İSTİNYE ÜNİVERSİTESİ BİLGİ PAKETİ / DERS KATALOĞU
| Tıp (İngilizce) | |||||
| Lisans | TYYÇ: 7. Düzey | QF-EHEA: 2. Düzey | EQF-LLL: 7. Düzey | ||
Ders Genel Tanıtım Bilgileri
| Ders Kodu: | MED042 | ||||
| Ders İsmi: | Gelişen Tıp Teknolojileri ve Etik | ||||
| Ders Yarıyılı: | Bahar | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | English | ||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
| Dersin Türü: | Bölüm/Program Seçmeli | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | E-Öğrenme | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üy. TAYYİBE BARDAKÇI | ||||
| Dersi Veren(ler): | Asst. Prof. Tayyibe Bardakçı | ||||
| Dersin Yardımcıları: |
Dersin Amaç ve İçeriği
| Dersin Amacı: | -Günümüz ahlak felsefesi tartışmalarında kullanılan çeşitli etik teorileri öğrenmek. -Felsefi argümanları tanımayı ve değerlendirmeyi öğrenmek. -Yeni teknolojilerin bireysel ve sosyal etkilerini anlamak. -Teknolojinin ahlakı dönüştürme potansiyelini tartışmak. -Tıbbın yapabildiklerinin yanı sıra, yapmaması gerekenleri irdelemek. |
| Dersin İçeriği: | Tıp, biyoteknoloji, nanoteknoloji, ve genetik mühendisliği gibi alanlardaki gelişmelere baktığımızda, eskiden bilimkurgu olarak gördüğümüz birçok şeyin artık bilimin gerçekleri haline gelişine tanık olduğumuz bir yüzyıl içinde yaşıyoruz. IVF, CRISPR gibi yeni gen düzenleme teknikleri (bkz. 2020 Nobel Kimya Ödülü), tıpta yapay zeka kullanımının giderek artması, orijinalinden daha iyi performans gösterebilen organ veya uzuvların tasarlanması, bundan yüz yıl öncesinde tahayyül bile edemeyeceğimiz ancak günümüzde var olan teknolojilerin sadece bir bölümüdür. Kimi zaman tıp vasıtasıyla kimi zaman da tıptaki kullanımıyla hayatlarımıza giren bu teknolojilerin ele alınacağı bu derste günümüzün önemli etik ve sosyal sorunlarına dair sorular sorulup, cevaplar aranacaktır: -Bir embriyoya kişi denebilir mi? Embriyoları araştırmalarda kullanabilir miyiz?--İnsanları normal sınırların ötesinde fonksiyon kazandıracak şekilde geliştirmek ahlaken doğru mudur? -Tıpta yapay zeka uygulamalarının avantajları ve dezavantajları nelerdir? -İnsan klonlanması sosyal ve ahlaki açıdan ne gibi sonuçlar doğurur? Oturumlar temel olarak ders anlatımı ve tartışma etkinliklerinden oluşacaktır. |
Öğrenme Kazanımları
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Temel etik teorilere/çerçevelere aşinalık kazanmak. 2) Yeni teknolojilerin hangi amaçlarla kullanılabileceğine dair bakış açısı edinmek. 3) Dersteki tartışmalarda öğrencilerin kendi görüşlerini açıkça ifade edebilmesi ve diğer görüşleri de dikkate alabilme yetisi kazanmaları. 4) Teknolojinin ahlakı dönüştürme potansiyelini kavramak. 5) Yeni teknolojilerin getireceği avantajların yanı sıra, yol açabileceği kayıpları da değerlendirebilir hale gelmek. |
Ders Akış Planı
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Tanışma ve Giriş Dersi, Dersin Tanıtımı | Ders notları |
| 2) | Temel Kavramlar: Etik, Ahlak, Tıp Etiği, Biyoetik | Ders notları |
| 3) | İnsanlık onuru kavramı | Ders notları |
| 4) | IVF: Üremenin tabiatını değiştiren teknoloji | Ders notları |
| 5) | Genetik müdahaleler ve etik sorunlar | Ders notları |
| 6) | Yapay organ ve uzuvlar | Ders notları |
| 7) | Doping & insan ötesi sporcular | Ders notları |
| 8) | Arasınav haftası | |
| 9) | İnsanı geliştirme ve etik | Ders notları |
| 10) | Büyük veri ve sağlık verisi | Ders notları |
| 11) | Tıpta yapay zeka kullanımı | Ders notları |
| 12) | Dijital çağ pandemisi COVID-19 | Ders notları |
| 13) | implant edilebilir çipler / Black Mirror örneği | Ders notları |
| 14) | İnsan klonlama | Ders notları |
| 15) | Final haftası |
Kaynaklar
| Ders Notları / Kitaplar: | Lecture notes, recommended articles, books, and movies throughout the semester. |
| Diğer Kaynaklar: | -Michael Sandel, The Case Against Perfection, Harvard University Press. -Yuval Noah Harari, Homo Deus: A Brief History of Tomorrow, Vintage. -Yuval Noah Harari, 21 Lessons for the 21st Century, Random House Publishing Group. -Gerd Leonhard, Technology vs. Humanity, Future Scopes. -Francis Fukuyama, Our Posthuman Future: Consequences of the Biotechnology Revolution. -(TR) S. Metin (2019). Biyotıp Etiği ve Hukuk, İstanbul: BETİM Kitaplığı. |
Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi
| Course Learning Outcomes | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | ||||||||||||||||||
| 1) Tıbbın, tıbbi uygulamaların ve hekimlik mesleğinin tarihsel gelişimini ve toplum için önemini bilir. | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||
| 2) İnsan vücudunun normal yapı ve fonksiyonunu molekül, hücre, doku, organ ve sistemler düzeyinde bilir. | ||||||||||||||||||
| 3) Hastalarından doğru ve etkin sosyal ve tıbbi öykü alabilir, kapsamlı fizik muayene yapabilir. | ||||||||||||||||||
| 4) Hastalıklarla ilgili laboratuvar işlemlerini bilir; birinci basamakta, gerekli materyali (kan, idrar, vb.) uygun yöntemlerle hastadan elde ederek tanı ve takip için gerekli laboratuvar işlemlerini yapabilir ya da laboratuvar tetkik talebinde bulunabilir. | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||
| 5) Hastalıklar sırasında yapı ve fonksiyonlarda meydana gelen patolojik değişiklikleri fizyolojik olandan ayırabilir. Hastanın öyküsü, fizik muayene, laboratuvar ve görüntüleme bulgularını yorumlayabilir ve hastanın problemine yönelik ön-tanı ve tanıya varabilir. | ||||||||||||||||||
| 6) Birincil bakım ve acil hekimlik tedavi uygulamalarını, rehabilitasyon aşamalarını bilir, planlar ve uygulayabilir. | ||||||||||||||||||
| 7) Hasta kayıtlarını doğru ve etkin olarak tutabilir, hasta bilgileri ve kayıtlarının mahremiyetinin önemini bilir ve bu mahremiyeti korur. | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||||||||||||
| 8) Klinik karar verme sürecini, kanıta dayalı tıp uygulamalarını ve güncel yaklaşımları bilir. | ||||||||||||||||||
| 9) Koruyucu sağlık önlemleri ile bireylerin hastalıklardan korunmasında ve sağlığın geliştirilmesindeki temel prensipleri bilir, uygulayabilir ve risk altındaki birey ve/veya toplumu tanır, epidemi, pandemi gibi toplum sağlığı sorunlarında hekim sorumluluğunu üstlenir. | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||
| 10) Biyopsikososyal yaklaşımı bilir, hastalıkların nedenlerini, bireyi ve çevresi ile etkileşimini göz önüne alarak değerlendirir. | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||
| 11) Hasta ve yakınları, toplum ve meslektaşları ile sözlü ve/veya yazılı olarak etkin iletişim kurabilir. | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||||||||||||
| 12) Araştırma yapma teknik, yöntem ve kurallarını bilir. Bilimi ve bilimsel yöntemi etik kurallar çerçevesinde kullanarak yeni mesleki bilgi ve uygulamaların oluşturulmasına, paylaşılmasına, uygulanmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur. | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||||||||||||
| 13) Sağlık verilerini toplayabilir, analiz edebilir, özetleyerek sunabilir, adli rapor düzenleyebilir. | ||||||||||||||||||
| 14) Hekimin eğitici, idareci ve araştırmacı olarak sağlık hizmet sunumundaki yerini bilir. Toplumun sağlık düzeyini yükseltme hedefiyle kurulmuş tüm disiplinler arası ekiplerde kendisinin ve birlikte çalıştığı ekip arkadaşlarının mesleki ve kişisel gelişimleri ile ilgili sorumluluk alır. | ||||||||||||||||||
| 15) Çalışan sağlığı, çevre ve iş güvenliği konularını bilir ve gerektiğinde sorumluluk alır. | ||||||||||||||||||
| 16) Sağlık politikalarını bilir ve uygulama alanındaki etkilerini değerlendirebilir. | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||
| 17) Tıp alanındaki bilgilerini yaşam boyu öğrenme sorumluluğu çerçevesinde güncel tutar. | ||||||||||||||||||
| 18) Mesleğini, etik yükümlülük ve hukuki sorumluluklarını bilerek, insani değerleri ön planda tutarak ve ayrım gözetmeksizin özveri ile hekimlik yaşamı boyunca uygular. | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||||||||||||
Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Tıbbın, tıbbi uygulamaların ve hekimlik mesleğinin tarihsel gelişimini ve toplum için önemini bilir. | 2 |
| 2) | İnsan vücudunun normal yapı ve fonksiyonunu molekül, hücre, doku, organ ve sistemler düzeyinde bilir. | |
| 3) | Hastalarından doğru ve etkin sosyal ve tıbbi öykü alabilir, kapsamlı fizik muayene yapabilir. | |
| 4) | Hastalıklarla ilgili laboratuvar işlemlerini bilir; birinci basamakta, gerekli materyali (kan, idrar, vb.) uygun yöntemlerle hastadan elde ederek tanı ve takip için gerekli laboratuvar işlemlerini yapabilir ya da laboratuvar tetkik talebinde bulunabilir. | 1 |
| 5) | Hastalıklar sırasında yapı ve fonksiyonlarda meydana gelen patolojik değişiklikleri fizyolojik olandan ayırabilir. Hastanın öyküsü, fizik muayene, laboratuvar ve görüntüleme bulgularını yorumlayabilir ve hastanın problemine yönelik ön-tanı ve tanıya varabilir. | |
| 6) | Birincil bakım ve acil hekimlik tedavi uygulamalarını, rehabilitasyon aşamalarını bilir, planlar ve uygulayabilir. | |
| 7) | Hasta kayıtlarını doğru ve etkin olarak tutabilir, hasta bilgileri ve kayıtlarının mahremiyetinin önemini bilir ve bu mahremiyeti korur. | 3 |
| 8) | Klinik karar verme sürecini, kanıta dayalı tıp uygulamalarını ve güncel yaklaşımları bilir. | 1 |
| 9) | Koruyucu sağlık önlemleri ile bireylerin hastalıklardan korunmasında ve sağlığın geliştirilmesindeki temel prensipleri bilir, uygulayabilir ve risk altındaki birey ve/veya toplumu tanır, epidemi, pandemi gibi toplum sağlığı sorunlarında hekim sorumluluğunu üstlenir. | 1 |
| 10) | Biyopsikososyal yaklaşımı bilir, hastalıkların nedenlerini, bireyi ve çevresi ile etkileşimini göz önüne alarak değerlendirir. | 2 |
| 11) | Hasta ve yakınları, toplum ve meslektaşları ile sözlü ve/veya yazılı olarak etkin iletişim kurabilir. | 1 |
| 12) | Araştırma yapma teknik, yöntem ve kurallarını bilir. Bilimi ve bilimsel yöntemi etik kurallar çerçevesinde kullanarak yeni mesleki bilgi ve uygulamaların oluşturulmasına, paylaşılmasına, uygulanmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur. | 3 |
| 13) | Sağlık verilerini toplayabilir, analiz edebilir, özetleyerek sunabilir, adli rapor düzenleyebilir. | |
| 14) | Hekimin eğitici, idareci ve araştırmacı olarak sağlık hizmet sunumundaki yerini bilir. Toplumun sağlık düzeyini yükseltme hedefiyle kurulmuş tüm disiplinler arası ekiplerde kendisinin ve birlikte çalıştığı ekip arkadaşlarının mesleki ve kişisel gelişimleri ile ilgili sorumluluk alır. | |
| 15) | Çalışan sağlığı, çevre ve iş güvenliği konularını bilir ve gerektiğinde sorumluluk alır. | |
| 16) | Sağlık politikalarını bilir ve uygulama alanındaki etkilerini değerlendirebilir. | 2 |
| 17) | Tıp alanındaki bilgilerini yaşam boyu öğrenme sorumluluğu çerçevesinde güncel tutar. | |
| 18) | Mesleğini, etik yükümlülük ve hukuki sorumluluklarını bilerek, insani değerleri ön planda tutarak ve ayrım gözetmeksizin özveri ile hekimlik yaşamı boyunca uygular. | 3 |
Ölçme ve Değerlendirme
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ara Sınavlar | 1 | % 40 |
| Final | 1 | % 60 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 40 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 60 | |
| Toplam | % 100 | |
İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Aktiviteye Hazırlık | Aktivitede Harçanan Süre | Aktivite Gereksinimi İçin Süre | İş Yükü | ||
| Ders Saati | 14 | 1 | 2 | 42 | |||
| Ara Sınavlar | 1 | 4 | 2 | 6 | |||
| Final | 1 | 4 | 2 | 6 | |||
| Toplam İş Yükü | 54 | ||||||