| Dersin Amacı: |
Her öğrenci için dersin amacı;
Sağlık alanında araştırma planlama, yürütme, elde edilen verilere uygun istatistiksel yöntemler seçme ve sonuçlarını yorumlama bilgisine, gerekli istatistiksel paket programını kullanma becerilerine sahip olması, uygun rapor yazım yöntemi, dipnot ve kaynak gösteriminin yanı sıra bilimsel araştırma etiği kurallarını benimsemiş tutumlar kazandırılması hedeflenmektedir.
|
| Dersin İçeriği: |
Araştırma planlaması, araştırma konu seçimi, kaynakların taranması, araştırma amaçlarının belirlenmesi, örneklemin belirlenmesi, veri özetleme tekniklerinin belirlenmesi, yapılacak istatistik analizlerin seçimi, bilimsel yazı yazım kurallarının açıklanması ve temel istatistiksel kavramlar ve yöntemler ile sağlık alanına özel örnek ve uygulamalar. Biyoistatistik ile ilgili temel kavramları açıklama, biyoistatistik ve bilgisayarın kavranması, veri toplama yöntemlerini tanıma, sağlık alanında doğru ve tutarlı veri toplayabilme, elde edilen sonuçları tablo ve grafiklerle sunabilme, tanımlayıcı istatistikler hakkında bilgi sahibi olma, uygun örnekleme yöntemine karar verebilme, parametrik ve parametrik olmayan hipotez testlerini öğrenme, uygun hipotezi kurabilme, uygun test seçebilme ve analiz yapabilme, korelasyon ve doğrusal regresyon analizi yapabilme, yapılan analizlerde SPSS istatistik paket yazılımını kullanabilme süreçleri . |
| Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
| 1) |
Sağlık araştırmalarına giriş ve temel kavramlar, Evren, örneklem, bağımlı ve bağımsız değişken, vb. tanımlar, Veri türleri, Veri toplama yöntemleri |
|
| 2) |
2 Sağlık alanında araştırma türleri -Gözlemsel ve deneysel çalışmalar (klinik denemeler) -Deney düzenleri (paralel, çapraz, faktöriyel tasarımlar) -Sistematik derlemeler ve meta analizi |
|
| 3) |
3 Araştırma planlaması ve aşamaları Araştırma konusunun belirlenmesi, hipotezlerin belirlenmesi, literatür taraması, uygun istatistiksel yöntemin belirlenmesi, sonuçların yorumlanması ve raporlanması |
|
| 4) |
4 Örnekleme yöntemleri ve uygun örneklem büyüklüğünün belirlenmesi |
|
| 5) |
5 Araştırmalarda hata kaynakları ve önleme yöntemleri- Yanlılık ve yanlılık kaynakları, yanlılığın önlenmesi (rasgelelik, körleme, kontrol grubunun kullanımı, vb.) - Ölçüm hataları (rasgele, sistematik, oransal hata) |
|
| 6) |
6 Bilimsel araştırma planının/önerisinin hazırlanması -Bilimsel çalışmaların raporlanması ve sık kullanılan kontrol listeleri (CONSORT, PRİSMA, vb.) |
|
| 7) |
7 Bilimsel makalenin yazımında ve makele incelenmesinde dikkat edilecek noktalar ve Ara sınav |
|
| 8) |
Ara sınav |
|
| 9) |
Araştırma kavramı, biyomedikal araştırma, amaçlarına ve yöntemlerine göre araştırmalar, Araştırma etiğinin tarihsel ve etik köşe taşları, Araştırma etiği kavramı, araştırmada bilimsel ve etik yöntem bilgisi ve araştırma etiğinin temel ilkeleri. |
|
| 10) |
Araştırmada etik konular; Lab. çalışmaları, hayvan deneyleri, saha araştırmaları/epidemiyolojik çalışmalar, klinik araştırmalarda (girişimsel olan ve olmayan) temel etik konular |
|
| 11) |
Aydınlatılmış onam, araştırmacı- gönüllü (sağlıklı/hasta) ilişkisi, araştırma gönüllüleri, gönüllü seçimi, hakları, yeterliği olmayan (savunmasız/örselenebilir) gönüllüler |
|
| 12) |
Araştırmanın ilgili taraflarının görev, hak ve sorumlulukları (Araştırmacı, Gönüllü, Sponsor, Araştırma Etik Kurulu, Sözleşmeli Araştırma Kuruluşu...), Araştırmacı- endüstri ilişkisinden doğan etik sorunlar Araştırma Etik Kurulları görev ve sorumlulukları |
|
| 13) |
Verilerin sınıflandırılması ve tablolaştırılması |
|
| 14) |
Varsayımların test edilmesi (hipotez testleri), Belirtici istatistikler |
|
| 15) |
Final sınavı |
|
| Ders Notları / Kitaplar: |
1. Carolyn MH. Practical Research Methods for Physiotherapists Churchill Livingstone, Singapore, 1988
2. Sümbüloğlu, K., Sümbüloğu, V. Biyoistatistik V Hatiboğlu Yayınevi, Ankara, 1990.
3. Sümbüloğlu, V., Sümbüloğlu, K. Sağlık Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri Hatiboğlu Yayınevi, Ankara.
4. Sümbüloğlu, K.Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Özdemir Yayıncılık, Ankara.
|
| Diğer Kaynaklar: |
1. Carolyn MH. Practical Research Methods for Physiotherapists Churchill Livingstone, Singapore, 1988
2. Sümbüloğlu, K., Sümbüloğu, V. Biyoistatistik V Hatiboğlu Yayınevi, Ankara, 1990.
3. Sümbüloğlu, V., Sümbüloğlu, K. Sağlık Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri Hatiboğlu Yayınevi, Ankara.
4. Sümbüloğlu, K.Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Özdemir Yayıncılık, Ankara.
|
| |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi |
Katkı Payı |
| 1) |
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon konusunda güncel, güvenilir ve kanıta dayalı bilgiye sahiptir. |
1 |
| 2) |
Uzmanlaşacağı fizyoterapi alanında değerlendirme ve tedavi yöntemlerini uygulama bilgisine sahiptir. |
1 |
| 3) |
Fizyoterapi uygulamaları ile ilgili mevzuat konusunda yeterli bilgiye sahiptir. |
2 |
| 4) |
Alana özgü kuramsal ve uygulamalı bilgilerini kullanarak fizyoterapi ve rehabilitasyon gerektiren bireylere değerlendirme ve tedavi programı planlaması yapar |
|
| 5) |
Mesleki değerlendirme, tedavi ve uygulamalarını teknolojik gelişmelere ve sağlık politikalarına göre yönlendirir. |
|
| 6) |
Alana özgü bilgi ve becerilerini kullanarak sorunları analiz eder ve uygulamaya yansıtır. |
|
| 7) |
Fizyoterapi alanı ile ilgili bilgi birikimini kullanarak bağımsız olarak çalışır ve sorumluluk alır. |
|
| 8) |
Fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında araştırma yapar, proje tasarlayıp yürütülmesini planlar ve yönetir. |
3 |
| 9) |
Fizyoterapi alanında yeni fikir geliştirip bilgi kaynaklarını eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. |
3 |
| 10) |
Yaşam boyu öğrenmeyi benimseyip mesleki bilgilerini etkin kullanıp öğrenme hedeflerini belirler. |
3 |
| 11) |
Fizyoterapi ve rehabilitasyon konusunda kaynakları izleyerek iletişim teknolojilerini kullanarak kendini etkin ifade eder. |
|
| 12) |
Sağlık alanında güncel gelişmeleri izler ve toplumsal sorumluluk bilinci ile disiplinlerarası işbirliği içinde iletişim kurar. |
1 |
| 13) |
Özelleşmiş olduğu fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulamalarında görev hak ve sorumluluklarını gözeterek ilgili disiplinler ile işbirliği içinde mevzuata ve mesleki etik kurallara uygun hareket eder. |
|
| 14) |
Mesleki dürüstlük ve bireyin iyiliği için sorumluluk taşıyarak ve her aşamada güvenliği sağlayıp doğru model oluşturarak uygular. |
|