Hemşirelik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: HEM011
Ders İsmi: Sağlıkta İletişim
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm/Program Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. BESTİ ÜSTÜN
Dersi Veren(ler): Prof. Dr. BESTİ ÜSTÜN
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Her öğrenci için dersin amacı;
Öğrencinin, kişilerarası ilişkilerinde kendini etkili ifade etme becerisi kazanabilme, iletişim sürecini etkili bir şekilde sürdürebilme yönünde beceri kazanabilme, hizmet alan bireylerle etkili ilişki kurmanın özelliklerini bilme, etkili ve etkili olmayan iletişim tekniklerini tanımlayabilme, bireylerle (danışan/hasta) görüşmelerinde etkili iletişim tekniklerini kullanabilme, grup ve sağlık ekibi içinde etkin rol alabilmesi hedeflenmektedir.
Dersin İçeriği: İletişim kavramı, iletişimin insan ilişkilerindeki önemi ve iletişimi etkileyen faktörleri, insanın temel özellikleri ve gereksinimleri, bilişsel yönüyle insan ve duygulanım süreci, benlik, beden imajı, benlik saygısı, kimlik kavramı, kendini tanıma ve farkındalık, insan davranış özellikleri, grup dinamikleri ve gruplarda iletişim, terapötik iletişim ve empati, öfke yönetimi, kişilerarası ilişkilerde çatışma ve çatışma yönetim stratejileri, özel durumlarda iletişim kurma ve bütün bu bilgilerin sağlık alanında kullanımını kavraması ve uygulaması

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) I. İnsanı, kendini tanımayı, iletişimi, mesleki iletişimi, yardım edici iletişimi, çatışma ve öfke kavramlarını tanımlayabilmesi
2) II. İnsanın bilişsel yönünün ilişkileri üzerindeki etkisinin, kendi bilişlerinin, davranış özelliklerinin, benlik kavramının farkına varabilmesi
3) III. Kendini tanıma yöntemlerini, atılgan davranış özelliklerini, yardım edici iletişim becerilerini, öfke ve çatışma yönetim stratejilerini sıralayabilmesi
4) IV. Sosyal ve mesleki yaşantısında kendini tanımaya ve gerçekleştirmeye, bilişsel çarpıtmalarını akılcı düşüncelerle değiştirmeye, etkili öfke ve çatışma yönetim stratejilerini ve yardım edici iletişim becerilerini kullanmaya gönüllü olması
5) V. Sosyal ve mesleki yaşantısında atılgan davranışı, etkili öfke ve çatışma yönetim stratejilerini, yardım edici iletişim becerilerini uygulayayabilmesi

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Sağlıkta İletişimin Önemi ve İletişim Biçimleri, İletişimin Temel Unsurları
2) Etkili ve Etkisiz İletişim Yolları
3) Terapötik İletişim ve Empati
4) Sağlık İletişiminde Benlik Kavramı (Kendilik Farkındalığı)
5) Sağlıkta İletişiminde Problem Çözme Becerileri
6) Sağlık İletişiminde Sosyallik Kavramı, Sosyal İletişim Kavramı
7) İnsan Davranış Özellikleri (Pasif, saldırgan, manipülatif, girişken/atılgan davranış)
8) ARA SINAV
9) Sağlık İletişiminde Tutum ve Davranışların Önemi
10) Danışan / Hasta ve Profesyoneller Arası Dinleme ve Aktif Dinleme
11) Sağlık İletişimi ve Medya
12) Sağlıkta Risk İletişimi
13) Sağlık İletişiminde Grup Dinamiği ve Grup İlişkileri
14) Danışan / Hasta ve Profesyoneller Arası Çatışma Yönetimi
15) Özel Durumlarda İletişim (Öfke yönetimi; kötü haber verme, ağlayan hasta ölümü yaklaşan hasta vb)
16) FİNAL SINAVI

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: 1. Dökmen Ü. (1996) İletişim Çatışmaları ve Empati, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
2. Geçtan E. (1994) İnsan Olmak, Remzi Kitabevi, İstanbul.
3. Özcan A. (2006) Hemşire-Hasta İlişkisi ve İletişim, Sistem Ofset, Ankara.
4. Üstün B. (2005) Hemşirelikte İletişim Becerileri Öğretimi. Okullar Yayınevi, İzmir.
5. Özer K. (2010 )Ben Değeri Tiryakiliği. Sistem Yayıncılık, İstanbul.
6. Özer K. (2008) İletişimsizlik Becerisi, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
7. Özer K. (2009) Üç Psikolojik Soru, 6. Baskı, Sistem Yayıncılık, İstanbul.
8. Cüceloğlu D. (2012) İnsan ve Davranışı, Remzi Kitabevi, İstanbul.
9. Arnold E., Underman Boggs K. (1999) Interpersonal Relationships: Professional Communication Skills for Nurses. 3rd Edition, WB Saunders Company, Philadelphia.
Diğer Kaynaklar: 1. Çınarlı, İnci, Sağlık İletişimi ve Medya, Nobel Kitabevi, Ankara, 2008.
2. Okay, Ayla, Sağlık İletişimi, MediaCat,İstanbul, 2009.
3. Tabak, Selçuk, Sağlık İletişimi, İstanbul, 2009.
4. Seal, Clive, Health and The Media: An Overview, Sociology of Health and Illness, 25(6), pp.513-531, 2003.
5. Özdemir,Yücesan, Medya ve Sağlık: Patolojik Bir İlişki, Toplum ve Hekim Dergisi, 1(21), s.32-38, 2006.
6. Schiavo, Renata, Health Communication: From Theory to Practice, Jossey Bass, USA, 2007.
7. Parrott, Roxanne, Emphasizing Communication in Health Communication, Journal of Communication, December, 2004.
8. Dökmen Ü., İletişim Çatışmaları ve Empati, Ankara, 1999.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5
Program Kazanımları
1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. 2 3 3 2 3
2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur. 2
3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır. 2 2 2
4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar. 2
5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır.
6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir.
9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir.
11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür.
12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır.
13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular. 2 2
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. 2 2
16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. 1
17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir 2
18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder. 2
19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır.
21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular.
22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır.
23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur.
24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur.
25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir. 2
26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur. 1 1 2
27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir.
28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir. 3 2 2 3

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur.
2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur. 2
3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır.
4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar. 1
5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır. 2
6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. 1
8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir.
9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir.
11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür.
12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır.
13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular. 3
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.
16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir 3
18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder. 3
19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır.
21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular.
22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır.
23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur.
24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur.
25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir.
26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur.
27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir.
28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Aktiviteye Hazırlık Aktivitede Harçanan Süre Aktivite Gereksinimi İçin Süre İş Yükü
Ders Saati 14 2 2 56
Ara Sınavlar 1 3 1 4
Final 1 3 1 4
Toplam İş Yükü 64