Eczacılık | |||||
Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey |
Ders Kodu: | ECZ206 | ||||
Ders İsmi: | Klinik Biyokimya | ||||
Ders Yarıyılı: | Bahar | ||||
Ders Kredileri: |
|
||||
Öğretim Dili: | Turkish | ||||
Ders Koşulu: | |||||
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
Dersin Türü: | Zorunlu | ||||
Dersin Seviyesi: |
|
||||
Dersin Veriliş Şekli: | E-Öğrenme | ||||
Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üy. ELİF YAVUZ DOKGÖZ | ||||
Dersi Veren(ler): | Elif Yavuz Dokgöz | ||||
Dersin Yardımcıları: |
Dersin Amacı: | Laboratuvar, tanı, prognoz, tedavi ve uzun süreli hastalık tedavisinin yönetiminde entegre bir rol oynamaktadır. Laboratuvar testlerinin doğru seçimi ve yorumlanması, kaliteli hasta bakımı için kritik öneme sahiptir. Son yıllarda, tıbbi laboratuvar alanında bilgi patlaması olması, sağlık uzmanlarının laboratuar testlerinin tüm yönlerinde yetkin olmalarını zorlaştırmıştır. Tüm tıbbi kararların, % 80'inin karar sürecinde klinik laboratuvar verilerini içerdiği söylenmiştir. Bu ders ve dersin laboratuvarı, preanalitik, analitik ve postanalitik laboratuar test işlemlerinin hem teorik olarak hem de laboratuvar uygulamaları ile öğrencilerin derinlemesine anlamalarını sağlamak; yaygın olarak kullanılan tanı testleri ve yaygın hastalık durumlarına tanı yaklaşımları ve laboratuvar testlerinin nasıl yorumlanacağı konusunda öğrencilere bilgi vermeyi amaçlamaktadır. |
Dersin İçeriği: | Bu ders ve laboratuvarı, preanalitik, analitik ve postanalitik laboratuar test sürecinin aşamalarını, kan hücrelerinin analizini, kan plazması içeriğinin kimyasal analizini, pıhtılaşma, hormonlar, viral ve tümör belirteçleri, terapötik ilaç izleme, idrar analizi, laboratuar sonuçlarının rasyonel yorumlanması ve değerlendirilmesi gibi temel klinik biyokimya konularını kapsamaktadır. |
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Öğrenciler; Klinik biyokimyanın temelleri hakkında temel bir anlayış edinir. 2) Laboratuar test sürecinin farklı aşamalarını anlayabilecektir. 3) Laboratuar testlerini yorumlarken laboratuar test prosedürlerinin farklı aşamalarını dikkate alabilecektir. 4) Çeşitli hastalıkların tanı, tarama ve tedavisi için klinik biyokimyasal verileri değerlendirir. 5) Biyokimya ve hastalıklar arasındaki ilişkiyi ve bu bilgiyi hasta merkezli ilaç uygulamasında nasıl kullanacağınızı öğrenir. 6) Laboratuvarda uygulamalı çalışmalar tarafından desteklenen konular hakkında derinlemesine temel bir teorik bilgiye sahip olacaktır. 7) Laboratuvar sonuçlarını nasıl yorumlayacağını öğrenir. 8) Öğrenciler iletişim (yazılı ve sözlü) ve grup çalışması konularında deneyim kazanacaklar. |
Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
1) | T: Derse Genel Bakış, Klinik Biyokimyaya Giriş U: Kanıta Dayalı Laboratuvar Tıbbına Giriş -TRIP database (Online) | https://www.tripdatabase.com/ |
2) | T: Klinik laboratuvar test sürecinde Preanalitik faz U: Preanalitik faz uygulamaları (Online) | |
3) | T: Klinik laboratuvar test sürecinde Analitik Faz U: Kan tüpleri, diğer numune kapları, santrifüj; Hematokrit ve Sedimentasyon (ESR) testleri, Periferik yayma hazırlanması (Yüz yüze) | |
4) | T: Klinik laboratuvar test sürecinde postanalitik faz U: Referans Aralık Hesaplanması (Online) | |
5) | T: Kan Hücre Analizi U: Periferik yayma inceleme ve GGK testi için tüp dağıtımı (Yüz yüze) | |
6) | T: Kan Biyokimyası: Mineraller, Metabolitler ve Glukoz Homeostazı U: Glukometre (rubrik) (Online) | |
7) | T: Kan Biyokimyası: Enzimler U: Glukometre, GGK ve LDH ölçümü (Yüz yüze) | |
8) | T: Kan Biyokimyası: Proteinler Ara Sınav (Teorik) U: Enzim aktivitesi hesaplama ve elektroforez (Online) | |
9) | T: Kan Biyokimyası: Lipidler U: Laboratuvar Testlerinin Yorumlanması - I (Online) | |
10) | T: İdrar Analizi U: İdrar analizi (Yüz yüze) | |
11) | T: Koagülasyon U: INR (rubrik) (Online) | |
12) | T: Hormonlar ve Tümör Belirteçleri U: Kanıta Dayalı Rehberler (Online) | |
13) | T: Viral Belirteçler U: Laboratuvar Testlerinin Yorumlanması (II) (Online) | |
14) | T: Terapötik İlaç İzleme U: Hastane Laboratuvarı Ziyareti (Yüz yüze) | |
15) | FİNAL SINAVI |
Ders Notları / Kitaplar: | 1. Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, 6th Edition By Carl A. Burtis, PhD, Edward R. Ashwood, MD and David E. Bruns, MD (2018) 2. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, 7th Edition (2015) 3. Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods, 23rd Edition 4. Pocket Guide to Diagnostic Tests, 6th Ed Diana Nicoll, Chuanyi Mark Lu, Michael Pignone, Stephen J. McPhee 5. Analytical techniques for clinical chemistry : methods and applications /edited by Sergio Caroli, Gyula Za´ray. (2012) 6. Tietz's Applied Laboratory Medicine by Mitchell G. Scott, 2nd Ed. 2007. 6. Tietz's Applied Laboratory Medicine by Mitchell G. Scott, 2nd Ed. 2007. |
Diğer Kaynaklar: | https://labtestsonline.org/ |
Course Learning Outcomes | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
|||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Program Kazanımları | |||||||||||
1) Eczacılık alanındaki temel, mesleki ve teknolojik bilgilerin ve eczacılık uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerini yasal, deontolojik ve etik kurallara uyarak disiplinler arası uygular ve geliştirir. | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | |||
2) Eczacılık mesleği ile ilgili terminolojiyi tanımlar; problem çözer, etkin ve etkili bir şekilde bilgi teknolojilerini kullanarak eczacılık alanındaki bilimsel bilgiye ulaşır, güncel literatürü izleyip değerlendirdikten sonra uygulamasını, iletişimini yapar, paylaşır. | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | |||
3) İnsan vücudunun anatomik yapısı, sistemlerin fizyolojik çalışma prensipleri, organizmadaki biyokimyasal, immünolojik olaylar ve mikroorganizmalar hakkında teorik ve pratik bilgiyi kullanır. | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||
4) Temel ve ileri analitik teknikleri ve yöntemlerini kalitatif/kantitatif analizler yaparak kullanır ve elde ettiği bulguları uygun istatiksel yöntemleri kullanarak yorumlar. | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||
5) Tıbbi bitkileri, bitkisel drogları ve etkin maddeleri tanır; tıbbi amaçla kullanılan doğal ürünleri geliştirme becerisi kazanır. | |||||||||||
6) Klinik eczacılık, farmakoekonomi, farmakoterapi ve fitoterapinin esaslarını kullanarak, akılcı ilaç kullanımı çerçevesinde hasta-odaklı ve bireyselleştirilmiş farmasötik bakım hizmetini diğer sağlık personeli ile birlikte uygular. | |||||||||||
7) İlaçların biyolojik özelliklerini, yapı-etki ilişkilerini, metabolizmalarını bilir ve yeni ilaç adaylarının sentez ve geliştirme becerisini kazanır. | |||||||||||
8) Doğal kaynaklı ve/veya sentetik etkin madde içeren ürünlerin, ileri tedavi tıbbi ürünlerinin, radyofarmasötiklerin ve kozmetik ürünlerin formülasyonları, üretimleri, stabiliteleri, kalite güvencesi, ruhsatlandırma, patent çalışmaları, yasal düzenlemeleri hakkında yetkindir. | |||||||||||
9) İlaçların farmakokinetik ve farmakodinamik özelliklerini, etkisini değiştiren faktörlerini, toksik etkilerini, farmakolojik etkisi ve risk değerlendirme yöntemini yorumlar. İlaç etkileşmelerini, istenmeyen ilaç reaksiyonlarını raporlar, izler ve önlenmesi hakkında teorik/pratik bilgiyi uygular. | |||||||||||
10) Sağlık profesyoneli olarak mesleki uygulamalarında bakım veren, karar verici, iletişimci, yönetici, yaşam boyu öğrenen, öğretici, lider ve araştırmacı bir eczacı olarak kanıta dayalı eczacılık prensiplerini ulusal ve evrensel değerleri gözeterek uygular. | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||
11) Toplum eczanesi, hastaneler, ilaç, tıbbi cihaz, bitkisel ürünler ve kozmetik sektörleri, sağlık kurum ve kuruluşları, klinik araştırma şirketleri, üniversite ve Ar-Ge merkezleri gibi çeşitli alanlarda çalışabilir. | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 |
Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
1) | Eczacılık alanındaki temel, mesleki ve teknolojik bilgilerin ve eczacılık uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerini yasal, deontolojik ve etik kurallara uyarak disiplinler arası uygular ve geliştirir. | 1 |
2) | Eczacılık mesleği ile ilgili terminolojiyi tanımlar; problem çözer, etkin ve etkili bir şekilde bilgi teknolojilerini kullanarak eczacılık alanındaki bilimsel bilgiye ulaşır, güncel literatürü izleyip değerlendirdikten sonra uygulamasını, iletişimini yapar, paylaşır. | 2 |
3) | İnsan vücudunun anatomik yapısı, sistemlerin fizyolojik çalışma prensipleri, organizmadaki biyokimyasal, immünolojik olaylar ve mikroorganizmalar hakkında teorik ve pratik bilgiyi kullanır. | 3 |
4) | Temel ve ileri analitik teknikleri ve yöntemlerini kalitatif/kantitatif analizler yaparak kullanır ve elde ettiği bulguları uygun istatiksel yöntemleri kullanarak yorumlar. | 3 |
5) | Tıbbi bitkileri, bitkisel drogları ve etkin maddeleri tanır; tıbbi amaçla kullanılan doğal ürünleri geliştirme becerisi kazanır. | |
6) | Klinik eczacılık, farmakoekonomi, farmakoterapi ve fitoterapinin esaslarını kullanarak, akılcı ilaç kullanımı çerçevesinde hasta-odaklı ve bireyselleştirilmiş farmasötik bakım hizmetini diğer sağlık personeli ile birlikte uygular. | |
7) | İlaçların biyolojik özelliklerini, yapı-etki ilişkilerini, metabolizmalarını bilir ve yeni ilaç adaylarının sentez ve geliştirme becerisini kazanır. | |
8) | Doğal kaynaklı ve/veya sentetik etkin madde içeren ürünlerin, ileri tedavi tıbbi ürünlerinin, radyofarmasötiklerin ve kozmetik ürünlerin formülasyonları, üretimleri, stabiliteleri, kalite güvencesi, ruhsatlandırma, patent çalışmaları, yasal düzenlemeleri hakkında yetkindir. | |
9) | İlaçların farmakokinetik ve farmakodinamik özelliklerini, etkisini değiştiren faktörlerini, toksik etkilerini, farmakolojik etkisi ve risk değerlendirme yöntemini yorumlar. İlaç etkileşmelerini, istenmeyen ilaç reaksiyonlarını raporlar, izler ve önlenmesi hakkında teorik/pratik bilgiyi uygular. | |
10) | Sağlık profesyoneli olarak mesleki uygulamalarında bakım veren, karar verici, iletişimci, yönetici, yaşam boyu öğrenen, öğretici, lider ve araştırmacı bir eczacı olarak kanıta dayalı eczacılık prensiplerini ulusal ve evrensel değerleri gözeterek uygular. | 3 |
11) | Toplum eczanesi, hastaneler, ilaç, tıbbi cihaz, bitkisel ürünler ve kozmetik sektörleri, sağlık kurum ve kuruluşları, klinik araştırma şirketleri, üniversite ve Ar-Ge merkezleri gibi çeşitli alanlarda çalışabilir. | 3 |
Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
Uygulama | 8 | % 15 |
Ara Sınavlar | 1 | % 15 |
Final | 1 | % 70 |
Toplam | % 100 | |
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 30 | |
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 70 | |
Toplam | % 100 |
Aktiviteler | Aktivite Sayısı | İş Yükü |
Ders Saati | 14 | 14 |
Laboratuvar | 14 | 28 |
Sınıf Dışı Ders Çalışması | 14 | 28 |
Küçük Sınavlar | 14 | 14 |
Ara Sınavlar | 1 | 1 |
Final | 1 | 1 |
Toplam İş Yükü | 86 |