semercioğlu (2024), Nobel Tıp Kitabevi. “Optisyenlik Mevzuatı ve Meslek Etiği”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2018), Güneş Tıp Kitabevleri. “Temel Optisyenlik”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2016), Güneş Tıp Kitabevleri. “Gözlükçülük”, Ercan Aksak, Tamer Küçüker (2005), Kurs–Ders Kitapları, Eskişehir. “T.C. Sağlık Bakanlığı – Optisyenlik Müesseseleri Yönetmeliği”, (Güncel 2024), Resmî Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr “5193 Sayılı Optisyenlik Hakkında Kanun” ve “3958 Sayılı Gözlükçülük Hakkında Kanun”, Resmî Gazete Arşivi. |
| 4) | Göz Anatomisi ve Fizyolojisi • Gözün dış yapısı: kornea, sklera, konjonktiva • Orta tabaka: iris, pupilla, lens, siliyer cisim, koroid • İç tabaka: retina ve görme hücreleri • Görme siniri (n. opticus) ve görme yolları • Yardımcı yapılar: göz kapakları, kirpikler, gözyaşı bezi • Gözün temel fizyolojik işlevleri: odaklama (akomodasyon), ışık uyumu, görme süreci | “Optik ve Optisyenlik 1”, Melike Semercioğlu (2024), Nobel Tıp Kitabevi. “Temel Optisyenlik”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2016), Güneş Tıp Kitabevleri. “Gözlükçülük”, Ercan Aksak, Tamer Küçüker (2005), Kurs–Ders Kitapları, Eskişehir. “Göz Anatomisi ve Fizyolojisi”, Süleyman Kaynak, N. Gözde Kanpolat (2015), Güneş Tıp Kitabevleri. “İnsan Anatomisi ve Fizyolojisi”, Cemil Giritlioğlu (2018), Nobel Tıp Kitabevi. |
| 5) | Basit Göz Hastalıkları • Konjonktivit (göz nezlesi) • Arpacık (hordeolum) • Şalazyon • Blefarit (göz kapağı iltihabı) • Kuru göz (oküler kuruluk) • Alerjik göz rahatsızlıkları • Basit kornea yüzeyi sorunları (erozyon, irritasyon) | “Optik ve Optisyenlik 1”, Melike Semercioğlu (2024), Nobel Tıp Kitabevi. “Temel Optisyenlik”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2016), Güneş Tıp Kitabevleri. “Göz Hastalıkları”, Süleyman Kaynak (2017), Güneş Tıp Kitabevleri. “Göz Hastalıklarının Temelleri”, Aydın Yağcı, A. Kadir Eltutar (2018), Nobel Tıp Kitabevi. “Optisyenlik Mevzuatı ve Meslek Etiği”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2018), Güneş Tıp Kitabevleri. |
| 6) | Ara sınav | |
| 7) | Refraksiyon Kusurları • Gözde kırma kusurlarının temel prensipleri • Miyopi • Hipermetropi • Astigmatizma • Presbiyopi • Refraksiyon kusurlarının günlük yaşam ve görme üzerine etkileri • Optisyenlikte kırma kusurlarının önemi | “Optik ve Optisyenlik 1”, Melike Semercioğlu (2024), Nobel Tıp Kitabevi. “Temel Optisyenlik”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2016), Güneş Tıp Kitabevleri. “Görme Optiği ve Görme Kusurlarının Düzeltilmesi”, Nesimi Cihan Ünlüçerçi (2016), Nobel Tıp Kitabevi. “Optisyenlik Mevzuatı ve Meslek Etiği”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2018), Güneş Tıp Kitabevleri. “Gözlükçülük”, Ercan Aksak, Tamer Küçüker (2005), Kurs–Ders Kitapları, Eskişehir. |
| 8) | Optisyenlikte Kullanılan Temel Terimler ve Reçete Sembolleri • Optik ve refraksiyon ile ilgili temel terimler (miyopi, hipermetropi, astigmatizma, presbiyopi vb.) • Gözlük reçetelerinde kullanılan kısaltmalar (OD, OS, OU vb.) • Reçete değerleri ve birimleri (sferik, silindirik, eksen, prizma, baz vb.) • Addisyon (ADD) ve yakın/distance değerleri • Pupilla mesafesi (PD) ölçümü ve önemi • Reçete okuma ve yorumlama için temel işaretler | “Optik ve Optisyenlik 1”, Melike Semercioğlu (2024), Nobel Tıp Kitabevi. “Temel Optisyenlik”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2016), Güneş Tıp Kitabevleri. “Görme Optiği ve Görme Kusurlarının Düzeltilmesi”, Nesimi Cihan Ünlüçerçi (2016), Nobel Tıp Kitabevi. “Gözlükçülük”, Ercan Aksak, Tamer Küçüker (2005), Kurs–Ders Kitapları, Eskişehir. “Gözlük Reçetesi Okuma ve Uygulama Rehberi”, Türkiye Optisyen–Gözlükçüler Birliği Yayını (2020). |
| 9) | Diyoptri: Tanımı ve Formülasyonu • Diyoptri kavramı • Diyoptri formülü (D = 1/f) • Pozitif ve negatif diyoptri • Reçetelerde diyoptri kullanımı | ''Gözkçülük'' Aksak E., Küçüker T. Eskişehir 2005, Kurs-Ders Kitapları ''Temel Optisyenlik'' Özdemir E., Yarar O., 2016 Güneş Tıp Kitabevleri |
| 10) | Konkav ve Konveks Mercekler – Kırma Kusurlarının Düzeltilmesi • Merceklerin temel özellikleri (konkav – içbükey, konveks – dışbükey) • Optik eksen, odak noktası ve odak uzaklığı • Konkav merceklerin ışığı dağıtıcı (diverjan) özellikleri • Konveks merceklerin ışığı toplayıcı (konverjan) özellikleri • Merceklerin görme kusurlarında kullanımı: • Miyopi → konkav mercek ile düzeltilmesi • Hipermetropi → konveks mercek ile düzeltilmesi • Astigmatizma → silindirik merceklerle düzeltilmesi • Presbiyopi için mercek çözümleri (yakın gözlükleri, bifokal, progresif) | “Optik ve Optisyenlik 1”, Melike Semercioğlu (2024), Nobel Tıp Kitabevi. “Temel Optisyenlik”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2016), Güneş Tıp Kitabevleri. “Görme Optiği ve Görme Kusurlarının Düzeltilmesi”, Nesimi Cihan Ünlüçerçi (2016), Nobel Tıp Kitabevi. “Optisyenlik Mevzuatı ve Meslek Etiği”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2018), Güneş Tıp Kitabevleri. “Gözlükçülük”, Ercan Aksak, Tamer Küçüker (2005), Kurs–Ders Kitapları, Eskişehir. |
| 11) | Aks Kavramı ve Astigmatizmanın Düzeltilmesi • Astigmatizma ve meridyenler • Aks kavramı • Silindirik camlarla astigmatizmanın düzeltilmesi | ''Fizik ve Geometrik Optik 1&2'' Akkoyun S., Bayram T. 2018 Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar |
| 12) | Öğrenci Sunumları | Tüm Ders Materyalleri |
| 13) | Öğrenci Sunumları | Tüm Ders Materyalleri |
| 14) | Konuların genel tekrarı | Tüm Ders Materyalleri |
| 15) | Final Sınavı |
Kaynaklar
| Ders Notları / Kitaplar: | ‘’Optik ve Optisyenlik 1’’ Semercioğlu M., 2024 Nobel Tıp Kitapevi ''Temel Optisyenlik'', Erdoğan ÖZDEMİR, Onur YARAR (2016), Güneş Tıp Kitabevleri ''Optisyenin Eğitim El Kitabı'', DAVID S. McCLEARY (2014), Nobel Tıp Kitapevleri, ''Görme Optiği ve Görme Kusurlarının Düzeltilmesi'', Nesimi Cihan ÜNLÜÇERÇİ (2016), Nobel Tıp Kitapevleri Öğretim Görevlisi Notları |
| Diğer Kaynaklar: | “Optics and Opticianry I” – Semercioğlu, M. (2024). Nobel Medical Publishing. “Basic Opticianry” – Özdemir, E. & Yarar, O. (2016). Güneş Medical Publishing. “Optician’s Training Handbook” – McCleary, D. S. (2014). Nobel Medical Publishing. “Visual Optics and the Correction of Visual Defects” – Ünlüçerçi, N. C. (2016). Nobel Medical Publishing. Lecturer’s Notes |
Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi
| Ders Öğrenme Kazanımları | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları |
Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı |
Ölçme ve Değerlendirme
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Projeler | 1 | % 20 |
| Ara Sınavlar | 1 | % 30 |
| Final | 1 | % 50 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 50 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 50 | |
| Toplam | % 100 | |
İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | İş Yükü |
| Ders Saati | 12 | 36 |
| Proje | 1 | 1 |
| Ara Sınavlar | 1 | 1 |
| Final | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü | 39 | |