Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

SHM040

Ders İsmi:

Göz ve Görme Sağlığı

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

AKTS

Öğretim Dili:

Türkçe

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Bölüm/Program Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Array

TYYÇ:Array. Düzey

QF-EHEA:Array

EQF-LLL:Array. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Öğr. Gör. BİLGEN ŞİMŞEK

Dersi Veren(ler):

Öğr.Gör.Bilgen ŞİMŞEK

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:	Bu dersin amacı; görme ile ilgili kavramların tanınması, göz ve görme sağlığı kavramı ve bunu etkileyen durumların tanınması, göz sağlığını etkileyen genetik ve çevresel etkenlerin tanınması ve göz sağlığını koruma konusunda bilgi sahibi olunmasıdır.
Dersin İçeriği:	Görme fonksiyonunun işleyişi, temel göz sağlığı, göz ve görme sağlığının korunması kavramlarının tanınması sağlanacaktır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Görme kavramını tanır ve görme fonksiyonunun işleyişi konusunda bilgi sahibi olur
2) Göz ve görme sağlığı kavramını tanır
3) Göz ve görme sağlığı ile ilgili alanları tanır
4) Göz ve görme sağlığının korunması ile ilgili bilgi sahibi olur
5) Göz hastalıkları erken teşhis ve rehabilitasyon süreçlerinin önemini bilir .
6) Gözlük camı, çerçeve ve optik sistemler hakkında temel bilgi edinir ve uygun seçim yapabilir.

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Ders Tanıtımı ve Gözün Temel Yapısı, Görme Fizyolojisi ve Görme Süreci • Dersin amacı, kapsamı • Gözün anatomisi: kornea, lens, retina, görme siniri • Işığın göze girişi ve görüntü oluşumu • Beyinde görme merkezi ve algı	Forrester, J. V., Dick, A. D., McMenamin, P. G., Roberts, F., & Pearlman, E. (2015). The eye e-book: basic sciences in practice. Elsevier Health Sciences. Yanoff, M., Duker, J. S., & Augsburger, J. J. (2009). Ophthalmology, 3rd. Mosby Elsevier, 1096.
2)	Sık Görülen Göz Hastalıkları • Konjonktivit, keratit, alerjik göz hastalıkları • Bulaşma yolları ve korunma yöntemleri • İlginç vaka örnekleri	Forrester, J. V., Dick, A. D., McMenamin, P. G., Roberts, F., & Pearlman, E. (2015). The eye e-book: basic sciences in practice. Elsevier Health Sciences. Yanoff, M., Duker, J. S., & Augsburger, J. J. (2009). Ophthalmology, 3rd. Mosby Elsevier, 1096.
3)	Kırma Kusurları (Miyopi, Hipermetropi, Astigmatizma, Presbiyopi) • Belirtiler ve günlük hayata etkileri • Gözlük/lens ile düzeltilmesi	Önerilen Ders Kaynakları Forrester, J. V., Dick, A. D., McMenamin, P. G., Roberts, F., & Pearlman, E. (2015). The eye e-book: basic sciences in practice. Elsevier Health Sciences. Yanoff, M., Duker, J. S., & Augsburger, J. J. (2009). Ophthalmology, 3rd. Mosby Elsevier, 1096.
4)	Gözlük ve Kontakt Lens Kullanımı • Gözlük seçimi ve doğru kullanım • Lens türleri ve hijyen kuralları • Yanlış kullanımda karşılaşılan riskler	Forrester, J. V., Dick, A. D., McMenamin, P. G., Roberts, F., & Pearlman, E. (2015). The eye e-book: basic sciences in practice. Elsevier Health Sciences. Yanoff, M., Duker, J. S., & Augsburger, J. J. (2009). Ophthalmology, 3rd. Mosby Elsevier, 1096.
5)	Renk Görme ve Renk Körlüğü • Renk görmenin fizyolojisi • Renk körlüğü testleri (Ishihara testleri sınıfta uygulama) • Meslek seçiminde renk körlüğünün etkileri	Forrester, J. V., Dick, A. D., McMenamin, P. G., Roberts, F., & Pearlman, E. (2015). The eye e-book: basic sciences in practice. Elsevier Health Sciences. Yanoff, M., Duker, J. S., & Augsburger, J. J. (2009). Ophthalmology, 3rd. Mosby Elsevier, 1096.
6)	Vize Sınavı
7)	Çocuklarda Görme Sağlığı • Çocuklarda sık görülen göz problemleri (şaşılık, ambliyopi) • Erken tanının önemi • Çocuklara gözlük alışkanlığı kazandırma	Forrester, J. V., Dick, A. D., McMenamin, P. G., Roberts, F., & Pearlman, E. (2015). The eye e-book: basic sciences in practice. Elsevier Health Sciences. Yanoff, M., Duker, J. S., & Augsburger, J. J. (2009). Ophthalmology, 3rd. Mosby Elsevier, 1096.
8)	Yaşlılarda Görme Sağlığı • Katarakt, glokom, yaşa bağlı makula dejenerasyonu • Yaşlılarda düşme riskleri ve görme ilişkisi • Günlük yaşamda alınabilecek basit önlemler	“Eye Care for the Aging Eye”, American Academy of Ophthalmology (2020), AAO Publications. “Principles and Practice of Ophthalmology”, Daniel M. Albert, Joan W. Miller (3rd ed., 2022), Elsevier. “Ophthalmology Review Manual”, Kenneth C. Chern, Michael A. Saidel (6th ed., 2016), Lippincott Williams & Wilkins.
9)	Dijital Göz Yorgunluğu ve Mavi Işık • Bilgisayar, telefon, tablet kullanımının etkileri • Mavi ışık filtreleri ve 20-20-20 kuralı • Öğrencilerin kendi ekran sürelerini ölçmesi	Forrester, J. V., Dick, A. D., McMenamin, P. G., Roberts, F., & Pearlman, E. (2015). The eye e-book: basic sciences in practice. Elsevier Health Sciences. Yanoff, M., Duker, J. S., & Augsburger, J. J. (2009). Ophthalmology, 3rd. Mosby Elsevier, 1096.
10)	Göz Yaralanmaları ve İlk Yardım • Kimyasal, mekanik ve travmatik yaralanmalar • Acil durumda yapılması gerekenler • Koruyucu gözlüklerin önemi	“Göz Hastalıkları”, Süleyman Kaynak (2017), Güneş Tıp Kitabevleri. “Temel Göz Hastalıkları ve Tedavi İlkeleri”, Aydın Yağcı, A. Kadir Eltutar (2018), Nobel Tıp Kitabevi. “İlk Yardım ve Acil Sağlık Hizmetleri”, Ayşe Karaduman, Meral Karagözoğlu (2020), Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
11)	Göz Hijyeni ve Günlük Bakım • Göz makyajı, lens solüsyonları, temizlik alışkanlıkları • En sık yapılan yanlışlar • “Doğru bilinen yanlışlar” etkinliği	“Göz Sağlığı ve Hijyen”, Türkiye Göz Hastalıkları Derneği Eğitim Yayını (2021). “Kişisel Hijyen ve Göz Sağlığı Rehberi”, T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (2022). “Temel Optisyenlik”, Erdoğan Özdemir, Onur Yarar (2016), Güneş Tıp Kitabevleri.
12)	Güneş Işınları ve Göz Sağlığı • UV ışınlarının zararlı etkileri • Güneş gözlüğü seçiminde dikkat edilmesi gerekenler • Piyasadaki sahte güneş gözlükleri tehlikesi	“Göz ve Güneş: Ultraviyole Işınlarının Göz Üzerine Etkileri”, Türk Oftalmoloji Derneği Eğitim Yayını (2021). “Göz Sağlığında Koruyucu Yaklaşımlar ve Güneş Gözlüğü Kullanımı”, T.C. Sağlık Bakanlığı – Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (2022). “Göz Hastalıklarının Önlenmesi ve Toplum Eğitimi”, Aydın Yağcı, A. Kadir Eltutar (2019), Nobel Tıp Kitabevi. “UV Işınları ve Göz Koruma Standartları”, Türk Standartları Enstitüsü Yayını (TSE EN ISO 8980) (2020).
13)	Meslek ve Görme İlişkisi • Pilotluk, denizcilik, sürücülük, bilgisayar mühendisliği vb. mesleklerde görme gereklilikleri • Göz sağlığının iş verimliliğine etkisi • İş güvenliği ve koruyucu gözlükler	“İş Sağlığı ve Göz Güvenliği”, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı – İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü Yayını (2021). “Mesleklerde Görme Gereklilikleri ve Optik Uygulamalar”, Türk Optisyen–Gözlükçüler Birliği Eğitim Serisi (2020). “Göz Sağlığı ve İş Verimliliği Arasındaki İlişki”, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Yayınları (2019). “Koruyucu Gözlükler ve Endüstriyel Göz Güvenliği Standartları (EN 166)”, Türk Standartları Enstitüsü Yayını (TSE) (2020).
14)	Beslenme ve Göz Sağlığı • A vitamini, lutein, omega-3 gibi besinlerin önemi • Havuç ve göz efsanesi • Göz dostu beslenme önerileri	“Göz Sağlığı ve Beslenme”, T.C. Sağlık Bakanlığı – Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Yayını (2022). “Beslenme ve Göz Hastalıkları Arasındaki İlişki”, Türkiye Diyetisyenler Derneği Eğitim Serisi (2021). “Göz Hastalıklarında Koruyucu Beslenme Yaklaşımları”, Aydın Yağcı, A. Kadir Eltutar (2019), Nobel Tıp Kitabevi. “Antioksidanlar ve Göz Sağlığı”, Hacettepe Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Yayını (2020). “Makula Dejenerasyonu ve Lutein-Zeksantin Takviyeleri”, Türk Oftalmoloji Derneği Bilimsel Raporu (2021).
15)	Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Forrester, J. V., Dick, A. D., McMenamin, P. G., Roberts, F., & Pearlman, E. (2015). The eye e-book: basic sciences in practice. Elsevier Health Sciences. Yanoff, M., Duker, J. S., & Augsburger, J. J. (2009). Ophthalmology, 3rd. Mosby Elsevier, 1096.
Diğer Kaynaklar:	Forrester, J. V., Dick, A. D., McMenamin, P. G., Roberts, F., & Pearlman, E. (2015). The eye e-book: basic sciences in practice. Elsevier Health Sciences. Yanoff, M., Duker, J. S., & Augsburger, J. J. (2009). Ophthalmology, 3rd. Mosby Elsevier, 1096.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6
Program Kazanımları

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Orta	3 En Yüksek

Dersin Program Kazanımlarına Etkisi

Katkı Payı

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Ara Sınavlar	1	% 40
Final	1	% 60
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 60
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	İş Yükü
Ders Saati	14	28
Küçük Sınavlar	2	2
Final	1	1
Toplam İş Yükü		31