Beslenme ve Diyetetik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SHZ309
Ders İsmi: Sosyal Sorunlar, Felsefe ve Etik
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
3
Öğretim Dili: Turkish
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. İLHAN TOMANBAY
Dersi Veren(ler): Ilhan TOMANBAY
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu ders, öğrencilerin sosyal çalışma mesleğindeki etik ilkeler ve uygulamaları derinlemesine ve eleştirel bir anlayışla ele almak ve etik karar alma sürecine katkı sağlamak için tasarlanmış özel bir derstir. Dersin temel amacı öğrencilerin Sosyal sorunlara yaklaşımda sosyal çalışma mesleğinin etik ilke, değer ve sorumluluklarının ne olduğunu anlamaları ve eleştirel düşünme yeteneğini geliştirerek analiz edebilmeleridir. Diğer bir amacı ise, gelecekteki mesleki faaliyetlerin yürütülmesinde etik olmayan davranış olasılığını azaltmaktır. Bu amaçla, çeşitli yaklaşımlar (tarihsel, politik vb.) ve teorilerden yararlanarak öğrencilerin etik, etik karar verme, etik eylem ve etik savunuculuğun ne olduğu ve nasıl mümkün olabileceğini anlamalarına yardımcı olmak hedeflenmektedir.
Dersin İçeriği: Ahlak felsefesi, sosyal çalışma etiği ile ilgili temel kavramlar (etik, ahlak kavramları, değer ve norm kavramları; değerler sistemi, değer çatışmaları; etik sistemleri; etik ve sorumluluk, mesleki etik); sosyal çalışma mesleğini etkileyen tarihsel ve felsefi etik yaklaşım ve teorileri, sosyal çalışma etiğinin gelişimi; sosyal çalışma mesleğinin değerleri, sosyal çalışma mesleğinin etik ilkeleri, sosyal çalışmada etik karar alma süreci ve modelleri; etik karar alma sürecini etkileyen unsurlar; sosyal çalışmacıların karşılaştıkları sorunlar ve mücadeleler; sosyal çalışmada etik ikilem, etik ikilem ile ilgili vaka tartışmaları; değerlendirme.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) 1. Etik ilkelerin ahlaki, tarihsel, felsefi, politik ve inanç temelli kökenleri hakkında bilgi sahibi olur.
2) 2. Sosyal çalışma mesleğinin değerleri ve etiğin tarihsel gelişimi ve tartışmalı doğası hakkında bir farkındalık kazanır.
3) 3. Etik teorinin sosyal çalışma pratiğine nasıl uygulandığını kavrar.
4) 4. Sosyal çalışma mesleki müdahale ve değerlendirmelerine yansıyabilecek kişisel değer pozisyonlarını belirleme ve eleştirel bir şekilde değerlendirme becerisi kazanır.
5) 5. Etik kaygıları belirlerken, analiz ederken ve çözerken eleştirel düşünme yeteneği kazanır.
6) 6. Çeşitli alanlarda karşılaşılan etik ikilemlere ilişkin bir farkındalık geliştirir.
7) 7. Sosyal çalışma mesleğinin etik kodlarına uygun bilgi ve yetkinliğini geliştirme konusunda sorumluluk alır.
8) 8. Sosyal çalışmada kültürel farklılıklar ve bunların etik karar verme üzerindeki etkileri konusunda bir farkındalık kazanır.
9) 9. Güncel etik sorunlarını araştırma ve ifade etme becerisi kazanır.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Derse Giriş
2) Temel kavramlar, etik, ahlak, değer, değerler sistemi, norm, etik ve değerler ilişkisi
3) Ahlaki Gelişim Kuramları, Etik kavramının tarihsel gelişimi, etik sistemler
4) Ahlak ve erdem teorilerinin etik kavramına yaklaşımları üzerine tartışma
5) Sosyal çalışmayı etkileyen felsefi etik yaklaşımlar. Sosyal çalışma etik teorileri (Faydacı, deontolojik, Erdem Etiği) ve diğer yaklaşımlar (feminist etik, bakım etiği)
6) Mesleki etik kavramı ve sosyal çalışma etiğinin gelişimi
7) Sosyal çalışma mesleğinde etik değerler, insan hakları, sosyal adalet
8) Ara Sınav
9) Sosyal çalışma mesleğinin etik ilkeleri ve kodları
10) Sosyal çalışmacıların etik sorumluluğu, kültürel yetkinlik, mesleki yetkinlik, etik hizmet, etik eylem ve savunuculuk (vaka tartışmaları)
11) Film İzleme ve Analizi-Grup Çalışması
12) Etik değerlendirme ve karar alma süreci, etik karar alma modelleri
13) Etik karar almayı etkileyen unsurlar, karşılaşılan güçlükler, etik ikilemler (vaka tartışmaları)
14) Sosyal çalışmada güncel etik ihlalleri (vaka tartışmaları)
15) Final
16) Final sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: 1. Apayadın, İnayet (2016). Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik. Ankara: PEGEM Yayınları.
2. Kuçuradi, İ. (2013) İnsan ve Değerleri, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
Diğer Kaynaklar: 1. Acar, H., İçağasıoğlu, A. Ç& Polat, G. (2017). Sosyal Hizmetlerde Yanlış Uygulamalar, Etik İhlaller ve Sorunlara İlişkin Bir Araştirma. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Derneği Yayınları.
2. Artan, T. ve Yanardağ, M. Z. (Eds.) (20020) Sosyal Hizmet Etiği. İstanbul: Nika Yayınevi.
3. Çiftçi, E. G.& Gönen, E. “Sosyal Hizmet Uygulamalarında Etik Karar Verme Süreci”. Toplum ve Sosyal Hizmet. Cilt 22, Sayı 2, 149-160.
4. Özateş, Ö. S. (2010). Sosyal Hizmet Etiğinin Felsefi Temelleri, Toplum ve Sosyal Hizmet, Cilt 21, Sayı 1, 85-97.
5. Reamer, F. G. (2018). Sosyal Hizmet Etiği ve Değerleri. H. Acar ve D. B. Çiftçi Eds. İstanbul: Nika Yayınevi
6. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği (2017). Sosyal Hizmet Uzmanları için Etik Kılavuz

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Program Kazanımları
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ödev 1 % 20
Ara Sınavlar 1 % 30
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Aktiviteye Hazırlık Aktivitede Harçanan Süre Aktivite Gereksinimi İçin Süre İş Yükü
Ders Saati 3 0 0
Ara Sınavlar 2 0 0
Final 2 0 0
Toplam İş Yükü 0