SBK106 Toplumbilimİstinye ÜniversitesiAkademik Programlar FelsefeÖğrenciler için Genel BilgiDiploma EkiErasmus BeyanıUlusal Yeterlilikler
Felsefe

Önizleme

Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SBK106
Ders İsmi: Toplumbilim
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm/Program Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. FAHRİ ERENEL
Dersi Veren(ler): Doç. Dr. Fahri Erenel
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi alanlarının “insan ve toplum” üzerine geliştirdikleri kuramsal tartışmaların büyük bir kısmı toplumbilim alanı içinde kalmaktadır. Bu derste, toplumbilim alanında yürütülmüş olan kuramsal yaklaşım ve tartışmalar ele alınarak, Türkiye’de toplumsal davranış modelleri üzerine yürütülmüş çalışmalar ile incelenecektir. Yapılan incelemeler sonrasında katılımcının, toplumsal değişim üzerinden siyaset bilimi ve kamu yönetimi alanında dönüşmesi olası siyaset ve yönetim felsefelerinin tartışılmasını sağlamaktır.
Dersin İçeriği: Ders için ondört temel sorun belirlenmiştir. Bu sorunlar 14 ayrı konferans biçiminde işlenecektir. Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi alanında yürütülen sosyoloji temelli tartışmalar bu dersin içeriğini oluşturmaktadır. Sosyal yapı ve toplumsal dönüşümleri modelleyebilmek için dersin genel sorusu “toplumsal değişim” üzerinde yürütülmüş olan teorik tartışmalar üzerinedir. Türkiye ve dünya örnekleri ile ele alıp, tartışacaktır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Temel sosyolojik kavram, olgu ve süreçlerin anlam bilgisini öğrenme.
2) Toplumsal olay ve olgulara neden olan sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik faktörleri kavrayabilme ve açıklayabilme.
3) Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi diğer alt alanlarına kazanılan sosyoloji bilgisini uyarlayabilme.
4) Toplumsal olgu ve olaylara ilişkin temel bir sosyolojik bakış açısı kazanabilme
5) Toplumsal olgu ve olayları sosyolojik bir bakış açısı ile analiz edebilme

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Toplumbilimin Tarihi ve karşılaştırmalı toplumbilim tartışmaları, siyasetin öznesi olarak insanın sosyal katılımının gelişimi ve bu gelişimin siyasal süreç ve toplumsal hareketlilik olarak dönüşümü; Toplumsal değişim kuramları içinde antropoloji ve sosyolojinin etkisi. G. Bouthal’un Toplum Biliminin Tarihi kitabından başlayarak-değişim kuram ve tartışmaların yaklaşım.
2) Emile Durkheim’da Pragmacılık ve Toplum bilim tartışmalarına katkısının analizi. Durkheim’a göre pragmatist kişi bir “eylem insanı” dır ve bunun sonucu olan şeylere değer verir. Kısaca ona göre gerçeğin kuramı üzerine yapılacak bir tartışmada eldeki tek kuramdır. İkinci olarak ise bir yaşam ve eylem anlamı bulunmasından dolayı, her iki akım aynı çağın ürünü ve çağı anlamamıza yardımcı olacaktır. Bu derste, sosyal bilimler, gerçek ve doğru üzerinden nasıl tartışılmış? Ele alınacaktır.
3) Toplumsal değişmeyi anlamak; Temel kavramlar ele alınacaktır. Değişimin evreni ve vadesi, değişimin kaynağı, hızı ve sonuçları ile değişimin yönü ele alınacaktır.
4) Toplumsal değişimin unsurları; etkenleri, fiziki ve coğrafi etkenler, demografik etkenler, bilimsel gelişmeler, iktisadi etkenler ve koşulların dönüşümü ile toplumsal değişim, sosyal hareketlilik tartışmaları ele alınacaktır.
5) Aydınlanma düşüncesi; Toplumun ve değişimin doğuşu üzerine tartışmalar. Toplumsal yasaların keşfi, sosyal sözleşmeci ekonomi politik tartışmaları içinde ilerlemecilikten sosyolojik analizlere bakış, evrimci ve devrimci değişim teorisi tartışmaları yapılacaktır.
6) Statü, tabakalar ve sınıf tartışmaları içinde değişim tartışmaları; Tarihin materyalist açıklaması, Diyalektik ve değişim; toplumsal değişimde bireyin ve teknolojinin rolü tartışılacaktır.
7) Toplumsal dayanışma ve işbölümü tartışmaları içinde ilkel toplumdan modern topluma geçiş tartışmaları; Durkheim’da değişim kuramı ele alınacaktır.
8) Gelişmeci yaklaşım ve toplumsal değişim tartışmaları içinde Weber’in Sosyal değişime genel yaklaşımı ve karizma; Bürokrasi tartışmaları içinde toplumsal değişimin araçsallaştırılması tartışmalarına bakış.
9) Klasik sosyolojiden, çağdaş sosyolojiye döngüsel tarih felsefesi; Spengler, Toynbee ve Sorokin, döngüselciliğinin yükselişi ve düşüşü- Yapısal-İşlevselci toplumsal denge ve değişim teorileri tartışılacaktır.
10) Toplumsal değişimde “çatışma” yaklaşımları; Simmel’in çatışma teorisi, Ralf Dahrendorf’un diyalektik yaklaşımı, Lewis A Coser’in Çatışmanın işlevi yaklaşımı, Randdall Colins’in çatışma yaklaşımı, işlevselciliğe karşı çatışma yaklaşımı tartışılacaktır.
11) Toplumsal değişimi açıklamada Yeni-evrimcilik tartışmaları White, Steward ve Lenski’nin çok hatlı evrim kuramı, Sosyolojide yeni evrimciliğin yükselişi.
12) Modernleşme ve ötesi, Yeni dünya sistemi ve modernleşme, iktisadi kalkınma ve toplumsal değişimin aşamaları, Geleneksel toplumdan modern topluma geçiş, Elitler ve geleneksel toplumda modernleşme, Siyasal değişim koşulları ve demokratikleşme; Modernleşme kuramlarının eleştirisi
13) Sanayi sonrası topluma geçiş kuramları, Fordizmin doğuşu, krizleri, Bell ve sanayi sonrası toplum,Toffler ve bilgi toplumu, sanayi sonrasından postmoderniteye, Lyotard ve Postmodern durum. Bauman ve Yanlış bilinçten kurtulmuş modernlik tartışmaları- Postkoloniyal tartışmaları ve Arif Dirlik ve Ania Loomba
14) Türk sosyal bilimlerde toplumsal değişime ilişkin yapılan tartışmalara bakış; Mümtaz Turhan, Mübbeccel Kıray, Şerif Mardin ve Kemal Karpat’ın alana katkıları; Bütünlüklü bir yaklaşımın eksikliği mi?

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Lütfi Sunar, Değişim Sosyolojisi Kavramlar, Kuramlar ve Yaklaşımlar, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara,2018.
Diğer Kaynaklar: Emile Durkheim, Pragmacılık ve Toplumbilim, Çev.Prof. Dr. Özer Ozankaya, Cem Yayınevi,İstanbul,2016.
Gaston Bouthol, Toplum Bilimin Tarihi, Çev. Cemal Süreya,,Varlık yayınları, İstanbul, 1971.
Anthony Giddens, Sosyoloji, Yayına Hazırlayan, Cemal Güzel, Kırmızı Yayınları, İstanbul, 2008.
Veysel Bozkurt,
Emre Kongar, Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Filiz Kitabevi,

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Ders Öğrenme Kazanımları

1

2

3

4

5

Program Kazanımları
1) Antik Çağ'dan günümüze felsefe tarihine ilişkin kapsamlı bilgi sahibi olur.
2) Analitik ve eleştirel düşünme yetisi kazanır.
3) Ontoloji, epistemoloji, etik gibi temel disiplinlere dair kapsamlı bilgi sahibi olur.
4) Mantık alanına dair teorik bilgi edinir ve bu bilgiyi pratiğe uygulama becerisi kazanır.
5) Felsefe metinlerini yakın okuma, mantıksal açıdan inceleme ve çözümleme, ve akıl yürütme yetileri edinir.
6) Felsefi sorgulama ve farklı akıl yürütme yöntemleri öğrenir.
7) Yaşamboyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir.
8) Tarihi ve güncel olayları felsefi bakış açısıyla değerlendirir.
9) Bağımsız araştırma ve inceleme yapma, metin yorumlama ve felsefi metin yazma yeteneği kazanır.
10) İngilizce'yi en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi'nde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurar.
11) Felsefeye dair konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır.
12) Felsefi sorgulama becerilerini disiplinlerarası çalışmalarda uygulamayı öğrenir ve başka disiplinlere de bu becerilerini aktarır.
13) Felsefe ve bilim arasındaki belirlenim ilişkisine dair tarihsel bir bakış açısı kazanır.
14) Temel felsefi kavramların anlamlarına ve kapsamına ilişkin tarihsel bilgi sahibi olur.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Antik Çağ'dan günümüze felsefe tarihine ilişkin kapsamlı bilgi sahibi olur.
2) Analitik ve eleştirel düşünme yetisi kazanır.
3) Ontoloji, epistemoloji, etik gibi temel disiplinlere dair kapsamlı bilgi sahibi olur.
4) Mantık alanına dair teorik bilgi edinir ve bu bilgiyi pratiğe uygulama becerisi kazanır.
5) Felsefe metinlerini yakın okuma, mantıksal açıdan inceleme ve çözümleme, ve akıl yürütme yetileri edinir.
6) Felsefi sorgulama ve farklı akıl yürütme yöntemleri öğrenir.
7) Yaşamboyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir.
8) Tarihi ve güncel olayları felsefi bakış açısıyla değerlendirir.
9) Bağımsız araştırma ve inceleme yapma, metin yorumlama ve felsefi metin yazma yeteneği kazanır.
10) İngilizce'yi en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi'nde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurar.
11) Felsefeye dair konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır.
12) Felsefi sorgulama becerilerini disiplinlerarası çalışmalarda uygulamayı öğrenir ve başka disiplinlere de bu becerilerini aktarır.
13) Felsefe ve bilim arasındaki belirlenim ilişkisine dair tarihsel bir bakış açısı kazanır.
14) Temel felsefi kavramların anlamlarına ve kapsamına ilişkin tarihsel bilgi sahibi olur.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 14 42
Sınıf Dışı Ders Çalışması 15 69
Ara Sınavlar 1 1
Final 1 1
Toplam İş Yükü 113