Diş Hekimliği
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: UNI032
Ders İsmi: Sosyolojiye Giriş
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili:
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Üniversite Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üy. SELEN YANMAZ
Dersi Veren(ler): Dr. Ekrem SALTIK
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı; öğrencileri Sosyoloji sosyal biliminin genel bir anlayışı ile “donatmaktır”.
Dersin İçeriği: Toplumbilim kavramlarını kavrayış. Toplumbilmin kurucuları ve sonra onları izleyen kuramcı ile âşinâ bulunuş. Toplumsal meseleler ile alâkalı durum ve oluşumlar karşısında sosyolojik tasavvur imtiyazına sahip oluş. Gezegenimizdeki konumlara göre kültürlerin çeşitliliğinden ve toplumsallaşma süreçlerinin izafîliğinden haberdar bulunmak. Ona göre de, peşin hükümlerden âzâde ve kabûlcülükte engin olmak.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Toplumun bilimsel gözlemini yapabilir; toplu davranış örüntülerini teşhis edip tanımlayabilir. Toplumda mevcut sosyal kurumları algılar. Onların önemlerini kavrar. Uygarlık tarihindeki aşamaları genel hatlarıyla sayar. Toplumbilmin kurucularından haberdar olduğunu gösterir. Yakın tarihli toplumbilimcileri ismen sayar. Önem verdikleri konuları ayırdeder. İbn-i Haldun ile Müslüman Sosyolojisinin de gündeme geldiğini bilir. Ziya Gökalp’ten itibaren Türk Sosyolojisinin öncülerini sıralar. Sosyolojinin bilgi ve veri toplama yöntemlerinden haberdarlığını ortaya kor. Kültür konusunun göreceliğine örnekler verir. İnsanlığa daha geniş bir ufuk ve hoşgörü içinde bakış istikametinde; bu dersin kazanımlarını açıklar.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) “Sosyoloji” kelimesinin lûgat mânâsı (sözlük anlamı) ve cevap bulmaya gayret ettiği sualler. Toplumun vasıfları (özellikleri). Toplumların sınıflandırılması. -
2) Kümeler ve tasnif çeşitleri. Grup dinamiğine ve liderlek (önderlik / rehberlik) mefhumuna (kavramına) kısa bir bakış. Liderliği, yöneticilikten tefrik ediş (ayırdediş). -
3) Toplumbilimsel düşüncenin evrimi (tekâmülü). Anılan bilim dalının öncüleri: Saint-Simon, Comte, Durkheim, Marx, Weber gibi Toplumbilim kuramcıları. -
4) Sosyoloji / Toplumbilim, diğer beşerî (sosyal) bilimlerle nasıl karşılaştırılabilir? Tarih ve Tarih yazıcılığı ile mukayeseye bir vurgu. Avrupa’nın Medeniyet tarihçesine özlü bir bakış: 100-Yıl-Savaşları, Ortodoks Kilisesi’nin Katoliklik’ten ayrılması (İtizâl / şizm), Rönesans, Reform ve Protestanlığın çıkışı, Aydınlanma devri. -
5) Ticaret kapitalizmi (Merkantilizm) ve sermaye temerküzü (birikimi), Sanayi Devrimi ve neticeleri, Müstemlekelerin (sömürgelerin)―Portekiz ve İspanya’dan Fransa, Birleşik Krallık ve Felemenk’e—el değiştirmesi, Fransız ve Rus ihtilâlleri ile ileriki seğirdimleri. -
6) Osmanlı İmparatorluğu’nun, Karlofça Muahedesi (Antlaşması) ile toprak kaybından itibaren gerilemesi. Denizlerde mağlûbiyet (Çeşme ve Navarin baskınlarına mâruz kalış). Çâre bulma teşebbüsleri. 1839 Tanzimat hareketi. Kırım Savaşı. (Buradan itibaren, Cumhuriyet dönemine kadar özet). -
7) Yakın dönemin toplumbilimcileri ve onların sosyal olguları yorumsama tarzları. -
8) (Michel Foucault üzerinde özel bir vurgu ile) post-modern görüşlere bir nazar. -
9) Müslümanların İçtimaiyat çalışmalarına bir misâl olarak İbn-i Haldun’un çalışmaları. Osmanlı’nın son dönemleri ile cumhuriyetin başlarında toplumbilim faaliyetleri. -
10) Nüfus bilimine (Demografi) dair bir kısa tanıtım ve ilgili tarifler. -
11) Tarih içinde balıkçı toplumlar ve günümüze yansıyan izleri. Tarih içinde denizci toplumlar (Girit ve diğer ticaret erbâbı sahil şehir-devletleri) ve günümüze yansıyan izleri. -
12) Çeşitli sosyal müesseselere (kurum) bir bakış (Aile, Maarif / Eğitim, İktisat, Siyaset, Din, Serbest Zaman Değerlendirme). Alkolizm dâhil olmak üzere Sosyal İnhiraf (sapma). -
13) Dıştan gözükmeyen davranış kalıpları (tavırlar / tutumlar, inançlar, kanaatler). Modalar, aşırı modalar, toplumsal çılgınlıklar, şehir efsaneleri. -
14) Kültür (Hars / Ekin) ve ilgili meseleler. Küreselleşme, getiri ve götürüleri. -

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: BAUMAN, Zygmunt, Tim May (2019), Sosyolojik Düşünmek, 20. Baskı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
GİDDENS, Anthony (2016), Sosyoloji (Kısa Fakat Eleştirel Bir Giriş), 6. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara
ÖZKALP, Enver vd. (2005), Davranış Bilimlerine Giriş, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir
RIUTORT, Philippe (2017), Sosyolojiye Giriş Dersleri, Doğu Batı Yayınları, Ankara
WEBER, Max (2012), Sosyal Bilimlerin Metodolojisi, 3. Baskı, Küre Yayınları, İstanbul
Diğer Kaynaklar: ARON, Raymond (2017), Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, 10. Baskı, Kırmızı Yayınevi, İstanbul
ARONSON, Elliot, vd. (2012), Sosyal Psikoloji, Kaknüs Yayınları, İstanbul
ARSLANTÜRK, Zeki, Tayfun Amman (2013), Sosyoloji (Kavramlar, Kurumlar, Süreçler, Teoriler), 9. Baskı, Çamlıca Yayınları, İstanbul
BALLANTİNE, Jeanne H. (2019), Our Social World: Introduction to Sociology, 7th Edition, SAGE Publications, ABD
BENTON, Ted (2013), Sosyolojinin Felsefi Kökenleri, Küre Yayınları, İstanbul
BOTTOMORE, Tom, Robert Nisbet (2019), Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, 10. Baskı, Kırmızı Y, İstanbul
BOZKURT, Veysel (2018), Değişen Dünyada Sosyoloji, Ekin Kitabevi, Bursa
BROWNE, Ken (2019), An Introduction to Sociology, 5th Edition, Polity Publishing, ABD
ELIAS, Norbert (2016), Sosyoloji Nedir, Olvido Kitap, İstanbul
GİDDENS, Anthony, Philip W. Sutton (2019), Sosyoloji, 8. Baskı, Kırmızı Yayınevi, İstanbul
LENSKI, Gerhard (1991). Human Societies: A Macrolevel Introduction to Sociology, 6th Edition, McGraw-Hill Book Company, New York.
MAUSS, Marcel (2017), Sosyoloji ve Antropoloji, 4. Baskı, Doğu Batı Yayınları, Ankara
ÖZDALGA, Elisabeth (2016), Tarihsel Sosyoloji, Doğu Batı Yayınları, Ankara
RICHTER, Rudolf (2012), Sosyolojik Paradigmalar, 3. Baskı, Küre Yayınları, İstanbul
RITZER, George (2017),Sociolical Theory, 7th Edition, SAGE Publications, ABD
RITZER, George, Wendy W. Murphy (2019) Introduction to Sociology, 5th Edt.., SAGE Pub., ABD
STEWART, Elbert W. & GLYNN, James (1985). Introduction to Sociology, McGraw-Hill Book, ABD
STOLLEY, Kathy S. (2005). The Basics of Sociology, GreenwoodPress, Westport, London.
TEZCAN, Mahmut (2016). Sosyolojiye Giriş, 9. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara.
TOLAN, Barlas (2005). Sosyoloji, Gazi Kitabevi, Ankara.
TOPÇU, Nurettin (2013). Sosyoloji, Dergah Yayınları, İstanbul.
TURNER, Jonathan H. (2013). The Emergence of Sociological Theory, 7th Edt.., SAGE Pub., ABD

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

Program Kazanımları
1) Diş hekimliği alanında temel ve güncel bilgilere sahiptir, bilimsel yayınları takip eder ve kanıta dayalı verileri mesleki pratiğine uygular.
2) Diş hekimliği alanında teşhis ve tedaviye özgü cihaz, alet ve malzemeleri bilir ve etkili bir şekilde kullanır.
3) Diş hekimliği alanında sahip olduğu bilgileri eleştirel yaklaşarak değerlendirir, sağlık alanındaki disiplinlerin bilgileri ile bütünleştirir, analiz ve sentez ederek kullanır.
4) Diş hekimliği alanı ile ilgili proje üretir, diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilir, araştırma ekibinin bir üyesi olarak yer alır ve elde edilen sonuçları bilimsel düzeyde değerlendirir ve raporlar.
5) Diş hekimliği mesleğine katkı sağlayacak bilgileri uygulamaları sırasında kullanır, öngörülemeyen durumlarda sorumluluk alır ve çözüm üretir.
6) Diş hekimliği bilgilerini sosyal ve bilimsel ortamlarda yazılı, sözlü ve görsel olarak meslektaşları ile paylaşır, karşılaştırır ve bilgi alışverişinde bulunur.
7) Hasta mahremiyeti de dahil olmak üzere sosyal, bilimsel ve etik değerler çerçevesinde hasta ve hasta yakınları ile iletişim halinde olup, hastanın tüm özelliklerini bilir ve hasta odaklı bir yaklaşımla en uygun tedaviyi önerir.
8) Diş hekimliği uygulamalarının daha ileri düzeye ulaşması için teknolojik gelişmeleri takip eder, ulusal ve uluslararası çalışmalara katılır, kendi gözlem, tecrübe ve araştırmalarını paylaşır ve sunar.
9) Diş hekimliği mesleği süresince yaşam boyu öğrenme ilkesini benimseyerek, güncel kanıta dayalı diş hekimliği bilgilerini takip eder ve mesleki uygulamaları sırasında kullanır.
10) Diş Hekimliği pratiğinde istismar ve bağımlılık gibi durumlarda, toplumsal etik ve hukuk kurallarının gerektirdiği davranışları sergileyerek tedaviyi gerçekleştirir, ilgili verileri toplar ve kayıt altına alır.
11) Diş hekimliği alanındaki temel ve güncel bilgileri ulusal değerler ve ülke gerçekleri çerçevesinde toplumun yararına olacak şekilde meslek uygulamaları sırasında kullanır.
12) Doğal afetlerde ve acil durumlarda, diş hekimliği mesleğinin gerektirdiği koruyucu önlemleri alır; hasta ve toplum yararına olan mesleki uygulamaları gerçekleştirir.
13) Diş hekimliği sağlık politikası ile ilgili fikir üretir, birey ve toplum sağlığını önceler, koruyucu ve tedavi edici hekimlik uygulamalarını bilimsel, etik ve kalite süreçleri çerçevesinde yürütür.
14) Diş hekimliği mesleğinde sık karşılaşılan belirti ve bulguları ayırt eder, tedavi planı yapar ve gerektiğinde sevk eder, hastalıkları ve klinik durumları aciliyetine ve hasta önceliğine uygun olarak yönetir.
15) Çalıştığı ekibin liderlik sorumluluğunu üstlenebilir, bilimsel kriterlere uygun şekilde yönetebilir, ekibin profesyonel gelişimini destekleyebilir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Diş hekimliği alanında temel ve güncel bilgilere sahiptir, bilimsel yayınları takip eder ve kanıta dayalı verileri mesleki pratiğine uygular.
2) Diş hekimliği alanında teşhis ve tedaviye özgü cihaz, alet ve malzemeleri bilir ve etkili bir şekilde kullanır.
3) Diş hekimliği alanında sahip olduğu bilgileri eleştirel yaklaşarak değerlendirir, sağlık alanındaki disiplinlerin bilgileri ile bütünleştirir, analiz ve sentez ederek kullanır.
4) Diş hekimliği alanı ile ilgili proje üretir, diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilir, araştırma ekibinin bir üyesi olarak yer alır ve elde edilen sonuçları bilimsel düzeyde değerlendirir ve raporlar.
5) Diş hekimliği mesleğine katkı sağlayacak bilgileri uygulamaları sırasında kullanır, öngörülemeyen durumlarda sorumluluk alır ve çözüm üretir.
6) Diş hekimliği bilgilerini sosyal ve bilimsel ortamlarda yazılı, sözlü ve görsel olarak meslektaşları ile paylaşır, karşılaştırır ve bilgi alışverişinde bulunur.
7) Hasta mahremiyeti de dahil olmak üzere sosyal, bilimsel ve etik değerler çerçevesinde hasta ve hasta yakınları ile iletişim halinde olup, hastanın tüm özelliklerini bilir ve hasta odaklı bir yaklaşımla en uygun tedaviyi önerir.
8) Diş hekimliği uygulamalarının daha ileri düzeye ulaşması için teknolojik gelişmeleri takip eder, ulusal ve uluslararası çalışmalara katılır, kendi gözlem, tecrübe ve araştırmalarını paylaşır ve sunar.
9) Diş hekimliği mesleği süresince yaşam boyu öğrenme ilkesini benimseyerek, güncel kanıta dayalı diş hekimliği bilgilerini takip eder ve mesleki uygulamaları sırasında kullanır.
10) Diş Hekimliği pratiğinde istismar ve bağımlılık gibi durumlarda, toplumsal etik ve hukuk kurallarının gerektirdiği davranışları sergileyerek tedaviyi gerçekleştirir, ilgili verileri toplar ve kayıt altına alır.
11) Diş hekimliği alanındaki temel ve güncel bilgileri ulusal değerler ve ülke gerçekleri çerçevesinde toplumun yararına olacak şekilde meslek uygulamaları sırasında kullanır.
12) Doğal afetlerde ve acil durumlarda, diş hekimliği mesleğinin gerektirdiği koruyucu önlemleri alır; hasta ve toplum yararına olan mesleki uygulamaları gerçekleştirir.
13) Diş hekimliği sağlık politikası ile ilgili fikir üretir, birey ve toplum sağlığını önceler, koruyucu ve tedavi edici hekimlik uygulamalarını bilimsel, etik ve kalite süreçleri çerçevesinde yürütür.
14) Diş hekimliği mesleğinde sık karşılaşılan belirti ve bulguları ayırt eder, tedavi planı yapar ve gerektiğinde sevk eder, hastalıkları ve klinik durumları aciliyetine ve hasta önceliğine uygun olarak yönetir.
15) Çalıştığı ekibin liderlik sorumluluğunu üstlenebilir, bilimsel kriterlere uygun şekilde yönetebilir, ekibin profesyonel gelişimini destekleyebilir.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Aktiviteye Hazırlık Aktivitede Harçanan Süre Aktivite Gereksinimi İçin Süre İş Yükü
Ders Saati 3 1 13 42
Sınıf Dışı Ders Çalışması 13 1 2 39
Ara Sınavlar 1 20 1 21
Final 1 30 1 31
Toplam İş Yükü 133