Beslenme ve Diyetetik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SHZ305
Ders İsmi: İnsan Davranışı ve Sosyal Çalışma Kuramları 1
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
4
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. İLHAN TOMANBAY
Dersi Veren(ler): İlhan Tomanbay
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı, sosyal çalışma mesleğinin dayandığı temel kuramlar hakkında bilgi vermek; sosyal sistemler içinde var olan insan davranışı ve gelişimini belli başlı sosyal bilim kuramları aracılığı ile incelemek, insan davranışının dinamiklerini keşfetmek ve sosyal çalışma uygulama becerilerini oluşturacak bir bilgi temeli sunmaktır.
Dersin İçeriği: Konu ile ilgili temel kavramlar (Kuram (teori), yöntem, yaklaşım (perspektif), metod, sosyal çalışma); sosyal çalışmada kuram ile yöntem arasındaki farklar; sosyal çalışma mesleğinin mesleki müdahale aşamaları ve değerlendirme aşamasının önemi; müdahale planı hazırlanmasında değerlendirme ile kuramlar arasında bağlantı; sistem ve ekosistem kuramı ile ilgili temel bilgi ve sosyal çalışma ilişkisi; mikro, mezzo ve makro sistemler arasındaki etkileşimler ve sosyal çalışma açısından önemi; yaşam boyu gelişim yaklaşımı; insan davranışının anlaşılmasında önemli kavramlar; güçlendirme, güçler perspektifi ve dayanıklılık üzerine odaklanma; etik ikilem ve etik meselelerde eleştirel düşünce; toplumsal, ekonomik ve kültürel yapı, sınıf, yoksulluk, ezilme, ayrımcılık, cinsiyetçilik gibi çevre temelli kavramların davranış ve gelişim üzerindeki etkileri; bebeklik, çocukluk, ergenlik, dönemlerine ilişkin gelişimsel görevler, gereksinimler, psiko-sosyal-kültürel gelişim kuramları (psiko-dinamik kuram, psiko-sosyal gelişim kuramı, davranış kuramı, bilişsel gelişim kuramı, bağlanma kuramı, sosyal öğrenme kuramı, kültürel öğrenme kuramı) ve bu dönemlere ait önemli sorunlar, riskler ve koruyucu faktörler hakkında bilgilerin verilmesi.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) 1. Sosyal çalışmanın uygulama temeli olan kuramlarla ilgili temel bilgiye sahip olabileceklerdir.
2) 2. Genel olarak yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincine sahip olabileceklerdir.
3) 3. Temel gelişimsel sorunları saptama, tanımlama ve çözme becerisi kazanabileceklerdir.
4) 4. Çoklu sistemlerle çalışırken sosyal bilimler alanında biyoloji, psikoloji, sosyoloji, ekonomi alanlarında üretilmiş kuramsal bilgiye dayalı olarak değerlendirme yapabileceklerdir.
5) 5. Birey, grup, aile ve topluluklarla çalışırken, belirli sorunlara yönelik mesleki müdahale yönteminin belirlenmesinde kuramsal bilgiyi kullanabileceklerdir.
6) 6. İnsan üremesinin dinamikleri, gelişimsel dönemler ve özellikleri, gebelik, bebeklik, çocukluk, ergenliğe ait önemli meseleler ve yaşam olaylarına müdahaleye dönük etik ilkeler ve yöntemleri öğrenerek, mesleki bilgi ve beceriler elde edeceklerdir.
7) 7. Edindikleri bilgi ve becerileri etik karar verme sürecinde eleştirel olarak değerlendirebileceklerdir.
8) 8. İnsanların davranışlarını, işlevselliğini ve refahını etkileyen değişkenleri tanıma ve keşfetmekte kullanılan temel kavramları öğreneceklerdir

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Dersin tanımı, dersin kapsamı, temel kavramlar
2) Sistem Kuramı, Ekosistemler Yaklaşımı ve Sosyal Çalışma Uygulaması
3) Psikodinamik Kuram ve Psikososyal Gelişim Kuramı
4) Bilişsel Gelişim; Sosyo-kültürel Bilişsel Gelişim; Duygusal Gelişim; Benlik Kavramı, Öz-Saygı ve Güçlendirme.
5) Davranış Kuramı, Feminist Kuram
6) Bilişsel Davranışçı Kuram ve Terapi Yaklaşımları; Sosyal Öğrenme Kuramı
7) Bağlanma Kuramı
8) Ara Sınav
9) Bebeklik ve Çocukluk Döneminin Biyolojik, Psiko-Sosyal Genel Özellikleri
10) Psikolojik Gelişim Sürecinde Bebeklik ve Çocuklukta Önemli Sorunlar ve Yaşam Olayları
11) Ortak Yaşam Olaylarının Çocuklar Üzerindeki Etkisi, Çocukluk Döneminde Önemli Sorunlar (Çocuklara yönelik kötü muamele, istismar, ihmal)
12) Sosyal Çevrenin Davranış ve Gelişim Üzerindeki Etkileri: Etnosentrizm, Irkçılık, Cinsiyetçilik Sorunları ve Makro Sosyal Çalışma
13) Ergenlik Döneminin Biyolojik, Psiko-Sosyal Genel Özellikleri
14) Ergenlik Döneminde Önemli Sorunlar ve Yaşam Olayları: Suça sürüklenme, Yeme bozuklukları, İntihar
15) Final sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: 1. Teater, B. (2015). Sosyal Hizmet Kuram ve Yöntemleri: Uygulama İçin Bir Giriş. Ankara: Nika Yayınevi.
2. Zatsrow ve Krist-Ashman (2016). İnsan Davranışı ve Sosyal Çevre I. İstanbul: Nika Yayınevi.
Diğer Kaynaklar: 1. Thompson, N. (2013). Kuram ve Uygulamada Sosyal Hizmeti Anlamak. Ankara: Dipnot Yayınları.
2. Duyan, V. (2010). Sosyal Hizmet Temelleri Yaklaşımları Müdahale Yöntemleri. Ankara.
3. Duyan, V., Yolcuoğlu, İ., Artan, T. (2017). Dünü, Bugünü, Yarınıyla İnsanı Anlamak, İnsan Davranışının Temelleri ve Sosyal Çevrenin Etkileri. İstanbul: Nar Yayınevi
4. Buz, S. (2009). Feminist Sosyal Hizmet Uygulaması. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi. Cilt20 sayı 2, 53-66.
5. Tunç, M. (2013). Feminist Grup Çalışması: Temeli, Kapsamı ve Süreci. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi. Cilt 24, sayı 2, 231-252.
6. Cüceloğlu, D. (2019). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

6

7

8

Program Kazanımları
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 16 48
Sınıf Dışı Ders Çalışması 16 38
Ara Sınavlar 1 2
Final 1 2
Toplam İş Yükü 90