| Beslenme ve Diyetetik | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
| Ders Kodu: | UNI032 | ||||
| Ders İsmi: | Sosyolojiye Giriş | ||||
| Ders Yarıyılı: | Bahar | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | |||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
| Dersin Türü: | Üniversite Seçmeli | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üy. SELEN YANMAZ | ||||
| Dersi Veren(ler): | Dr. Ekrem SALTIK | ||||
| Dersin Yardımcıları: |
| Dersin Amacı: | Bu dersin amacı; öğrencileri Sosyoloji sosyal biliminin genel bir anlayışı ile “donatmaktır”. |
| Dersin İçeriği: | Toplumbilim kavramlarını kavrayış. Toplumbilmin kurucuları ve sonra onları izleyen kuramcı ile âşinâ bulunuş. Toplumsal meseleler ile alâkalı durum ve oluşumlar karşısında sosyolojik tasavvur imtiyazına sahip oluş. Gezegenimizdeki konumlara göre kültürlerin çeşitliliğinden ve toplumsallaşma süreçlerinin izafîliğinden haberdar bulunmak. Ona göre de, peşin hükümlerden âzâde ve kabûlcülükte engin olmak. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Toplumun bilimsel gözlemini yapabilir; toplu davranış örüntülerini teşhis edip tanımlayabilir. Toplumda mevcut sosyal kurumları algılar. Onların önemlerini kavrar. Uygarlık tarihindeki aşamaları genel hatlarıyla sayar. Toplumbilmin kurucularından haberdar olduğunu gösterir. Yakın tarihli toplumbilimcileri ismen sayar. Önem verdikleri konuları ayırdeder. İbn-i Haldun ile Müslüman Sosyolojisinin de gündeme geldiğini bilir. Ziya Gökalp’ten itibaren Türk Sosyolojisinin öncülerini sıralar. Sosyolojinin bilgi ve veri toplama yöntemlerinden haberdarlığını ortaya kor. Kültür konusunun göreceliğine örnekler verir. İnsanlığa daha geniş bir ufuk ve hoşgörü içinde bakış istikametinde; bu dersin kazanımlarını açıklar. |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | “Sosyoloji” kelimesinin lûgat mânâsı (sözlük anlamı) ve cevap bulmaya gayret ettiği sualler. Toplumun vasıfları (özellikleri). Toplumların sınıflandırılması. | - |
| 2) | Kümeler ve tasnif çeşitleri. Grup dinamiğine ve liderlek (önderlik / rehberlik) mefhumuna (kavramına) kısa bir bakış. Liderliği, yöneticilikten tefrik ediş (ayırdediş). | - |
| 3) | Toplumbilimsel düşüncenin evrimi (tekâmülü). Anılan bilim dalının öncüleri: Saint-Simon, Comte, Durkheim, Marx, Weber gibi Toplumbilim kuramcıları. | - |
| 4) | Sosyoloji / Toplumbilim, diğer beşerî (sosyal) bilimlerle nasıl karşılaştırılabilir? Tarih ve Tarih yazıcılığı ile mukayeseye bir vurgu. Avrupa’nın Medeniyet tarihçesine özlü bir bakış: 100-Yıl-Savaşları, Ortodoks Kilisesi’nin Katoliklik’ten ayrılması (İtizâl / şizm), Rönesans, Reform ve Protestanlığın çıkışı, Aydınlanma devri. | - |
| 5) | Ticaret kapitalizmi (Merkantilizm) ve sermaye temerküzü (birikimi), Sanayi Devrimi ve neticeleri, Müstemlekelerin (sömürgelerin)―Portekiz ve İspanya’dan Fransa, Birleşik Krallık ve Felemenk’e—el değiştirmesi, Fransız ve Rus ihtilâlleri ile ileriki seğirdimleri. | - |
| 6) | Osmanlı İmparatorluğu’nun, Karlofça Muahedesi (Antlaşması) ile toprak kaybından itibaren gerilemesi. Denizlerde mağlûbiyet (Çeşme ve Navarin baskınlarına mâruz kalış). Çâre bulma teşebbüsleri. 1839 Tanzimat hareketi. Kırım Savaşı. (Buradan itibaren, Cumhuriyet dönemine kadar özet). | - |
| 7) | Yakın dönemin toplumbilimcileri ve onların sosyal olguları yorumsama tarzları. | - |
| 8) | (Michel Foucault üzerinde özel bir vurgu ile) post-modern görüşlere bir nazar. | - |
| 9) | Müslümanların İçtimaiyat çalışmalarına bir misâl olarak İbn-i Haldun’un çalışmaları. Osmanlı’nın son dönemleri ile cumhuriyetin başlarında toplumbilim faaliyetleri. | - |
| 10) | Nüfus bilimine (Demografi) dair bir kısa tanıtım ve ilgili tarifler. | - |
| 11) | Tarih içinde balıkçı toplumlar ve günümüze yansıyan izleri. Tarih içinde denizci toplumlar (Girit ve diğer ticaret erbâbı sahil şehir-devletleri) ve günümüze yansıyan izleri. | - |
| 12) | Çeşitli sosyal müesseselere (kurum) bir bakış (Aile, Maarif / Eğitim, İktisat, Siyaset, Din, Serbest Zaman Değerlendirme). Alkolizm dâhil olmak üzere Sosyal İnhiraf (sapma). | - |
| 13) | Dıştan gözükmeyen davranış kalıpları (tavırlar / tutumlar, inançlar, kanaatler). Modalar, aşırı modalar, toplumsal çılgınlıklar, şehir efsaneleri. | - |
| 14) | Kültür (Hars / Ekin) ve ilgili meseleler. Küreselleşme, getiri ve götürüleri. | - |
| Ders Notları / Kitaplar: | BAUMAN, Zygmunt, Tim May (2019), Sosyolojik Düşünmek, 20. Baskı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul GİDDENS, Anthony (2016), Sosyoloji (Kısa Fakat Eleştirel Bir Giriş), 6. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara ÖZKALP, Enver vd. (2005), Davranış Bilimlerine Giriş, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir RIUTORT, Philippe (2017), Sosyolojiye Giriş Dersleri, Doğu Batı Yayınları, Ankara WEBER, Max (2012), Sosyal Bilimlerin Metodolojisi, 3. Baskı, Küre Yayınları, İstanbul |
| Diğer Kaynaklar: | ARON, Raymond (2017), Sosyolojik Düşüncenin Evreleri, 10. Baskı, Kırmızı Yayınevi, İstanbul ARONSON, Elliot, vd. (2012), Sosyal Psikoloji, Kaknüs Yayınları, İstanbul ARSLANTÜRK, Zeki, Tayfun Amman (2013), Sosyoloji (Kavramlar, Kurumlar, Süreçler, Teoriler), 9. Baskı, Çamlıca Yayınları, İstanbul BALLANTİNE, Jeanne H. (2019), Our Social World: Introduction to Sociology, 7th Edition, SAGE Publications, ABD BENTON, Ted (2013), Sosyolojinin Felsefi Kökenleri, Küre Yayınları, İstanbul BOTTOMORE, Tom, Robert Nisbet (2019), Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, 10. Baskı, Kırmızı Y, İstanbul BOZKURT, Veysel (2018), Değişen Dünyada Sosyoloji, Ekin Kitabevi, Bursa BROWNE, Ken (2019), An Introduction to Sociology, 5th Edition, Polity Publishing, ABD ELIAS, Norbert (2016), Sosyoloji Nedir, Olvido Kitap, İstanbul GİDDENS, Anthony, Philip W. Sutton (2019), Sosyoloji, 8. Baskı, Kırmızı Yayınevi, İstanbul LENSKI, Gerhard (1991). Human Societies: A Macrolevel Introduction to Sociology, 6th Edition, McGraw-Hill Book Company, New York. MAUSS, Marcel (2017), Sosyoloji ve Antropoloji, 4. Baskı, Doğu Batı Yayınları, Ankara ÖZDALGA, Elisabeth (2016), Tarihsel Sosyoloji, Doğu Batı Yayınları, Ankara RICHTER, Rudolf (2012), Sosyolojik Paradigmalar, 3. Baskı, Küre Yayınları, İstanbul RITZER, George (2017),Sociolical Theory, 7th Edition, SAGE Publications, ABD RITZER, George, Wendy W. Murphy (2019) Introduction to Sociology, 5th Edt.., SAGE Pub., ABD STEWART, Elbert W. & GLYNN, James (1985). Introduction to Sociology, McGraw-Hill Book, ABD STOLLEY, Kathy S. (2005). The Basics of Sociology, GreenwoodPress, Westport, London. TEZCAN, Mahmut (2016). Sosyolojiye Giriş, 9. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara. TOLAN, Barlas (2005). Sosyoloji, Gazi Kitabevi, Ankara. TOPÇU, Nurettin (2013). Sosyoloji, Dergah Yayınları, İstanbul. TURNER, Jonathan H. (2013). The Emergence of Sociological Theory, 7th Edt.., SAGE Pub., ABD |
| Course Learning Outcomes | 1 |
||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | |||||||||||||||
| 1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir. | |||||||||||||||
| 2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir. | |||||||||||||||
| 3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir. | |||||||||||||||
| 4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir. | |||||||||||||||
| 5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır. | |||||||||||||||
| 6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder. | |||||||||||||||
| 7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır. | |||||||||||||||
| 8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller. | |||||||||||||||
| 9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir. | |||||||||||||||
| 10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir. | |||||||||||||||
| 11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır. | |||||||||||||||
| 12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır. | |||||||||||||||
| 13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır. | |||||||||||||||
| 14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır. | |||||||||||||||
| 15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar. | |||||||||||||||
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir. | |
| 2) | Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir. | |
| 3) | Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir. | |
| 4) | Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir. | |
| 5) | Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır. | |
| 6) | Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder. | |
| 7) | Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır. | |
| 8) | Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller. | |
| 9) | Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir. | |
| 10) | Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir. | |
| 11) | Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır. | |
| 12) | Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır. | |
| 13) | Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır. | |
| 14) | Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır. | |
| 15) | Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar. |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ara Sınavlar | 1 | % 40 |
| Final | 1 | % 60 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 40 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 60 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Aktiviteye Hazırlık | Aktivitede Harçanan Süre | Aktivite Gereksinimi İçin Süre | İş Yükü | ||
| Ders Saati | 3 | 1 | 13 | 42 | |||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 13 | 1 | 2 | 39 | |||
| Ara Sınavlar | 1 | 20 | 1 | 21 | |||
| Final | 1 | 30 | 1 | 31 | |||
| Toplam İş Yükü | 133 | ||||||