| Beslenme ve Diyetetik | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
| Ders Kodu: | PRE112 | ||||
| Ders İsmi: | Sağlık Meslek Etiği | ||||
| Ders Yarıyılı: | Güz | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | İngilizce | ||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
| Dersin Türü: | Zorunlu | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üy. TAYYİBE BARDAKÇI | ||||
| Dersi Veren(ler): | Asst. Prof. Üyesi Tayyibe Bardakçı | ||||
| Dersin Yardımcıları: |
| Dersin Amacı: | - Önemli çağdaş biyoetik kararların değerlendirilmesinde ve yargılanmasında kullanılan çeşitli etik teorileri ve çerçeveleri anlayın. -Felsefi argümanları tanımayı ve değerlendirmeyi öğrenir. -Tıp etiğindeki bazı önemli ve kalıcı konuları öğrenin ve tartışmalardaki en merkezi gerilimleri kavrayın. -Çeşitli farklı (ve sıklıkla rekabet eden) bakış açılarına dayalı olarak etik senaryoları değerlendirme becerisini geliştirmek (yani hasta, fizyoterapist, doktor, hemşire, aile, yönetim vb. perspektifinden) |
| Dersin İçeriği: | Bu ders, tıp ve fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulamalarının karşılaştığı başlıca etik sorunları araştıracaktır. Etik ilkelerin sağlık hizmetlerinin sunumuna nasıl uygulanacağı sorusundan tıpta gelişen teknolojiler ve sağlık mesleğinin geleceği hakkındaki son tartışmalara kadar, bu kurs zamanımızın en önemli etik ve sosyal sorularından bazılarını kapsar: kişi denir? Aktif ve pasif ötenazi arasında ahlaki bir fark var mı? Çocuklardan organ bağışı kabul etmeli miyiz? Doktorlar hastalarına her zaman doğruyu söylemeli midir? Fizyoterapi, tıbbın diğer alanlarından farklı olarak yeni etik sorunlar doğurur mu? Bu derste, etik ve yasal pozisyonlara aşina olacağız, çeşitli konularda karşıt argümanları ele alıp tartışacağız ve ilgili vaka çalışmalarını inceleyeceğiz. Biz sadece belirli insanların neye inandığıyla ilgilenmiyoruz, aynı zamanda ve daha da önemlisi, inançları için gösterdikleri nedenlerin iyi olup olmadığıyla ilgileniyoruz. Sınıf oturumları temel olarak dersler ve tartışma etkinliklerinden oluşur. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Express your own views clearly in class discussion and engage the views of others. 2) Çağdaş tıp etiğindeki önemli konular ve bu pozisyonların daha geniş felsefi taahhütlerle uyumluluğu hakkında kendi pozisyonlarınız aracılığıyla net ve dikkatli düşünün. 3) Bazı temel etik çerçevelere aşinalık kazanın ve bu etik çerçevelerin fizyoterapi mesleğinde bize nasıl yardımcı olabileceğini anlayın. |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Felsefe, etik ve tıp etiğine giriş | - |
| 2) | Normatif etik teoriler | - |
| 3) | Biyomedikal etik ilkeleri | - |
| 4) | Sağlık profesyoneli (hekim, fizyoterapist, hemşire vb)-hasta ilişkisi | |
| 5) | Hastaya doğruyu söyleme | - |
| 6) | Sağlık hizmetlerinde gizlilik ve mahremiyet | - |
| 7) | Uluslararası beyannameler ve yayın etiği | - |
| 8) | Arasınav | - |
| 9) | Yaşamın başlangıcındaki etik sorunlar | - |
| 10) | Yaşamın sonundaki etik sorunlar | - |
| 11) | Pediatride etik | - |
| 12) | psikiyatride etik | - |
| 13) | transplantasyon etiği | - |
| 14) | Fizyoterapi mesleğinde etik ilkeler | - |
| 15) | Final | |
| 16) | Final | - |
| Ders Notları / Kitaplar: | Lecture notes, recommended articles, books, and movies throughout the semester. |
| Diğer Kaynaklar: | T. Beauchamp and J. Childress (2012), Principles of Biomedical Ethics, Oxford University Press, 7th Edition. B. Steinbock, A. London, & J. Arras (Eds), Ethical Issues in Modern Medicine, McGraw-Hill, 2013. World Confederation for Physical Therapy, Declaration of Principle. Patient-‐Physician Relationship, AMA Code of Medical Ethics. The Stanford Encyclopedia of Philosophy https://plato.stanford.edu (TR) S. Metin (2019). Biyotıp Etiği ve Hukuk, İstanbul: BETİM Kitaplığı. (TR) H. Ertin (2020). Modern Tıp ve Etik I, İstanbul: BETİM Kitaplığı. |
| Course Learning Outcomes | 1 |
2 |
3 |
||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | |||||||||||||||
| 1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir. | |||||||||||||||
| 2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir. | |||||||||||||||
| 3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir. | |||||||||||||||
| 4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir. | |||||||||||||||
| 5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır. | |||||||||||||||
| 6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder. | |||||||||||||||
| 7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır. | |||||||||||||||
| 8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller. | |||||||||||||||
| 9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir. | |||||||||||||||
| 10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir. | |||||||||||||||
| 11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır. | |||||||||||||||
| 12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır. | |||||||||||||||
| 13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır. | |||||||||||||||
| 14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır. | |||||||||||||||
| 15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar. | |||||||||||||||
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir. | |
| 2) | Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir. | |
| 3) | Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir. | |
| 4) | Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir. | |
| 5) | Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır. | |
| 6) | Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder. | |
| 7) | Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır. | |
| 8) | Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller. | |
| 9) | Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir. | |
| 10) | Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir. | |
| 11) | Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır. | |
| 12) | Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır. | |
| 13) | Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır. | |
| 14) | Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır. | |
| 15) | Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar. |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ara Sınavlar | 1 | % 40 |
| Final | 1 | % 60 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 40 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 60 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | İş Yükü |
| Ders Saati | 14 | 28 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 42 |
| Ara Sınavlar | 1 | 1 |
| Final | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü | 72 | |