Beslenme ve Diyetetik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SHZ206
Ders İsmi: Sosyal Hizmet Alanları ve Kuruluşları
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Araş. Gör. İSMAİL NALBANTOĞLU
Dersi Veren(ler): İlhan TOMANBAY, İsmail NALBANTOĞLU
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Öğrencilerin sosyal hizmetlerin kurumsallaşma süreci ve Türkiye’deki gelişimi, sosyal hizmet alanları ve kuruluşları hakkında temel bilgiye sahip olması, çocuk, kadın, yaşlı refahı gibi farklı alanlarda sosyal hizmet kuruluşlarını tanımaları ve sosyal çalışmacıların çeşitli mesleki rolleri hakkında bilgi sahibi olmaları, kuruluş ortamında sosyal çalışma uygulamaları hakkında bilgi alma ve kuruluş ortamını inceleme, değerlendirme becerisi kazanmaları amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği: Sosyal hizmet (social service), sosyal hizmet alanları, sosyal çalışma, genelci sosyal çalışma ile ilgili temel kavramlar. Sosyal hizmetlerin tarihsel gelişimi ve sosyal çalışmanın kökenleri. Sistem kuramı, eko-sistem yaklaşımı, çoklu sistemlerle sosyal çalışma. Topluluk kuramları; kurum ve kuruluş kavramları. Sosyal çalışma mesleki müdahalesi, değerlendirme ve uygulama yöntem ve teknikleri. Belirli bir kurum ortamında genelci sosyal çalışma uygulamasının nasıl uygulandığına dair temel bilgi. Türkiye’deki sosyal hizmet alanları, kurum ve kuruluşları hakkında temel bilgi.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Kavramsal çerçevede sosyal hizmet, sosyal hizmetler, sosyal çalışma kavramlarını ve tarihsel kökenleri hakkında bilgi edinir.
2) Sosyal çalışmayı eko-sistem perspektifinden tanımlayabilir.
3) Kurum, kuruluş, sosyal çevre, sistem kavramları ile mesleki müdahale, çeşitli düzeylerdeki müracaatçı sistemi, sosyal inceleme raporu, kurum inceleme raporu hakkında bilgi sahibi olur.
4) Belirli bir kurum ortamında genelci sosyal çalışma uygulamasının nasıl uygulandığına dair temel bir anlayış kazanır.
5) Kurum ve kuruluşların yapısı ve işleyişini açıklar.
6) Risk altındaki farklı nüfus grupları ve bu nüfus gruplarına yönelik farklı sosyal hizmet alanlarını tanır.
7) Türkiye’deki kamu, özel ve gönüllü sosyal hizmet kurum ve kuruluşları hakkında bilgi edinir.
8) Çeşitli müracaatçı türleri ve gruplarıyla çalışırken çoklu sistemlerle etkileşimin önemi ve sonuçları hakkında farkındalık kazanır, sosyal çalışmacıların mesleki rollerini keşfeder.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Derse giriş, temel kavramlar
2) Sosyal hizmet ve sosyal çalışmanın tarihsel gelişimi ve kökenleri
3) Sosyal çalışma mesleğinin değerleri, temel ilkeleri, amaç ve işlevleri
4) Sistem kuramı ve ekosistem yaklaşımı, kuramın sosyal çalışma uygulamasında kullanılması
5) Mesleki müdahale, müracaatçı sistemi, çoklu sistemlerle sosyal çalışma.
6) Kurum ve kuruluş kavramları, Sosyal hizmet kurum ve kuruluşlarının yapısı, çeşitleri ve özellikleri, Sosyal çalışmacıların mesleki rolleri
7) Ara sınav
8) Türkiye’de sosyal hizmet kuruluşlarının genel yapılanması
9) Aile ve çocuk refahı alanı ve kuruluşları
10) Kadın refahı alanı ve kuruluşları
11) Tıbbi sosyal hizmet, ruh sağlığı alanı ve kuruluşları
12) Engelli, yaşlı refahı alanı ve kuruluşları
13) Adli sosyal hizmet alanı ve kuruluşları
14) Diğer sosyal hizmet alanları
15) Final sınavı
16) Final sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Thompson, N. (2019) Kuram ve Uygulamada Sosyal Hizmeti Anlamak, Öntaş, Ö. C. & Eren, B. H. (çev.), Ankara: Dipnot Yayınları
Diğer Kaynaklar: Artan, T. (2020) Yaşlılık ve Sosyal Hizmet, İstanbul: İstanbul Üniversitesi AUZEF Yayını.
http://auzefkitap.istanbul.edu.tr/kitap/sosyalhizmetler_ao/yaslilikvesoshiz.pdf
Duyan, V.(2012).Sosyal Hizmet Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri, Ankara: Nika.
Oral, M&Tuncay, T (2012) Ruh Sağlığı Alanında Sosyal Hizmet Uzmanlarının Rol ve Sorumlulukları, Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 23(2), 93-114.
Tomanbay, İ. & Karaca, G. N. (2012) (eds.) Sosyal Hizmet Kuruluşları, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını.
https://www.ilhantomanbay.com/wp-content/uploads/2020/03/31-ilhan-genel-ve-kavramsal-giri%C5%9F.pdf
Tufan, B.& Duyan, V. (2003). Sosyal Hizmetin İşlev ve Rolleri, Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi,14(2), 1-22.
Zastrow, C., Ashman, A. M.&Kirst, K. K. (2016) İnsan Davranışı ve Sosyal Çevre I, İstanbul: Nika.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

6

7

8

Program Kazanımları
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir.
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller.
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ödev 1 % 40
Sunum 1 % 20
Ara Sınavlar 1 % 40
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 100
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI %
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 13 39
Ara Sınavlar 1 1
Final 1 1
Toplam İş Yükü 41