Beslenme ve Diyetetik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SHZ005
Ders İsmi: İhmal,İstismar ve Sosyal Çalışma
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili:
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. İLHAN TOMANBAY
Dersi Veren(ler): Nevzat Bilgin
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu derste, çocuk ihmalini ve istismarını tanılayabilme, ihmal ve istismara uğrayan çocuklar ve aileleri ile iletişim kurabilme, çocuk ve ailenin rehabilitasyonunda aktif rol alabilme, ihmal ve istismara uğrayan çocuk, yaşlı ve engellilerle çalışan diğer sağlık ekibi üyeleri ile işbirliği içinde çalışabilmeye yönelik temel bilgi ve beceri kazandırmak amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği: Bu ders; ihmal ve istismar ile ilgili temel kavramlar, ihmal ve istismar türleri, çocuğa yönelik kötü muamelenin tıbbi yasal, sosyal ve kültürel boyutları; çocuk ihmal ve istismar çeşitleri, nedenleri ve sonuçları, risk faktörleri; çocuk ihmal ve istismarında sosyal çalışma yaklaşımı; yaşlı, engelli ihmal ve istismarı ve türleri, toplumsal cinsiyet bağlamında ihmal ve istismar konularını içerir; sosyal çalışma uygulamaları için gerekli teknik ve beceriler üzerine odaklanır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) 1. Çocuk ihmali ve istismar türlerini kavrar.
2) 2. Çocuk ihmali ve istismarının çocuk ve aile üyeleri üzerine etkileri hakkında bilgi sahibi olur.
3) 3. Çocuk ihmali ve istismarında sosyal çalışma yaklaşımını öğrenir, teknik bilgi ve beceri kazanır.
4) 4. İhmal ve istismarın toplumsal cinsiyet ve sosyo-demografik, kültürel boyutlarını kavrar.
5) 5. İhmal ve istismara multidisipliner yaklaşım ve uygulamada ekip çalışmasının önemini kavrar.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Derse giriş, temel kavramlar, çocuk koruma yaklaşımları ve tarihsel gelişimi
2) Ulusal ve uluslararası hukukta çocuk ihmal ve istismarına yönelik korunma
3) Çocuk ihmali kavramı, çeşitleri, özellikleri
4) Çocuk istismarı, çeşitleri, özellikleri
5) Çocuk istismarında risk faktörleri, ihmal ve istismarın çocuk ve ailesi üzerindeki etkileri
6) Çocuk istismarını tanıma, risk değerlendirme ve önleme yöntemleri
7) İstismar mağduru çocukla sosyal çalışma, görüşme teknikleri
8) Ara Sınav
9) Çocuk ihmali ve istismarına yönelik sosyal hizmetler ve uygulamalar Eleştirel okuma-vaka tartışmaları
10) Toplumsal cinsiyet bağlamında çocuk istismarı Eleştirel okuma-vaka tartışmaları
11) Çocuk istismarı ve aile içi şiddet Eleştirel okuma-vaka tartışmaları
12) Kadın istismarı, çeşitleri, özellikleri Eleştirel okuma-vaka tartışmaları
13) Yaşlı ihmali ve istismarı, çeşitleri, özellikleri Eleştirel okuma-vaka tartışmaları
14) Engelli bireylerin ihmal ve istismarı, çeşitleri, özellikleri Eleştirel okuma-vaka tartışmaları
15) Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: 1. Kurtay, Derya (2018) Çocuğa Yönelik İstismar, Ankara: SABEV Yayınları.
Diğer Kaynaklar: 1. Atılgan, E., Yağcıoğlu, Ü. ve Çavdar, Y. (2014) Çocuklarla Adli Görüşme Rehberi, https://www.unicef.org/turkey
2. Barut, B. (2021) Cinsel İstismar Mağdurlarına Yaklaşım Ve Terapötik Süreç, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of International Social Research, 14(76), ss. 602-615.
3. Bulut, S., ve Karaman, H. B. (2018). Engelli bireylerin cinsel, fiziksel ve duygusal istismarı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(2), 277-301.
4. Karataş, Kasım (2015). Çocuk İhmal ve İstismarında Sosyal Hizmet Yaklaşımı. Çocuğa Yönelik Şiddet ve Çocuğun Korunması içinde. Ed.: T. Dağlı. İstanbul: Çocuk Koruma Merkezlerini Destekleme Derneği, s. 97-105.
5. Kaya-Kılıç, A. ve Tekin, H.H. (2019). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Korunmaya Muhtaç Çocuk Birimlerinde İhmal ve İstismar Vakalarına Verilen Hizmetlerin Niteliğine İlişkin Görüşleri. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(3), 843-865.
6. Lotfi, S. (2020) Yaşlı İstismarı ve İhmaline Yönelik Sosyal Hizmet Müdahalesi ve Yaklaşımları, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19(39), s.1407-1422.
7. Öztürk, M. Çocuk Hakları Açısından Çocuk İhmali ve İstismarı, Çocuk Vakfı Yayınları, 2011.
8. Paslı, Figen (2020) Söylemeye Korkmak: Çocuk Cinsel İstismar Vakaları, İstanbul: NİKA Yayınevi.
9. Polat, Oğuz (2007). Tüm Boyutlarıyla Çocuk İstismarı: Tanımlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
10. Polat, U. Gonca ve A İçağasıoğlu Ç. Arzu (2011). “Çocuk istismarı alanında çalışan sosyal hizmet uzmanları açısından profesyonel karar verme”. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22 (2), s.161-173.
11. Yolcuoğlu, İsmet G. (2010). Çocukların İhmal-İstismara Uğramasında Aile ve Çocuklara Yönelik Risk Faktörleri ve Sosyal Hizmet Müdahalesi. Toplum ve Sosyal Hizmet , 21 (1) , 73-83 .

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

Program Kazanımları
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Sunum 1 % 20
Ara Sınavlar 1 % 30
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100