TDE019 Osmanlı Paleografyasıİstinye ÜniversitesiAkademik Programlar Türk Dili ve EdebiyatıÖğrenciler için Genel BilgiDiploma EkiErasmus BeyanıUlusal Yeterlilikler
Türk Dili ve Edebiyatı

Önizleme

Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: TDE019
Ders İsmi: Osmanlı Paleografyası
Ders Yarıyılı: Güz
Bahar
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm/Program Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. AHMET ATİLLA ŞENTÜRK
Dersi Veren(ler): AHMET ATİLLA ŞENTÜRK
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Osmanlı alfabesi ve klasik yazı sanatının tarihsel süreç içerisinde gelişiminin izlenmesi, ayırt edici özelliklerinin kavranması, önemli temsilcilerin ve seçilen örneklerin değerlendirilmesi.
Dersin İçeriği: Osmanlı paleografyasının tanımı, belge türlerine göre yazı stilleri, çeşitli el yazısı örnekleri, en sık kullanılan yazı çeşitlerinin tanıtımı ve metinler üzerinden inceleme ve çeviriyazım.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Türk hat sanatı hakkında teorik bilgileri kavrar.
2) Nesih, talik, rika, divani vb. yazı türlerini orijinal metinler üzerinde tanır.
3) Klâsik Türk edebiyatı geleneğinin karakteristik özelliklerini taşıyan metinlerin yazım özelliklerini tanır.
4) Antolojilere girmemiş orijinal ürünler arasından seçilen metinleri günümüz alfabesine aktarır ve çözümler.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Hat sanatı geleneği ve tarihsel gelişimi hakkında bilgi verme
2) Aklâm-ı sitte hakkında bilgi verme ve yazı karakterlerinin tasnifi
3) Osmanlı diplomasisinde kullanılan yazı karakterlerinin incelenmesi
4) Nesih’in kullanım alanları ve seçilen örnekler üzerinden karakteristik özelliklerinin incelenmesi
5) Rika’nın kullanım alanları ve seçilen örnekler üzerinden karakteristik özelliklerinin incelenmesi.
6) Talik’in kullanım alanları ve seçilen örnekler üzerinden karakteristik özelliklerinin incelenmesi.
7) Edebî metinler üzerinden Nesih örneklerinin incelenmesi.
8) Ara Sınav
9) Nesih ile yazılmış birtakım edebî metinlerin Latin harflerine aktarılması
10) Edebî metinler üzerinden Rika örneklerinin incelenmesi
11) Rika ile yazılmış birtakım edebî metinlerin Latin harflerine aktarılması
12) Edebî metinler üzerinden Talik örneklerinin incelenmesi
13) Talik ile yazılmış birtakım edebî metinlerin Latin harflerine aktarılması
14) Nesih, Rika ve Talik ile yazılmış çeşitli örneklerin incelenmesi ve Latin harflerine aktarımı.
15) Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Baltacı, Cahit, İslam Paleografyası, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1989.
Kurt, Yılmaz, Muhammed Ceyhan, Osmanlı Paleografyası ve Osmanlı Diplomatikası, Akçağ, Ankara, 2018.
Okuyucu, Cihan, Ahmet Kartal, Fatih Köksal, Klâsik Dönem Osmanlı Nesri,Kesit Yayınları İstanbul, 2011.
Diğer Kaynaklar: Baltacı, Cahit, İslam Paleografyası, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1989.
Kurt, Yılmaz, Muhammed Ceyhan, Osmanlı Paleografyası ve Osmanlı Diplomatikası, Akçağ, Ankara, 2018.
Okuyucu, Cihan, Ahmet Kartal, Fatih Köksal, Klâsik Dönem Osmanlı Nesri,Kesit Yayınları İstanbul, 2011.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

Program Kazanımları
1) Türk dilinin gramer özelliklerini bilir.
2) Türkçenin özelliklerini evrensel dilbilim kuralları çerçevesinde inceleme bilgisine sahiptir.
3) Dil ve edebiyat ilişkisini kurar, aktif yazma ve yorumlama faaliyetleri içinde olur.
4) Bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini, en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Temel Düzeyinde kullanır.
5) Vurgu, tonlama açısından Türkçeyi estetik bir biçimde kullanır; imla ve noktalama açısından doğru, anlaşılır, etkili yazılar yazar.
6) Sahasında yazılmış aktüel bilgileri ve kaynakları bilir, takip eder, kullanır.
7) Farklı alfabelerle yazılmış tarihî ve modern Türkçe metinleri anlar, günümüz Türkçesine aktararak üzerlerinde incelemeler yapar.
8) Türk dili ve edebiyatı alanında edindiği bilgi ve becerileri, sosyal bilimlerin diğer alanlarında kullanır.
9) Klasik ve modern dönemlere ait edebi eserleri karşılaştırmalı metotlarla inceleme ve değerlendirme bilgisine sahiptir.
10) Türkçe eserleri yazıldığı dönemlerdeki sosyal ve kültürel bağlamı içinde inceleme ve değerlendirme bakış açısına sahiptir.
11) Bir yabancı dili Avrupa Dil Portföyü kriteri açısından en az B1 Genel Düzeyinde kullanır.
12) Eski Türk edebiyatı metinlerini anlama, açıklama ve yorumlamada kullanılan geleneksel metotlarla nesre çeviri, şerh, yorum, tahlil ve inceleme yapar.
13) Metinleri anlamada filolojik, etimolojik ve semantik yaklaşımları kullanır.
14) Bilimsel ve mesleki etkinliklerinde sosyal, kültürel ve bireysel farklılıklara, evrensel değerlere ve insan haklarına saygılı olur.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Türk dilinin gramer özelliklerini bilir.
2) Türkçenin özelliklerini evrensel dilbilim kuralları çerçevesinde inceleme bilgisine sahiptir.
3) Dil ve edebiyat ilişkisini kurar, aktif yazma ve yorumlama faaliyetleri içinde olur.
4) Bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini, en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Temel Düzeyinde kullanır.
5) Vurgu, tonlama açısından Türkçeyi estetik bir biçimde kullanır; imla ve noktalama açısından doğru, anlaşılır, etkili yazılar yazar.
6) Sahasında yazılmış aktüel bilgileri ve kaynakları bilir, takip eder, kullanır.
7) Farklı alfabelerle yazılmış tarihî ve modern Türkçe metinleri anlar, günümüz Türkçesine aktararak üzerlerinde incelemeler yapar. 3
8) Türk dili ve edebiyatı alanında edindiği bilgi ve becerileri, sosyal bilimlerin diğer alanlarında kullanır.
9) Klasik ve modern dönemlere ait edebi eserleri karşılaştırmalı metotlarla inceleme ve değerlendirme bilgisine sahiptir. 3
10) Türkçe eserleri yazıldığı dönemlerdeki sosyal ve kültürel bağlamı içinde inceleme ve değerlendirme bakış açısına sahiptir.
11) Bir yabancı dili Avrupa Dil Portföyü kriteri açısından en az B1 Genel Düzeyinde kullanır.
12) Eski Türk edebiyatı metinlerini anlama, açıklama ve yorumlamada kullanılan geleneksel metotlarla nesre çeviri, şerh, yorum, tahlil ve inceleme yapar.
13) Metinleri anlamada filolojik, etimolojik ve semantik yaklaşımları kullanır.
14) Bilimsel ve mesleki etkinliklerinde sosyal, kültürel ve bireysel farklılıklara, evrensel değerlere ve insan haklarına saygılı olur.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ödev 1 % 10
Ara Sınavlar 1 % 30
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Aktiviteye Hazırlık Aktivitede Harçanan Süre Aktivite Gereksinimi İçin Süre İş Yükü
Ders Saati 13 2 3 65
Ödevler 1 2 7 9
Ara Sınavlar 1 15 2 17
Final 1 20 2 22
Toplam İş Yükü 113