İSTİNYE ÜNİVERSİTESİ BİLGİ PAKETİ / DERS KATALOĞU
| Tıp | |||||
| Lisans | TYYÇ: 7. Düzey | QF-EHEA: 2. Düzey | EQF-LLL: 7. Düzey | ||
Ders Genel Tanıtım Bilgileri
| Ders Kodu: | UNI032 | ||||
| Ders İsmi: | Sosyolojiye Giriş | ||||
| Ders Yarıyılı: | Bahar | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | |||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
| Dersin Türü: | Üniversite Seçmeli | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üy. SELEN YANMAZ | ||||
| Dersi Veren(ler): | Dr. Ekrem SALTIK | ||||
| Dersin Yardımcıları: |
Dersin Amaç ve İçeriği
| Dersin Amacı: | Bu dersin amacı; öğrencileri Sosyoloji sosyal biliminin genel bir anlayışı ile “donatmaktır”. |
| Dersin İçeriği: | Toplumbilim kavramlarını kavrayış. Toplumbilmin kurucuları ve sonra onları izleyen kuramcı ile âşinâ bulunuş. Toplumsal meseleler ile alâkalı durum ve oluşumlar karşısında sosyolojik tasavvur imtiyazına sahip oluş. Gezegenimizdeki konumlara göre kültürlerin çeşitliliğinden ve toplumsallaşma süreçlerinin izafîliğinden haberdar bulunmak. Ona göre de, peşin hükümlerden âzâde ve kabûlcülükte engin olmak. |
Öğrenme Kazanımları
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Toplumun bilimsel gözlemini yapabilir; toplu davranış örüntülerini teşhis edip tanımlayabilir. Toplumda mevcut sosyal kurumları algılar. Onların önemlerini kavrar. Uygarlık tarihindeki aşamaları genel hatlarıyla sayar. Toplumbilmin kurucularından haberdar olduğunu gösterir. Yakın tarihli toplumbilimcileri ismen sayar. Önem verdikleri konuları ayırdeder. İbn-i Haldun ile Müslüman Sosyolojisinin de gündeme geldiğini bilir. Ziya Gökalp’ten itibaren Türk Sosyolojisinin öncülerini sıralar. Sosyolojinin bilgi ve veri toplama yöntemlerinden haberdarlığını ortaya kor. Kültür konusunun göreceliğine örnekler verir. İnsanlığa daha geniş bir ufuk ve hoşgörü içinde bakış istikametinde; bu dersin kazanımlarını açıklar. |
Ders Akış Planı
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | “Sosyoloji” kelimesinin lûgat mânâsı (sözlük anlamı) ve cevap bulmaya gayret ettiği sualler. Toplumun vasıfları (özellikleri). Toplumların sınıflandırılması. | - |
| 2) | Kümeler ve tasnif çeşitleri. Grup dinamiğine ve liderlek (önderlik / rehberlik) mefhumuna (kavramına) kısa bir bakış. Liderliği, yöneticilikten tefrik ediş (ayırdediş). | - |
| 3) | Toplumbilimsel düşüncenin evrimi (tekâmülü). Anılan bilim dalının öncüleri: Saint-Simon, Comte, Durkheim, Marx, Weber gibi Toplumbilim kuramcıları. | - |
| 4) | Sosyoloji / Toplumbilim, diğer beşerî (sosyal) bilimlerle nasıl karşılaştırılabilir? Tarih ve Tarih yazıcılığı ile mukayeseye bir vurgu. Avrupa’nın Medeniyet tarihçesine özlü bir bakış: 100-Yıl-Savaşları, Ortodoks Kilisesi’nin Katoliklik’ten ayrılması (İtizâl / şizm), Rönesans, Reform ve Protestanlığın çıkışı, Aydınlanma devri. | - |
| 5) | Ticaret kapitalizmi (Merkantilizm) ve sermaye temerküzü (birikimi), Sanayi Devrimi ve neticeleri, Müstemlekelerin (sömürgelerin)―Portekiz ve İspanya’dan Fransa, Birleşik Krallık ve Felemenk’e—el değiştirmesi, Fransız ve Rus ihtilâlleri ile ileriki seğirdimleri. | - |
| 6) | Osmanlı İmparatorluğu’nun, Karlofça Muahedesi (Antlaşması) ile toprak kaybından itibaren gerilemesi. Denizlerde mağlûbiyet (Çeşme ve Navarin baskınlarına mâruz kalış). Çâre bulma teşebbüsleri. 1839 Tanzimat hareketi. Kırım Savaşı. (Buradan itibaren, Cumhuriyet dönemine kadar özet). | - |
| 7) | Yakın dönemin toplumbilimcileri ve onların sosyal olguları yorumsama tarzları. | - |
| 8) | (Michel Foucault üzerinde özel bir vurgu ile) post-modern görüşlere bir nazar. | - |
| 9) | Müslümanların İçtimaiyat çalışmalarına bir misâl olarak İbn-i Haldun’un çalışmaları. Osmanlı’nın son dönemleri ile cumhuriyetin başlarında toplumbilim faaliyetleri. | - |
| 10) | Nüfus bilimine (Demografi) dair bir kısa tanıtım ve ilgili tarifler. | - |
| 11) | Tarih içinde balıkçı toplumlar ve günümüze yansıyan izleri. Tarih içinde denizci toplumlar (Girit ve diğer ticaret erbâbı sahil şehir-devletleri) ve günümüze yansıyan izleri. | - |
| 12) | Çeşitli sosyal müesseselere (kurum) bir bakış (Aile, Maarif / Eğitim, İktisat, Siyaset, Din, Serbest Zaman Değerlendirme). Alkolizm dâhil olmak üzere Sosyal İnhiraf (sapma). | - |
| 13) | Dıştan gözükmeyen davranış kalıpları (tavırlar / tutumlar, inançlar, kanaatler). Modalar, aşırı modalar, toplumsal çılgınlıklar, şehir efsaneleri. | - |
| 14) | Kültür (Hars / Ekin) ve ilgili meseleler. Küreselleşme, getiri ve götürüleri. | - |
Kaynaklar
| Ders Notları / Kitaplar: | BAUMAN, Zygmunt, Tim May (2019), Sosyolojik Düşünmek, 20. Baskı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul GİDDENS, Anthony (2016), Sosyoloji (Kısa Fakat Eleştirel Bir Giriş), 6. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara ÖZKALP, Enver vd. (2005), Davranış Bilimlerine Giriş, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir RIUTORT, Philippe (2017), Sosyolojiye Giriş Dersleri, Doğu Batı Yayınları, Ankara WEBER, Max (2012), Sosyal Bilimlerin Metodolojisi, 3. Baskı, Küre Yayınları, İstanbul |
| Diğer Kaynaklar: | ARON, Raymond (2017), Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, 10. Baskı, Kırmızı Yayınevi, İstanbul ARONSON, Elliot, vd. (2012), Sosyal Psikoloji, Kaknüs Yayınları, İstanbul ARSLANTÜRK, Zeki, Tayfun Amman (2013), Sosyoloji (Kavramlar, Kurumlar, Süreçler, Teoriler), 9. Baskı, Çamlıca Yayınları, İstanbul BALLANTİNE, Jeanne H. (2019), Our Social World: Introduction to Sociology, 7th Edition, SAGE Publications, ABD BENTON, Ted (2013), Sosyolojinin Felsefi Kökenleri, Küre Yayınları, İstanbul BOTTOMORE, Tom, Robert Nisbet (2019), Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, 10. Baskı, Kırmızı Y, İstanbul BOZKURT, Veysel (2018), Değişen Dünyada Sosyoloji, Ekin Kitabevi, Bursa BROWNE, Ken (2019), An Introduction to Sociology, 5th Edition, Polity Publishing, ABD ELIAS, Norbert (2016), Sosyoloji Nedir, Olvido Kitap, İstanbul GİDDENS, Anthony, Philip W. Sutton (2019), Sosyoloji, 8. Baskı, Kırmızı Yayınevi, İstanbul LENSKI, Gerhard (1991). Human Societies: A Macrolevel Introduction to Sociology, 6th Edition, McGraw-Hill Book Company, New York. MAUSS, Marcel (2017), Sosyoloji ve Antropoloji, 4. Baskı, Doğu Batı Yayınları, Ankara ÖZDALGA, Elisabeth (2016), Tarihsel Sosyoloji, Doğu Batı Yayınları, Ankara RICHTER, Rudolf (2012), Sosyolojik Paradigmalar, 3. Baskı, Küre Yayınları, İstanbul RITZER, George (2017),Sociolical Theory, 7th Edition, SAGE Publications, ABD RITZER, George, Wendy W. Murphy (2019) Introduction to Sociology, 5th Edt.., SAGE Pub., ABD STEWART, Elbert W. & GLYNN, James (1985). Introduction to Sociology, McGraw-Hill Book, ABD STOLLEY, Kathy S. (2005). The Basics of Sociology, GreenwoodPress, Westport, London. TEZCAN, Mahmut (2016). Sosyolojiye Giriş, 9. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara. TOLAN, Barlas (2005). Sosyoloji, Gazi Kitabevi, Ankara. TOPÇU, Nurettin (2013). Sosyoloji, Dergah Yayınları, İstanbul. TURNER, Jonathan H. (2013). The Emergence of Sociological Theory, 7th Edt.., SAGE Pub., ABD |
Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi
| Course Learning Outcomes | 1 |
|||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | ||||||||||||||||||
| 1) Tıbbın, tıbbi uygulamaların ve hekimlik mesleğinin tarihsel gelişimini ve toplum için önemini bilir. | ||||||||||||||||||
| 2) İnsan vücudunun normal yapı ve fonksiyonunu molekül, hücre, doku, organ ve sistemler düzeyinde bilir. | ||||||||||||||||||
| 3) Hastalarından doğru ve etkin sosyal ve tıbbi öykü alabilir, kapsamlı fizik muayene yapabilir. | ||||||||||||||||||
| 4) Hastalıklarla ilgili laboratuvar işlemlerini bilir; birinci basamakta, gerekli materyali (kan, idrar, vb.) uygun yöntemlerle hastadan elde ederek tanı ve takip için gerekli laboratuvar işlemlerini yapabilir ya da laboratuvar tetkik talebinde bulunabilir. | ||||||||||||||||||
| 5) Hastalıklar sırasında yapı ve fonksiyonlarda meydana gelen patolojik değişiklikleri fizyolojik olandan ayırabilir. Hastanın öyküsü, fizik muayene, laboratuvar ve görüntüleme bulgularını yorumlayabilir ve hastanın problemine yönelik ön-tanı ve tanıya varabilir. | ||||||||||||||||||
| 6) Birincil bakım ve acil hekimlik tedavi uygulamalarını, rehabilitasyon aşamalarını bilir, planlar ve uygulayabilir. | ||||||||||||||||||
| 7) Hasta kayıtlarını doğru ve etkin olarak tutabilir, hasta bilgileri ve kayıtlarının mahremiyetinin önemini bilir ve bu mahremiyeti korur. | ||||||||||||||||||
| 8) Klinik karar verme sürecini, kanıta dayalı tıp uygulamalarını ve güncel yaklaşımları bilir. | ||||||||||||||||||
| 9) Koruyucu sağlık önlemleri ile bireylerin hastalıklardan korunmasında ve sağlığın geliştirilmesindeki temel prensipleri bilir, uygulayabilir ve risk altındaki birey ve/veya toplumu tanır, epidemi, pandemi gibi toplum sağlığı sorunlarında hekim sorumluluğunu üstlenir. | ||||||||||||||||||
| 10) Biyopsikososyal yaklaşımı bilir, hastalıkların nedenlerini, bireyi ve çevresi ile etkileşimini göz önüne alarak değerlendirir. | ||||||||||||||||||
| 11) Hasta ve yakınları, toplum ve meslektaşları ile sözlü ve/veya yazılı olarak etkin iletişim kurabilir. | ||||||||||||||||||
| 12) Araştırma yapma teknik, yöntem ve kurallarını bilir. Bilimi ve bilimsel yöntemi etik kurallar çerçevesinde kullanarak yeni mesleki bilgi ve uygulamaların oluşturulmasına, paylaşılmasına, uygulanmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur. | ||||||||||||||||||
| 13) Sağlık verilerini toplayabilir, analiz edebilir, özetleyerek sunabilir, adli rapor düzenleyebilir. | ||||||||||||||||||
| 14) Hekimin eğitici, idareci ve araştırmacı olarak sağlık hizmet sunumundaki yerini bilir. Toplumun sağlık düzeyini yükseltme hedefiyle kurulmuş tüm disiplinler arası ekiplerde kendisinin ve birlikte çalıştığı ekip arkadaşlarının mesleki ve kişisel gelişimleri ile ilgili sorumluluk alır. | ||||||||||||||||||
| 15) Çalışan sağlığı, çevre ve iş güvenliği konularını bilir ve gerektiğinde sorumluluk alır. | ||||||||||||||||||
| 16) Sağlık politikalarını bilir ve uygulama alanındaki etkilerini değerlendirebilir. | ||||||||||||||||||
| 17) Tıp alanındaki bilgilerini yaşam boyu öğrenme sorumluluğu çerçevesinde güncel tutar. | ||||||||||||||||||
| 18) Mesleğini, etik yükümlülük ve hukuki sorumluluklarını bilerek, insani değerleri ön planda tutarak ve ayrım gözetmeksizin özveri ile hekimlik yaşamı boyunca uygular. | ||||||||||||||||||
Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Tıbbın, tıbbi uygulamaların ve hekimlik mesleğinin tarihsel gelişimini ve toplum için önemini bilir. | |
| 2) | İnsan vücudunun normal yapı ve fonksiyonunu molekül, hücre, doku, organ ve sistemler düzeyinde bilir. | |
| 3) | Hastalarından doğru ve etkin sosyal ve tıbbi öykü alabilir, kapsamlı fizik muayene yapabilir. | |
| 4) | Hastalıklarla ilgili laboratuvar işlemlerini bilir; birinci basamakta, gerekli materyali (kan, idrar, vb.) uygun yöntemlerle hastadan elde ederek tanı ve takip için gerekli laboratuvar işlemlerini yapabilir ya da laboratuvar tetkik talebinde bulunabilir. | |
| 5) | Hastalıklar sırasında yapı ve fonksiyonlarda meydana gelen patolojik değişiklikleri fizyolojik olandan ayırabilir. Hastanın öyküsü, fizik muayene, laboratuvar ve görüntüleme bulgularını yorumlayabilir ve hastanın problemine yönelik ön-tanı ve tanıya varabilir. | |
| 6) | Birincil bakım ve acil hekimlik tedavi uygulamalarını, rehabilitasyon aşamalarını bilir, planlar ve uygulayabilir. | |
| 7) | Hasta kayıtlarını doğru ve etkin olarak tutabilir, hasta bilgileri ve kayıtlarının mahremiyetinin önemini bilir ve bu mahremiyeti korur. | |
| 8) | Klinik karar verme sürecini, kanıta dayalı tıp uygulamalarını ve güncel yaklaşımları bilir. | |
| 9) | Koruyucu sağlık önlemleri ile bireylerin hastalıklardan korunmasında ve sağlığın geliştirilmesindeki temel prensipleri bilir, uygulayabilir ve risk altındaki birey ve/veya toplumu tanır, epidemi, pandemi gibi toplum sağlığı sorunlarında hekim sorumluluğunu üstlenir. | |
| 10) | Biyopsikososyal yaklaşımı bilir, hastalıkların nedenlerini, bireyi ve çevresi ile etkileşimini göz önüne alarak değerlendirir. | |
| 11) | Hasta ve yakınları, toplum ve meslektaşları ile sözlü ve/veya yazılı olarak etkin iletişim kurabilir. | |
| 12) | Araştırma yapma teknik, yöntem ve kurallarını bilir. Bilimi ve bilimsel yöntemi etik kurallar çerçevesinde kullanarak yeni mesleki bilgi ve uygulamaların oluşturulmasına, paylaşılmasına, uygulanmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunur. | |
| 13) | Sağlık verilerini toplayabilir, analiz edebilir, özetleyerek sunabilir, adli rapor düzenleyebilir. | |
| 14) | Hekimin eğitici, idareci ve araştırmacı olarak sağlık hizmet sunumundaki yerini bilir. Toplumun sağlık düzeyini yükseltme hedefiyle kurulmuş tüm disiplinler arası ekiplerde kendisinin ve birlikte çalıştığı ekip arkadaşlarının mesleki ve kişisel gelişimleri ile ilgili sorumluluk alır. | |
| 15) | Çalışan sağlığı, çevre ve iş güvenliği konularını bilir ve gerektiğinde sorumluluk alır. | |
| 16) | Sağlık politikalarını bilir ve uygulama alanındaki etkilerini değerlendirebilir. | |
| 17) | Tıp alanındaki bilgilerini yaşam boyu öğrenme sorumluluğu çerçevesinde güncel tutar. | |
| 18) | Mesleğini, etik yükümlülük ve hukuki sorumluluklarını bilerek, insani değerleri ön planda tutarak ve ayrım gözetmeksizin özveri ile hekimlik yaşamı boyunca uygular. |
Ölçme ve Değerlendirme
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ara Sınavlar | 1 | % 40 |
| Final | 1 | % 60 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 40 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 60 | |
| Toplam | % 100 | |
İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Aktiviteye Hazırlık | Aktivitede Harçanan Süre | Aktivite Gereksinimi İçin Süre | İş Yükü | ||
| Ders Saati | 3 | 1 | 13 | 42 | |||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 13 | 1 | 2 | 39 | |||
| Ara Sınavlar | 1 | 20 | 1 | 21 | |||
| Final | 1 | 30 | 1 | 31 | |||
| Toplam İş Yükü | 133 | ||||||