Mimarlık (İngilizce) Önizleme
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

ARCH039

Ders İsmi:

Mimarlıkta Depreme Dayanıklı Yapı Tasarımı

Ders Yarıyılı:

Güz
Bahar

Ders Kredileri:

AKTS

Öğretim Dili:

English

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Bölüm/Program Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

Yüz yüze

Dersin Koordinatörü:

Dr. Öğr. Üy. BURAK TOYDEMİR

Dersi Veren(ler):

Dr. Burak Toydemir

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Bu ders, mimarlık öğrencilerine deprem sırasında can ve mal güvenliğini sağlayacak binalar tasarlayabilmeleri için gerekli bilimsel ilkeleri ve tasarım stratejilerini kazandırır. Sismik teori, yönetmelik gerekleri ve stüdyo temelli tasarım pratiğini bir araya getirerek öğrencilerin (i) depremlerin yapıları nasıl etkilediğini kavraması, (ii) erken tasarım aşamasından itibaren uygun yatay taşıyıcı sistemler, detaylar ve malzeme seçimlerini bütünleştirmesi ve (iii) dayanıklı, bağlama özgü mimari çözümler üretmek üzere inşaat mühendisleriyle etkin bir şekilde iş birliği yapması hedeflenir.

Dersin İçeriği:

Mimarlıkta Depreme Dayanıklı Yapı Tasarımı dersi, depremlerin fiziksel temellerini, yapıların dinamik davranışını ve sismik performansı belirleyen mimari kararları ele alır. İlk bölüm (1–4. haftalar) temel kavramları, ikinci bölüm (5–9. haftalar) yönetmelik gereklerini ve kütle, malzeme ile detay stratejilerini kapsar. Son bölüm (10–14. haftalar) temeller, yapısal olmayan elemanlar, güçlendirme teknikleri ve performansa dayalı tasarım yazılımları üzerine odaklanır. Kuramsal bilgiler, dönem sonunda jüriye sunulan kapsamlı bir proje ile stüdyo ölçeğinde uygulamaya aktarılır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Deprem mekanizmalarını ve temel yapı dinamiğini mimari bir dille açıklayabilir.
2) Erken tasarım aşamasında TBDY‑2018 ve Eurocode 8 hükümlerini yorumlayabilir.
3) Uygun yatay yük sistemlerini ve sünek bağlantıları seçer ve şematik olarak detaylandırır.
4) Plan/düşey düzensizlikler ile zemin koşullarının sismik etkilerini değerlendirir.
5) Mevcut binaların sismik performansını yükseltecek güçlendirme veya yeniden işlevlendirme önerileri geliştirir.
6) Entegre stüdyo ortamında inşaat mühendisleriyle iş birliği yapar ve tasarım niyetini iletir.

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Deprem temelleri: levha sınırları, fay mekaniği, büyüklük‑şiddet farkı
2)	Tasarım felsefesi & performans hedefleri (can güvenliği vb.)
3)	Mimarlar için yapı dinamiği: periyot, sönüm, rezonans
4)	Deprem yönetmelikleri: TBDY‑2018 & Eurocode 8
5)	Planlama‑kitle tasarımında sismik stratejiler
6)	Yatay yük sistemleri: moment çerçeveler, perde duvarlar, çaprazlı çerçeveler
7)	Sünek detaylar ve malzemeler (BT, çelik, ahşap, yığma)
8)	Ara jüri + dayanıklı bina örnekleri
9)	Plan ve düşey düzensizlikler; burulma kontrolü
10)	Temeller & zemin‑yapı etkileşimi
11)	Yapısal olmayan elemanlar & mimari detay
12)	Mevcut yapıların güçlendirilmesi & yeniden işlevlendirme
13)	Final proje geliştirme
14)	Final proje geliştirme
15)	Final sunumları & değerlendirme

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:	Charleson, A. Seismic Design for Architects (Routledge, 2021 reprint)
Diğer Kaynaklar:	Turkish Building Earthquake Code (TBEC‑2018) EN 1998 Eurocode 8: Design of Structures for Earthquake Resistance

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları	1	2	3	4	5	6
Program Kazanımları
1) Mimarlığın teknik, estetik, kültürel, tarihsel, toplumsal ve etik boyutları ile ilgili bilgi ve değerleri bilimsel ve eleştirel yaklaşımla öğrenir ve uygular.	3	2	2	1	1
2) Mimarlık pratiğini çevresel, ekonomik ve sosyal sürdürebilirlik ilkeleri ile bütünleştirir.				3	3
3) Mimari ve kentsel çevre ilişkisini kurabilir: Kentsel planlama / kentsel tasarım / proje arasındaki etkileşimleri sağlama ve uygulama bilgi ve becerisine sahiptir.				2
4) Alanında veri toplama, analiz etme, yorumlama ve eleştirel düşünceye dayalı potansiyelleri ve sorunları tanımlama, kavram geliştirme ve eyleme dönük stratejiler belirleme becerisi kazanır.				3
5) Kuram, tasarım ve uygulama arasında ilişki kurabilir.	3	3	3
6) Toplumsal, işlevsel, teknik, estetik gereksinmelere cevap veren yaratıcı ve özgün fikirler ortaya koyarak mimari tasarım yapma, sunma, uygulama, yönetme ve denetleme aşamalarını bağımsız veya ortak yürütebilme becerisine sahiptir.			3			3
7) Geleneksel yöntemler yanında, alanının gerektirdiği yeni bilişim teknolojilerini etkileşimli olarak kullanır.			2
8) Yapılı çevrenin tarihsel ve korunmaya değer niteliklerini analiz etmek, belgelemek; bu alanda, koruma / kullanma dengesini göz önüne alarak renovasyon, restorasyon konularında tasarım yapma bilgi ve becerilerine sahiptir.					3
9) Yapılı çevrenin oluşumunda ve bina tasarımında, bireysel ve/veya ekip üyesi olarak, farklı disiplinlerle işbirliği yapabilme ve eşgüdüm sağlayabilme becerisini kazanır.						3
10) Mimarlık alanında mesleki etik ve davranış ilkeleri, örgütsel, yasal kurallar, standartlar, hak ve sorumluluklar ile süreçler konusunda bilgi ve kavrayışa sahiptir.		3				1
11) Farklı ve değişen toplumsal ihtiyaçlara, yaşam kalitesini yükseltmeye katkı sağlamak üzere tasarım ve bilgi üretebilir.					3
12) Yapılı çevrenin üretiminde, doğal afet riskleri dikkate alarak sağlam yapılar tasarlama konusunda bilgi ve sorumluluk bilincine sahiptir.	3	3	3	3	3
13) Mesleki bilgi, düşünce ve uygulamalarına ilişkin yeni gelişmeleri izler ve yaşam boyu öğrenmeye açıktır.	2	2				2
14) Mimarlık alanında toplumsal bilincin gelişmesinde, doğa ve kent haklarının dikkate alınması ve savunulmasında sorumluluk alır.					2
15) Bir yabancı dilde mimari iletişim becerisine sahiptir.						3

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Orta	3 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Mimarlığın teknik, estetik, kültürel, tarihsel, toplumsal ve etik boyutları ile ilgili bilgi ve değerleri bilimsel ve eleştirel yaklaşımla öğrenir ve uygular.
2)	Mimarlık pratiğini çevresel, ekonomik ve sosyal sürdürebilirlik ilkeleri ile bütünleştirir.
3)	Mimari ve kentsel çevre ilişkisini kurabilir: Kentsel planlama / kentsel tasarım / proje arasındaki etkileşimleri sağlama ve uygulama bilgi ve becerisine sahiptir.
4)	Alanında veri toplama, analiz etme, yorumlama ve eleştirel düşünceye dayalı potansiyelleri ve sorunları tanımlama, kavram geliştirme ve eyleme dönük stratejiler belirleme becerisi kazanır.
5)	Kuram, tasarım ve uygulama arasında ilişki kurabilir.
6)	Toplumsal, işlevsel, teknik, estetik gereksinmelere cevap veren yaratıcı ve özgün fikirler ortaya koyarak mimari tasarım yapma, sunma, uygulama, yönetme ve denetleme aşamalarını bağımsız veya ortak yürütebilme becerisine sahiptir.
7)	Geleneksel yöntemler yanında, alanının gerektirdiği yeni bilişim teknolojilerini etkileşimli olarak kullanır.
8)	Yapılı çevrenin tarihsel ve korunmaya değer niteliklerini analiz etmek, belgelemek; bu alanda, koruma / kullanma dengesini göz önüne alarak renovasyon, restorasyon konularında tasarım yapma bilgi ve becerilerine sahiptir.
9)	Yapılı çevrenin oluşumunda ve bina tasarımında, bireysel ve/veya ekip üyesi olarak, farklı disiplinlerle işbirliği yapabilme ve eşgüdüm sağlayabilme becerisini kazanır.
10)	Mimarlık alanında mesleki etik ve davranış ilkeleri, örgütsel, yasal kurallar, standartlar, hak ve sorumluluklar ile süreçler konusunda bilgi ve kavrayışa sahiptir.
11)	Farklı ve değişen toplumsal ihtiyaçlara, yaşam kalitesini yükseltmeye katkı sağlamak üzere tasarım ve bilgi üretebilir.
12)	Yapılı çevrenin üretiminde, doğal afet riskleri dikkate alarak sağlam yapılar tasarlama konusunda bilgi ve sorumluluk bilincine sahiptir.
13)	Mesleki bilgi, düşünce ve uygulamalarına ilişkin yeni gelişmeleri izler ve yaşam boyu öğrenmeye açıktır.
14)	Mimarlık alanında toplumsal bilincin gelişmesinde, doğa ve kent haklarının dikkate alınması ve savunulmasında sorumluluk alır.
15)	Bir yabancı dilde mimari iletişim becerisine sahiptir.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Küçük Sınavlar	1	% 10
Projeler	1	% 35
Ara Sınavlar	1	% 25
Final	1	% 30
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 70
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 30
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Aktiviteye Hazırlık	Aktivitede Harçanan Süre	Aktivite Gereksinimi İçin Süre	İş Yükü
Ders Saati	14	1	2		42
Proje	2	7			14
Küçük Sınavlar	14	2			28
Ara Sınavlar	1	10			10
Final	1	8	2		10
Toplam İş Yükü					104