Hemşirelik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: UNI032
Ders İsmi: Sosyolojiye Giriş
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili:
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Üniversite Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Dr. Öğr. Üy. SELEN YANMAZ
Dersi Veren(ler): Dr. Ekrem SALTIK
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı; öğrencileri Sosyoloji sosyal biliminin genel bir anlayışı ile “donatmaktır”.
Dersin İçeriği: Toplumbilim kavramlarını kavrayış. Toplumbilmin kurucuları ve sonra onları izleyen kuramcı ile âşinâ bulunuş. Toplumsal meseleler ile alâkalı durum ve oluşumlar karşısında sosyolojik tasavvur imtiyazına sahip oluş. Gezegenimizdeki konumlara göre kültürlerin çeşitliliğinden ve toplumsallaşma süreçlerinin izafîliğinden haberdar bulunmak. Ona göre de, peşin hükümlerden âzâde ve kabûlcülükte engin olmak.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Toplumun bilimsel gözlemini yapabilir; toplu davranış örüntülerini teşhis edip tanımlayabilir. Toplumda mevcut sosyal kurumları algılar. Onların önemlerini kavrar. Uygarlık tarihindeki aşamaları genel hatlarıyla sayar. Toplumbilmin kurucularından haberdar olduğunu gösterir. Yakın tarihli toplumbilimcileri ismen sayar. Önem verdikleri konuları ayırdeder. İbn-i Haldun ile Müslüman Sosyolojisinin de gündeme geldiğini bilir. Ziya Gökalp’ten itibaren Türk Sosyolojisinin öncülerini sıralar. Sosyolojinin bilgi ve veri toplama yöntemlerinden haberdarlığını ortaya kor. Kültür konusunun göreceliğine örnekler verir. İnsanlığa daha geniş bir ufuk ve hoşgörü içinde bakış istikametinde; bu dersin kazanımlarını açıklar.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) “Sosyoloji” kelimesinin lûgat mânâsı (sözlük anlamı) ve cevap bulmaya gayret ettiği sualler. Toplumun vasıfları (özellikleri). Toplumların sınıflandırılması. -
2) Kümeler ve tasnif çeşitleri. Grup dinamiğine ve liderlek (önderlik / rehberlik) mefhumuna (kavramına) kısa bir bakış. Liderliği, yöneticilikten tefrik ediş (ayırdediş). -
3) Toplumbilimsel düşüncenin evrimi (tekâmülü). Anılan bilim dalının öncüleri: Saint-Simon, Comte, Durkheim, Marx, Weber gibi Toplumbilim kuramcıları. -
4) Sosyoloji / Toplumbilim, diğer beşerî (sosyal) bilimlerle nasıl karşılaştırılabilir? Tarih ve Tarih yazıcılığı ile mukayeseye bir vurgu. Avrupa’nın Medeniyet tarihçesine özlü bir bakış: 100-Yıl-Savaşları, Ortodoks Kilisesi’nin Katoliklik’ten ayrılması (İtizâl / şizm), Rönesans, Reform ve Protestanlığın çıkışı, Aydınlanma devri. -
5) Ticaret kapitalizmi (Merkantilizm) ve sermaye temerküzü (birikimi), Sanayi Devrimi ve neticeleri, Müstemlekelerin (sömürgelerin)―Portekiz ve İspanya’dan Fransa, Birleşik Krallık ve Felemenk’e—el değiştirmesi, Fransız ve Rus ihtilâlleri ile ileriki seğirdimleri. -
6) Osmanlı İmparatorluğu’nun, Karlofça Muahedesi (Antlaşması) ile toprak kaybından itibaren gerilemesi. Denizlerde mağlûbiyet (Çeşme ve Navarin baskınlarına mâruz kalış). Çâre bulma teşebbüsleri. 1839 Tanzimat hareketi. Kırım Savaşı. (Buradan itibaren, Cumhuriyet dönemine kadar özet). -
7) Yakın dönemin toplumbilimcileri ve onların sosyal olguları yorumsama tarzları. -
8) (Michel Foucault üzerinde özel bir vurgu ile) post-modern görüşlere bir nazar. -
9) Müslümanların İçtimaiyat çalışmalarına bir misâl olarak İbn-i Haldun’un çalışmaları. Osmanlı’nın son dönemleri ile cumhuriyetin başlarında toplumbilim faaliyetleri. -
10) Nüfus bilimine (Demografi) dair bir kısa tanıtım ve ilgili tarifler. -
11) Tarih içinde balıkçı toplumlar ve günümüze yansıyan izleri. Tarih içinde denizci toplumlar (Girit ve diğer ticaret erbâbı sahil şehir-devletleri) ve günümüze yansıyan izleri. -
12) Çeşitli sosyal müesseselere (kurum) bir bakış (Aile, Maarif / Eğitim, İktisat, Siyaset, Din, Serbest Zaman Değerlendirme). Alkolizm dâhil olmak üzere Sosyal İnhiraf (sapma). -
13) Dıştan gözükmeyen davranış kalıpları (tavırlar / tutumlar, inançlar, kanaatler). Modalar, aşırı modalar, toplumsal çılgınlıklar, şehir efsaneleri. -
14) Kültür (Hars / Ekin) ve ilgili meseleler. Küreselleşme, getiri ve götürüleri. -

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: BAUMAN, Zygmunt, Tim May (2019), Sosyolojik Düşünmek, 20. Baskı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul
GİDDENS, Anthony (2016), Sosyoloji (Kısa Fakat Eleştirel Bir Giriş), 6. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara
ÖZKALP, Enver vd. (2005), Davranış Bilimlerine Giriş, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir
RIUTORT, Philippe (2017), Sosyolojiye Giriş Dersleri, Doğu Batı Yayınları, Ankara
WEBER, Max (2012), Sosyal Bilimlerin Metodolojisi, 3. Baskı, Küre Yayınları, İstanbul
Diğer Kaynaklar: ARON, Raymond (2017), Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, 10. Baskı, Kırmızı Yayınevi, İstanbul
ARONSON, Elliot, vd. (2012), Sosyal Psikoloji, Kaknüs Yayınları, İstanbul
ARSLANTÜRK, Zeki, Tayfun Amman (2013), Sosyoloji (Kavramlar, Kurumlar, Süreçler, Teoriler), 9. Baskı, Çamlıca Yayınları, İstanbul
BALLANTİNE, Jeanne H. (2019), Our Social World: Introduction to Sociology, 7th Edition, SAGE Publications, ABD
BENTON, Ted (2013), Sosyolojinin Felsefi Kökenleri, Küre Yayınları, İstanbul
BOTTOMORE, Tom, Robert Nisbet (2019), Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, 10. Baskı, Kırmızı Y, İstanbul
BOZKURT, Veysel (2018), Değişen Dünyada Sosyoloji, Ekin Kitabevi, Bursa
BROWNE, Ken (2019), An Introduction to Sociology, 5th Edition, Polity Publishing, ABD
ELIAS, Norbert (2016), Sosyoloji Nedir, Olvido Kitap, İstanbul
GİDDENS, Anthony, Philip W. Sutton (2019), Sosyoloji, 8. Baskı, Kırmızı Yayınevi, İstanbul
LENSKI, Gerhard (1991). Human Societies: A Macrolevel Introduction to Sociology, 6th Edition, McGraw-Hill Book Company, New York.
MAUSS, Marcel (2017), Sosyoloji ve Antropoloji, 4. Baskı, Doğu Batı Yayınları, Ankara
ÖZDALGA, Elisabeth (2016), Tarihsel Sosyoloji, Doğu Batı Yayınları, Ankara
RICHTER, Rudolf (2012), Sosyolojik Paradigmalar, 3. Baskı, Küre Yayınları, İstanbul
RITZER, George (2017),Sociolical Theory, 7th Edition, SAGE Publications, ABD
RITZER, George, Wendy W. Murphy (2019) Introduction to Sociology, 5th Edt.., SAGE Pub., ABD
STEWART, Elbert W. & GLYNN, James (1985). Introduction to Sociology, McGraw-Hill Book, ABD
STOLLEY, Kathy S. (2005). The Basics of Sociology, GreenwoodPress, Westport, London.
TEZCAN, Mahmut (2016). Sosyolojiye Giriş, 9. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara.
TOLAN, Barlas (2005). Sosyoloji, Gazi Kitabevi, Ankara.
TOPÇU, Nurettin (2013). Sosyoloji, Dergah Yayınları, İstanbul.
TURNER, Jonathan H. (2013). The Emergence of Sociological Theory, 7th Edt.., SAGE Pub., ABD

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

Program Kazanımları
1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur.
2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur.
3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır.
4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar.
5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır.
6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir.
9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir.
11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür.
12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır.
13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.
16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir
18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder.
19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır.
21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular.
22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır.
23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur.
24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur.
25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir.
26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur.
27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir.
28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur.
2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur.
3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır.
4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar.
5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır.
6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir.
9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir.
11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür.
12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır.
13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.
16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir
18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder.
19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. 1
20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır.
21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular. 1
22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır.
23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur. 1
24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur.
25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir.
26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur. 1
27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir.
28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir. 1

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Aktiviteye Hazırlık Aktivitede Harçanan Süre Aktivite Gereksinimi İçin Süre İş Yükü
Ders Saati 3 1 13 42
Sınıf Dışı Ders Çalışması 13 1 2 39
Ara Sınavlar 1 20 1 21
Final 1 30 1 31
Toplam İş Yükü 133