İngilizce Mütercim ve Tercümanlık
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: ETI301
Ders İsmi: Theories of Translation
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili:
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üy. ÜLKÜ KÖLEMEN
Dersi Veren(ler): Ülkü Kölemen
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Dersin hedefleri:
- Çevirinin doğasıyla ilgili öğrencilerin farkındalıklarını artırmak ve çeviri teorisi konularını bağımsız olarak takip etmek için ilgilerini uyandırmak,
- Öğrencilerin dilbilimsel bir prosedür olarak ve sosyal olarak yapılandırılmış ve yönlendirilmiş bir faaliyet olarak çeviri ile baş etmelerini sağlamak
- Öğrencilerin çevirinin sosyal işlevleri ile ilgili farkındalığını artırmak,
- Teori ve pratiği birbirine bağlamalarını sağlamak,
- Öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek,
- Kendi ilerlemelerini izlemek için kendi kendini değerlendirme ve öz düzeltme teknikleri geliştirmelerini sağlamak.
Dersin İçeriği: Çevirideki temel kavramların teorik yansımasına giriş. Farklı diller arası çevirilerin eleştirel analizi ve karşılaştırılması, ve ünlü çevirmenlerin çalışmalarının kuram ve uygulamalar açısından değerlendirmesi. Kültürel paradigmaya özgü yaklaşımların çeviri çalışmalarına bağlam, durum ve çeşitli ilişkiler açısından yansımalarının analizi.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Türkiye ve dünyada çeviri tarihi konusunda genel çerçeveyi ortaya koyabilme,
2) Çeviri alanındaki temel kuramlara dair terminolojiye hakim olma,
3) Türkçe ve İngilizcede yer alan metin çevirilerinde edinilen teorik bilgileri uygulayabilme
4) İki dilde de yapılan metin çevirilerinin çeşitli kuramlar çerçevesinde ve çevirmen tarafından alınan kararlar açısından değerlendirebilme
5) Çeviri eleştirileri yapabilme ve çeviri kuramlarına yönelik görüş bildirebilme

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Introduction to the course: Syllabus, handouts, texts; world languages and translation; the ATA; Iser’s “The Reading Process: A Phenomenological Approach” (HO from Jane Tompkins’ Reader-Response Criticism: From formalism to Post-Structuralism, Chapter 5, p. 50-69
2) Handouts from the Routledge Encyclopedia of Translation Studies: “Greek Tradition” (428-438) “Latin Tradition” (497-505) “British Tradition” (333-347) “French Tradition” (409-417) “American Tradition” (305-316) “Latin American Tradition” (505-512) “Spanish tradition” (552-563) Anthony Pym’s “History” (HANDOUTS, pp. 1-19 of Method in Translation History)
3) Eugene Nida’s “The Tradition of Translation in the Western World” (HANDOUTS, pp. 11-29 of Toward a Science of Translating) - Susan Bassnett-McGuire’s “History of Translation Theory” (HANDOUTS, pp. 39-75 of Translation Studies) - Juan Gabriel López Guix/Jacqueline Minett Wilkinson’s “Aportes de la teoría” (HANDOUTS, pp. 163-189 of Manual de traducción: Inglés/Castellano). - Rainer Schulte’s “Translation and Literary Criticism” (HANDOUTS, pp. 11-14) - Minas Savvas’s “Translating Verse” (HANDOUTS, pp. 239-245)
4) Thomas Hoeksema’s “The Translator’s Voice: An Interview with Gregory Rabassa” (HO, pp. 5- 18) - Ronald Christ’s “The Translator’s Voice: An Interview with Helen R. Lane (HANDOUTS, pp. 6-18) - Doyle’s “Anthony Kerrigan: The Attainment of Excellence in Translation” (HANDOUTS, pp. 135-141) - Margaret Sayers Peden’s “Translating the Boom: The Apple Theory of Translation” (HANDOUTS, pp. 159- 173) - André Lefevere’s Translation/History Culture: A Sourcebook, pp. 1-25: Introduction-Goethe.
5) The Greeks and Romans on Translation - The American, Latin American, and Spanish Traditions in Translation • Rabassa, Lane and Kerrigan on Translation - Three Articles by Gregory Rabassa (see e.g., TTS Reading List) - Horace, Luther, Dryden, and Goethe on Translation - Dryden and Dolet on Translation
6) André Lefevere’s Translation/History Culture: A Sourcebook, pp. 25-102: Dolet-Petrus Danielus Huetius - André Lefevere’s Translation/History Culture: A Sourcebook, pp. 102-170: Dryden-Ulrich von Willamowitz - Moellendorff.
7) Review
8) Midterm Exam
9) Schulte and Biguenet’s Theories of Translation: An Anthology of Essays from Dryden to Derrida: - Introduction, pp. 1-10 - Hugo Friedrich, “On the Art of Translation,” 11-16 - John Dryden, “On Translation,” 17-31 - Friedrich Schleiermacher, “From On the Different Methods of Translating,” 36-54 - Wilhelm von Humboldt, “From Introduction to His Translation of Agamemnon, 55-59 - Johann Wolfgang von Goethe, “Translations,” 60-63 - Dante Gabriel Rossetti, “Preface to The Early Italian Poets,” 64-67 - Friedrich Nietzsche, “On the Problem of Translation,” 68-70
10) Walter Benjamin, “The Task of the Translator,” 71-82 - “Walter Benjamin As Translation Theorist: A Reconsideration,” by Marilyn GaddisRose, Dispositio, Vol VII, No. 19-20: 163-175. - “Walter Benjamin and His Translator-Angel Carrying a Hermetic Third Language into the Metaworld,” “Benjamin’s Parable,” and “The Translator’s Task,” in Willis Barnstone’s The Poetics of Translation: History, Theory, Practice, pp. 240-262. - Ezra Pound, “Guido’s Relations,” 83-92 - José Ortega y Gasset, “The Misery and Splendor of Translation,” 93-112
11) Schulte and Biguenet’s Theories of Translation: An Anthology of Essays from Dryden to Derrida: - Paul Valéry, “Variations on the Eclogues,” 113-126 - Vladimir Nabokov, “Problems of Translation: Onegin in English,” 127-143 - Roman Jacobson, “On Linguistic Aspects of Translation,” 144-151 - “Signs of Our Time: A Semiotic Slant,” in Willis Barnstone’s The Poetics of Translation: History, Theory, Practice, pp. 226-240.
12) Lawrence Venuti’s The Translator’s Invisibility: - Chapter 1: “Invisibility,” pp. 1-42 - Chapter 2: “Canon,” 43-98
12) Lawrence Venuti’s The Translator’s Invisibility: - Chapter 1: “Invisibility,” pp. 1-42 - Chapter 2: “Canon,” 43-98
13) Lawrence Venuti’s The Translator’s Invisibility: - Chapter 3: “Nation,” pp. 99-147 - Chapter 4: “Dissidence,” 148-186
14) Lawrence Venuti’s The Translator’s Invisibility: - Chapter 3: “Nation,” pp. 99-147 - Chapter 4: “Dissidence,” 148-186
15) Final Exam

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: - Şehnaz Tahir Gürçağlar, Çevirinin ABC’si, İstanbul: Say Yayınları, 2011;
- Douglas Robinson, Becoming a Translator: An Introduction to the Theory and Practice of Translation, Routledge, 2003
- Maeve Olohan, Translation and Practice Theory, Routledge, 2021
Diğer Kaynaklar: - Arslan, Devrim Ulaş (2019) “Erken Cumhuriyet Dönemi Edebiyat Dergilerinde Çeviri, Eleştiri ve Polemik: Çeviri Tarihine ‘Tercüme Münakaşaları’ Işığında Bakmak” Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi Journal of Translation Studies Sayı/Issue 27, 16-45
- AKÇAYOĞLU, Duygu İŞPINAR and, Özer Ö. (2020). The Occupational Status of Translators and Interpreters in Turkey: Perceptions of Professionals and Translation Students, Çeviribilim ve Uygulamaları Dergisi Journal of Translation Studies Sayı/Number 29, 61-82.
- Öncü, Mehmet Tahir (ed.) (2016). Çeviribilimin Paradigmaları II Çeviri Seçkisi. Hiperlink Yayınları.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

Program Kazanımları
1) Mütercim tercümanlık mesleği ile ilgili, teorik ve uygulamalı becerileri edinir ve bu becerileri didaktik ve araştırma amaçlı kullanabilir.
1) Yabancı dil olarak İngilizcenin öğretimi ile ilgili çağdaş öğretim yöntem ve tekniklerini uygular.
1) Çağdaş dil ve dilbilim teorilerini kapsamlı bir şekilde bilir.
1) Mütercim tercümanlığın tarihsel gelişim süreçlerini bilir ve modern araştırma ve uygulamalara yönelik mütercim tercümanın ve çevirinin rolü üzerine bağımsız bir tutum geliştirir.
1) İngilizce dilinin yapısal ve işlevsel biçimine hakim olup, akademik dil becerilerini etkin ve verimli bir biçimde kullanır.
2) İkinci bir yabancı dili, Avrupa Dil Portföyü kriterine göre en az B1 Genel Düzeyinde kullanır.
2) Mütercim tercümanlık ile ilgili temel eserlerin ve çağdaş araştırmaların alandaki etkisini bilir, değerlendirebilir ve bunlara dayalı değerlendirmeler ortaya koyar.
2) Kültürel ve tarihi özellikleri ile birlikte İngiliz Edebiyatı dönemlerini, baskın türlerini ve önemli eserlerini ayrıntılı bir şekilde bilir.
2) Bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini, en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Temel Düzeyinde kullanır.
2) İngilizcenin yabancı dil olarak öğretilmesi ile ilgili ders malzemelerini değerlendirebilir ve özgün öğretim materyalleri geliştirir.
3) Temel evrensel değerleri benimseyerek farklı dil, ırk, cinsiyet, din ve sosyal sınıf gruplarına karşı ön yargısız, saygılı, iletişime ve öğrenmeye açık bir tutum geliştirerek bu konularda sosyal sorumluluk alır.
3) Mütercim tercümanlık ve translatolojik problemlere yönelik uygulamalı ve teorik çözüm önerileri geliştirir.
3) Sağlık, medya, hukuk gibi çeşitli alanlarda ardıl ve eşzamanlı çeviri becerilerini geliştirmek üzere başlangıçtan ileri seviyeye kadar etik ve uygulamalı eğitimini alır. Bu eğitim, sayesinde ulusal ve uluslararası çeşitli hukuki, sağlık ve medya-iletişim alanlarında konferans tercümanlığının standartlarına uygun mesleğini icra eder.
3) Mütercim tercümanlık alanında çok kültürlü yaklaşımları anlama becerisi edinir ve etkin iki dilli ve iki kültürlü uygulamaları çalışmalarına yansıtır.
4) Mütercim tercümanlık alanında, mesleki davranış etiğini, profesyonel standartları ve uygulamaları bilir ve uygular.
5) Sosyal bilimlerdeki temel araştırma yöntemlerini ve kuramlarını uygulayabilir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Mütercim tercümanlık mesleği ile ilgili, teorik ve uygulamalı becerileri edinir ve bu becerileri didaktik ve araştırma amaçlı kullanabilir.
1) Yabancı dil olarak İngilizcenin öğretimi ile ilgili çağdaş öğretim yöntem ve tekniklerini uygular.
1) Çağdaş dil ve dilbilim teorilerini kapsamlı bir şekilde bilir.
1) Mütercim tercümanlığın tarihsel gelişim süreçlerini bilir ve modern araştırma ve uygulamalara yönelik mütercim tercümanın ve çevirinin rolü üzerine bağımsız bir tutum geliştirir.
1) İngilizce dilinin yapısal ve işlevsel biçimine hakim olup, akademik dil becerilerini etkin ve verimli bir biçimde kullanır.
2) İkinci bir yabancı dili, Avrupa Dil Portföyü kriterine göre en az B1 Genel Düzeyinde kullanır.
2) Mütercim tercümanlık ile ilgili temel eserlerin ve çağdaş araştırmaların alandaki etkisini bilir, değerlendirebilir ve bunlara dayalı değerlendirmeler ortaya koyar.
2) Kültürel ve tarihi özellikleri ile birlikte İngiliz Edebiyatı dönemlerini, baskın türlerini ve önemli eserlerini ayrıntılı bir şekilde bilir.
2) Bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini, en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı Temel Düzeyinde kullanır.
2) İngilizcenin yabancı dil olarak öğretilmesi ile ilgili ders malzemelerini değerlendirebilir ve özgün öğretim materyalleri geliştirir.
3) Temel evrensel değerleri benimseyerek farklı dil, ırk, cinsiyet, din ve sosyal sınıf gruplarına karşı ön yargısız, saygılı, iletişime ve öğrenmeye açık bir tutum geliştirerek bu konularda sosyal sorumluluk alır.
3) Mütercim tercümanlık ve translatolojik problemlere yönelik uygulamalı ve teorik çözüm önerileri geliştirir.
3) Sağlık, medya, hukuk gibi çeşitli alanlarda ardıl ve eşzamanlı çeviri becerilerini geliştirmek üzere başlangıçtan ileri seviyeye kadar etik ve uygulamalı eğitimini alır. Bu eğitim, sayesinde ulusal ve uluslararası çeşitli hukuki, sağlık ve medya-iletişim alanlarında konferans tercümanlığının standartlarına uygun mesleğini icra eder.
3) Mütercim tercümanlık alanında çok kültürlü yaklaşımları anlama becerisi edinir ve etkin iki dilli ve iki kültürlü uygulamaları çalışmalarına yansıtır.
4) Mütercim tercümanlık alanında, mesleki davranış etiğini, profesyonel standartları ve uygulamaları bilir ve uygular.
5) Sosyal bilimlerdeki temel araştırma yöntemlerini ve kuramlarını uygulayabilir.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Devam 1 % 20
Ara Sınavlar 1 % 30
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 13 39
Sınıf Dışı Ders Çalışması 15 72
Ödevler 7 7
Küçük Sınavlar 2 2
Ara Sınavlar 1 1
Final 1 1
Toplam İş Yükü 122