Beslenme ve Diyetetik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: HEM209
Ders İsmi: Hemşirelikte Etik
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
4
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: E-Öğrenme
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. EMİNE TÜRKMEN
Dersi Veren(ler): Doç. Dr. Emine Türkmen
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı; öğrencilerin, hemşirelik uygulamalarını mesleki etik ilkeler ve yasal düzenlemeler doğrultusunda yürütebilmeleri, bir meslek üyesi olarak mesleki değerlere bağlı davranışlar sergileyebilmeleri ve karşılaşabilecekleri etik sorunların çözümünde hemşirelik etik ilkelerini ve güncel etik yaklaşımlarını kullanabilmeleri için bilgi, beceri ve tutum kazandırmaktır.
Dersin İçeriği: Bu ders, sağlık ve hemşirelik felsefesi, mesleki etik ilkeler ve değerler, mesleki standartlar ve yasal düzenlemeler, etik kavramlar ve etik teoriler, hasta haklarının gelişimi, etik karar verme yöntemleri, sağlık bakım ortamlarında yaşanan etik sorunların eleştirel bir bakış açısıyla analizi ve çözümlenmesi ile ilgili vaka çalışmalarını içerir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) • Hemşirelik bakımında karşılaşılan etik sorunların farkına varır.
2) • Hemşirelik uygulamalarını ve sağlık hizmet sunumunda karşılaşılan etik sorunları etkileyen sosyal, ekonomik, politik, kültürel, teknolojik ve kurumsal faktörleri tartışır.
3) • Hemşireliğin temel değerlerini ve mesleki standartları benimser.
4) • Hemşirelik bakımında karşılaşılan etik sorunları konuyla ilgili yasal düzenlemeler, etik teoriler, ilkeler, uluslararası ve ulusal etik bildirgeler ve mesleki değerler açısından analiz eder.
5) • Uygulama ortamındaki etik sorunlara yönelik çözüm üretmeye ilişkin etik karar verme yaklaşımını kullanır.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Dersin tanıtımı Sağlık kavramı, Hemşirelik felsefesi Power point sunum Ders kitabı
2) Etik ve ahlak kavramı Etik teoriler Power point sunum Ders kitabı
3) Hemşireler için etik ilkeler ve sorumluluklar Değerler ve hemşirelik Power point sunum Ders kitabı
4) Biyoetik ve hemşirelik etiği Etik duyarlılık, Etik ikilem Power point sunum Ders kitabı
5) İnsan hakları ve hasta hakları ilişkisi Uluslararası ve ulusal etik bildirgeler Power point sunum Ders kitabı
6) Hastanın bilgilendirilmesi Özerklik ve aydınlatılmış onam Power point sunum Ders kitabı
7) Sağlık ve hemşirelikle ilgili yasal düzenlemeler, Malpraktis Power point sunum Ders kitabı
8) Ara Sınavı
9) Ahlaki gelişim ve hemşirelik Power point sunum Ders kitabı
10) Ötenazinin etik bir problem olarak değerlendirilmesi Power point sunum Ders kitabı
11) Hemşirelik bakımında karşılaşılan etik sorunlar (Vaka tartışması) Power point sunum Ders kitabı
12) Hemşirelik bakımında karşılaşılan etik sorunlar (Vaka tartışması) Power point sunum Ders kitabı
13) Hemşirelik bakımında karşılaşılan etik sorunlar (Vaka tartışması) Ödev teslimi Power point presentation
14) Ödev - Tartışma Küçük Prens Kitabı
15) Final sınavları
16) Final sınavları

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: • Ecevit Alpar, Ş. (2013). Çağdaş Hemşirelikte Etik. İstanbul, Türkiye: İstanbul Tıp Kitabevleri
Diğer Kaynaklar: • American Nurses Association (ANA). (2015). Nursing Scope and Standards of Practice (3rd ed.). Silver Spring, MD: ANA.
• American Nurses Association (ANA). (2015). Code of Ethics for Nurses with Interpretive Statements. Silver Spring, Maryland. https://www.nursingworld.org/practice-policy/nursing-excellence/ethics/code-of-ethics-for-nurses/coe-view-only/
• International Council of Nurses (ICN). (2012). International Council of Nurses Revised 2012. The ICN Code of Ethics for Nurses. Geneva, Switzerland. https://www.icn.ch/sites/default/files/inline-files/2012_ICN_Codeofethicsfornurses_%20eng.pdf
• Kuçuradi, İ. (2020). İnsan ve Değerleri. Ankara, Türkiye: Şen Matbaa.
• Türk Hemşireler (THD). (2009). Hemşireler İçin Etik İlke ve Sorumluluklar. Türk Hemşireler Derneği. Ankara, Türkiye. https://www.thder.org.tr/uploads/files/hemsire-brosur.pdf
• Ünsal, A. (Ed.). (2021). Hemşirelik Tarihi Deontoloji ve Etik. İstanbul, Türkiye: Akademik Basın ve Yayıncılık.
• Yıldırım Keskin, A. (Ed.) (2020). Hemşirelikte Etik Yaklaşımlar. Ankara, Türkiye: Akademisyen Kitabevi

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

Program Kazanımları
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Küçük Sınavlar 2 % 10
Ödev 1 % 15
Ara Sınavlar 1 % 25
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Aktiviteye Hazırlık Aktivitede Harçanan Süre Aktivite Gereksinimi İçin Süre İş Yükü
Ders Saati 2 14 28
Sınıf Dışı Ders Çalışması 2 14 28
Ödevler 1 10 10
Ara Sınavlar 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 86