Hemşirelik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: HEM301
Ders İsmi: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
12
Öğretim Dili: Turkish
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. BESTİ ÜSTÜN
Dersi Veren(ler): Prof.Dr. Besti ÜSTÜN, Öğr. Gör. Aydan AKKURT YALÇINTÜRK
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Bu dersin amacı; ruh sağlığının gelişimini etkileyen biyo-psikososyal faktörleri değerlendirerek bireyleri bütüncül olarak ele alabilen, ruh sağlığının korunması, geliştirilmesi ve ruh sağlığının bozulduğu durumlarda tedavisi ve iyileştirilmesinde ruh sağlığı ve psikiyatri hemşireliğine özgü kavramları ve hemşirelik sürecini kullanabilen hemşireler yetiştirmektir.
Dersin İçeriği: Bu ders, öğrencinin ruhsal hastalıkların psikopatolojik sürecini, belirti ve bulgularını, güncel tedavi yaklaşımlarını, ruh sağlığını koruma-sürdürme ve geliştirmede psikiyatri hemşiresinin işlevlerini ve rollerini kavrayarak ruhsal hastalığı olan birey ve ailesini biyopsikososyal yönleriyle sistematik yaklaşımla ele almayı ve psikiyatri hemşireliği uygulama becerisi kazanabilmesine odaklanır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Ruhsal sağlığı ve ruhsal hastalık kavramını ve ruhsal hastalığa neden olan faktörleri, psikiyatri hemşireliğinin felsefesini, birincil, ikincil, üçüncül korumadaki rol ve işlevlerini açıklar.
2) Toplumda sık görülen ruhsal hastalıkların risk faktörlerini, psikopatolojik sürecini, belirti ve bulgularını ve tedavi ve hemşirelik girişimlerini açıklar.
3) Ruhsal hastalıkların birey, aile ve toplum üzerine olan etkilerini tartışır.
4) Psikiyatrik tedavi ortamında hemşirenin rolünü açıklar.
5) Ruhsal bozukluğu olan bireylerin bakımında sistematik yaklaşımı kullanarak, bireyi değerlendirir, gereksinim ve sorunlarını tanılar, bakımını planlar, uygular ve değerlendirir.
6) Ruh sağlığı sorunu olan birey ve grupları ele almada gözlem, görüşme becerisi, terapötik iletişim ilke ve teknikleri ile öğretim becerisini kullanır.
7) Ruhsal bozukluğu olan bireylere özel tedavi yöntemlerini ve bu tedavilere yönelik hemşirelik yaklaşımlarını açıklar (EKT, grup terapileri vb.).

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Ruh Sağlığı ve Psikiyatriye Giriş (Tanımı, Tarihçesi, Felsefesi, Amacı, Hedefleri, Ruh Sağlığı ve Psikiyatri hemşireliği Rol ve Standartları, Psikiyatri Hemşireliği Uygulama Standartları) Önerilen kaynakların okunması
2) Ruh Sağlığının Temelleri (Kuramlar, Ruhsal yapı, Ruhsal savunma mekanizmaları, Psikiyatride hastalık tanılama ve sınıflandırma kriterleri (DSM-V, ICD 10) Önerilen kaynakların okunması
3) Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Bakım Temelleri (Psikiyatride tedavi ortamı, tedavi edici ortam oluşturma, Psikiyatride hasta güvenliği ve risk yönetimi, Ruhsal Durum Muayenesi, Gözlem, Görüşme) Önerilen kaynakların okunması
4) Psikiyatride Uygulanan Tedaviler ve Hemşirelik Bakımı Şizofreni ve Diğer Psikotik Bozukluğu Olan Bireyler ve Hemşirelik Bakımı Önerilen kaynakların okunması
5) Duygudurum Bozukluğu Olan Bireyler ve Hemşirelik Bakımı Önerilen kaynakların okunması
6) Anksiyete Bozukluğu Olan Bireyler ve Hemşirelik Bakımı Önerilen kaynakların okunması
7) Bağımlılıklar ve Hemşirelik Bakımı Önerilen kaynakların okunması
8) Ara Sınav Önerilen kaynakların okunması
9) Nörobilişsel Bozukluğu Olan Birey ve Hemşirelik Bakımı Yeme Bozuklukları, Uyku Bozuklukları Önerilen kaynakların okunması
10) Cinsel İşlev, Cinsel Kimlik Bozuklukları ve Hemşirelik Girişimleri Önerilen kaynakların okunması
11) Kişilik ve Dissosiyatif Bozukluklar ve Hemşirelik Girişimi Önerilen kaynakların okunması
12) Psikiyatride Etik Konular ve Hemşirenin Sorumlulukları Önerilen kaynakların okunması
13) Toplum Ruh Sağlığı Hemşireliği Konsültasyon Liyezon Psikiyatri Hemşireliği Önerilen kaynakların okunması
14) Çocukluk ve Ergenlik Dönemi Ruh Sağlığı Hastalıkları Önerilen kaynakların okunması
15) Final Sınavı Önerilen Kaynakların Okunması

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Çam, O., Engin, E. (2014) Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı, 1. baskı, Istanbul Tıp Kitabevi, İstanbul.
Gürhan, N. (2016). Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği. 1. Baskı. Ankara Nobel Tıp Kitabevi.
Oflaz F., Yıldırım N. (2020). Psikiyatri Hemşireliği Sertifika Konuları. Ankara Nobel Tıp Kitabevleri.
Diğer Kaynaklar: 1. Köroğlu, E., Aydemir Ö. (2007). Psikiyatride kullanılan klinik ölçekler, Ankara: Hekimler Yayın Birliği
2. Öztürk, O. (2008). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, 11. Baskı. Nobel Tıp Kitabevleri.
3. Sadock, B. J., Sadock, V.A. (2009). Kaplan & Sadock’s Klinik Psikiyatri El Kitabı. Bozkurt A. (ed.) Güneş Tıp Kitapevi. Ankara.
4. Townsend, M.C. (2009). Psychiatric mental health nursing : concepts of care in evidence-based practice, 6th edition. Philadelphia : F.A. Davis.
5. Dönmez, Ç., Yılmaz, M. (2011). Elektrokonvülsif Tedavi ve Hemşirelik Bakımı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2):80-89.
6. Köroğlu, E. (2014). DSM-5 Tanı Ölçütleri Başvuru El Kitabı. Akademisyen Kitabevi.
7. Çam, O., Engin, E. (2014) Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı, 1. baskı, Istanbul Tıp Kitabevi, İstanbul.
8. Gürhan, N. (2016). Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği. 1. Baskı. Ankara Nobel Tıp Kitabevi.
9. Oflaz F., Yıldırım N. (2020). Psikiyatri Hemşireliği Sertifika Konuları. Ankara Nobel Tıp Kitabevleri.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

6

7

Program Kazanımları
1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. 3 3 3 3 3
2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur.
3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır. 3 3 3 3
4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar. 3 3
5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır. 3
6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. 3
7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. 3 3
8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir.
9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. 3 3 2
10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir. 3
11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür. 3
12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır. 3
13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır. 3 2
14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.
16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir 2 3
18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder. 3 3 3
19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır.
21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular. 3 2
22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. 3 2 3
23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur. 3
24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur. 3
25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir. 3
26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur. 3 3
27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir. 3
28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir. 3 3

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur.
2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur.
3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır.
4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar. 3
5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır.
6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. 3
7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir.
9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. 3
10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir. 2
11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür.
12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır. 3
13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular. 3
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.
16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir 3
18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder. 3
19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır.
21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular.
22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır.
23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur.
24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur. 2
25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir.
26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur.
27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir.
28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Uygulama 1 % 40
Ara Sınavlar 1 % 20
Final 1 % 40
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 60
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 40
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 14 56
Uygulama 14 112
Sınıf Dışı Ders Çalışması 13 123
Ara Sınavlar 1 1
Final 1 1
Toplam İş Yükü 293