| Dersin Amacı: |
-Sağlık mesleğini icra ederken karşılaşılan zor karar verilecek durumlarda nasıl davranılacağını bilmek,
-Etik kurallar ve yasal düzenlemeler hakkında bilgi sahibi olmak,
-Sağlık çalışanı kimliğine uygun etik değerleri sergileyebilmek,
-Toplumun sorunlarını izlemek, tahlil etmek ve bilimsel bakışla kendi görüşünü oluşturmak.
|
| Dersin İçeriği: |
Bu derste, sağlık meslek alanında faaliyet gösteren kişilerin uymaları gereken kurallar açıklanacak ve o alana özgü uygulamalardaki istenen davranışlar irdelenecektir. Erdem etiği, ödev etiği, ütiliter etik gibi genel ahlaki teorilerin sağlık alanına uyarlanarak ‘Nasıl iyi bir sağlık çalışanı olunur?’ sorusuna cevap aranacaktır. Hastayla iletişim, hasta mahremiyetine saygı, hasta hakları ve bu konulardaki yasal düzenlemeler hakkında bilgi verilip, tartışılacaktır. |
| Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
| 1) |
Tanışma, giriş dersi ve ders planı |
Ders notları |
| 2) |
Etiğe giriş: Etik-felsefe ilişkisi ve etik türleri |
Ders notları |
| 3) |
Etikte temel kavramlar ve değişen paradigmalar
-Etik, ahlak, hukuk ilişkisi; sağlık alanında paradigma değişimleri
|
Ders notları |
| 4) |
Tıp etiği prensipleri ve etik ikilemler
-Özerkliğe saygı, yararlılık, zararsızlık, adalet prensiplerinin açıklanması ve etik ikilemlerde nasıl davranılacağının öğrenilmesi
|
Ders notları |
| 5) |
Hasta hakları ve uluslararası bildirgeler
-Lizbon, Amsterdam gibi uluslararası hasta haklarıyla ilgili bildirgelerin yanısıra ülkemizdeki mevzuat (Hasta Hakları Yönetmeliği vb.) hakkında bilgi sahibi olma
|
Ders notları |
| 6) |
Sağlık çalışanı ve hasta ilişkisi
-Sağlık çalışanı hasta ilişkisindeki dört modeli -paternalist, bilgilendirici, açıklayıcı, görüşmeci- tartışarak öğrenme
|
Ders notları |
| 7) |
Hayatın başlangıcına dair etik tartışmalar
-‘İnsan hayatı ne zaman başlar’ sorusu temelinde, kürtaj tartışmaları hakkındaki felsefi görüşleri öğrenme
|
Ders notları |
| 8) |
Ara sınav |
|
| 9) |
Hayatın sonuna dair etik tartışmalar
-‘İnsan hayatı ne zaman son bulur’ temelinde, ötanazi kavramını, türlerini ve bu konudaki tartışmaları öğrenme
|
Ders notları |
| 10) |
Transplantasyon etiği
-Organ nakli ve bağışındaki etik sorunlar hakkında bilgi sahibi olma
|
Ders notları |
| 11) |
Pediatride etik sorunlar
-Sağlık hizmeti verilirken çocuklara özgü -bilgilendirilmiş onam, ailenin çocuk üzerinde karar verme hakkı, en çıkarına olanı yapma- gibi etik konular hakkında bilgi verme.
|
Ders notları |
| 12) |
Psikiyatri ve etik
-Psikiyatride teşhis ve tedavi konularındaki etik sorunları öğrenme ve vakalar özelinde tartışma.
|
Ders notları |
| 13) |
Bulaşıcı hastalıklar ve etik
-Tarihteki bazı önemli bulaşıcı hastalıkları öğrenme ve COVID19 başta olmak üzere bulaşıcı hastalıklara dair etik sorunları tartışma.
|
Ders notları |
| 14) |
İnsan üzerinde deneyler
-Tarihteki insan deneylerini öğrenerek, günümüzde insan üzerinde deneylerde baz alınan etik kuralları ve bildirgeleri öğrenme.
|
Ders notları |
| 15) |
Final sınavı |
|
| |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi |
Katkı Payı |
| 1) |
İlk ve Acil Yardım alanındaki güncel bilgileri içeren ders malzemelerini, uygulama araç-gereçlerini, bilgi teknolojilerini ve diğer kaynaklarla desteklenen temel düzeydeki kuramsal ve uygulamalı derslerden edindiği temel bilgi birikimini, becerilerini, yetkinliğini ve tecrübelerini etkili bir biçimde kullanarak bunları mesleki olarak değerlendirir. |
|
| 2) |
Ani hastalanma, acil doğum, kaza, felaket veya yaralanma gibi acil durumlarda olay yerine hızla ulaşarak, varsa doktor ile birlikte durumu değerlendirir, gerekiyorsa ilk müdahaleyi yapar, hasta transportu sırasında hasta veya yaralıların durumlarına uygun pozisyon verir ve uygun hastane acil servisine doğru yöntemle naklini sağlar. |
|
| 3) |
İlk ve Acil Yardım alanı ile ilgili sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür. |
|
| 4) |
İlk ve Acil Yardım alanı ile ilgili edindiği bilgi ve becerileri kullanarak gerekli olduğu durumlarda görevinin tüm aşamalarında haberleşme ağını doğru ve hızlı bir biçimde kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, düşüncelerini ve problemlere ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve/veya sözlü olarak aktarır. |
|
| 5) |
İlk ve Acil Yardım alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip içerisinde uyumlu bir şekilde yer alarak kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve gerektiğinde bireysel sorumluluk üstlenir, bu şartlara bağlı kalarak Hasta ile ilgili gerekli kayıtları usulüne uygun şekilde tutar. |
|
| 6) |
Meslektaşları, hastaları ve hasta yakınları, hekimler ve diğer tüm sağlık çalışanları ile yazılı ve/veya sözlü olarak etkin bir iletişim kurar ve farklı disiplinlerle etkili bir şekilde çalışma becerisine sahiptir. |
|
| 7) |
Sağlık sistemi içerisinde bulunan kurum ve kuruluşları tanır; İlk ve Acil Yardım alanında çalışan bir birey olarak her türlü görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik ve mevzuatı bilir ve buna uygun hareket eder. |
|
| 8) |
Yaşam boyu öğrenme bilincine sahiptir ve öğrenimini aynı alanda bir ileri eğitim düzeyine veya aynı düzeydeki bir mesleğe yönlendirir. |
|
| 9) |
Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinliklere katkı verir. |
|
| 10) |
Sağlık alanında kullanılan tıbbi cihazların yapısı, özellikleri, kullanım alanları ve yasal düzenlemeler hakkında edindiği bilgi ve birikimleri kullanarak; bu bilgileri araştırma, geliştirme ve teknolojik gelişmelerin takibinde kullanır. |
|
| 11) |
Acil yardım durumunda olay yerinde sakin, hızlı, seri ve doğru karar vererek hem hastanın hem de kendisinin bedensel, sosyal ve ruhsal sağlığını koruyabilme ve en üst düzeyde tutabilme bilgi ve becerisine sahiptir. |
|
| 12) |
Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü A2 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler. |
|
| 13) |
Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı temel düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. |
|
| 14) |
Mesleki hastalık ve kazalara yönelik önlemleri bilir ve bu durumlarda İş Sağlığı ve Güvenliği esaslarını uygular. |
|
| 15) |
Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve katılır. |
|