Beslenme ve Diyetetik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: BES205
Ders İsmi: Besin Kimyası ve Analizleri 1
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Zorunlu
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. HAMİT KÖKSEL
Dersi Veren(ler): Prof. Dr. HAMİT KÖKSEL
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Besin kimyası dersinde besinlerin bileşimini oluşturan unsurlar; su, su aktivitesi, sorbsiyon izotermi, besinlerde bulunan suyun analizleri, kurumadde belirlenmesi, karbonhidratların kimyasal özellikleri, sınıflandırılması, karbonhidratların besinlerdeki rolü, karbonhidrat türevleri, proteinlerin kimyasal yapısı, proteinlerin besinlerdeki rolü ve işleme sırasında oluşan ürünler, protein analizleri.
Dersin İçeriği: Bu ders kapsamında gıdanın yapısı, gıdayı oluşturan besin ögeleri hakkında bilgi vermek, gıda hazırlama, üretim ve muhafaza sırasındaki durum ve değişimlerinde meydana gelen kimyasal tepkimeleri anlatarak gıdaların yapı ve özelliklerini öğretmek amaçlanmaktadır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Gıda kimyası amaç ve kapsamının öğrenilmesi
2) Gıda bileşenlerini öğrenme
3) Gıdaların bileşiminde bulunan su ve suyun özellikleri hakkında bilgi edinme
4) Gıdaların bileşiminde bulunan karbohidratlar hakkında bilgi edinme,
5) Gıdaların bileşiminde bulunan protein fonksiyonları, yapı ve özellikleri hakkında bilgi sahibi olma

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Gıdaların genel bileşimleri
2) Gıdalarda bulunan su ve özellikleri; gıdalardaki suyun fonksiyonları; hidrojen bağları, kalıcı dipol momenti, dielektirik sabiti, çözgen etkisi ile ilgili teoriler
3) Gıdalarda bulunan su ve özellikleri ; su aktivitesi ve gıda stabilitesi; sorpsiyon izoterm eğrisi, gıdalardaki fiziksel ve kimyasal reaksiyonlarda suyun rolü
4) Gıdalardaki karbonhidratlar; karbonhidratların sınıflandırılması, adlandırılması ve yapıları
5) Gıdalardaki karbonhidratlar; karbonhidratların izomerleri ve mutlak konfigürasyonları
6) Gıdalardaki karbonhidratlar ; karbonhidratların fiziksel-kimyasal özellikleri; karbonhidratların tatlılık dereceleri
7) Proteinler; aminoasitlerin sınıflandırılması, adlandırılması ve yapıları
8) ARA SINAV
9) Proteinler; proteinlerin başlıca özellikleri, proteinlerin yapısı
10) Proteinler; proteinlerin fonksiyonel grupları ve bu grupların kimyasal yapıları, hidrofobik özellikleri
11) Besin kimyası laboratuvar teorik bilgiler
12) Besin kimyası laboratuvar teorik bilgiler
13) Besin kimyası laboratuvar teorik bilgiler
14) LABORATUAR UYGULAMA SINAVI

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: John,M.deMan.,(Edited);Principles of Food Cemistry.An Apsen Publication.(1999)
Saldamlı, İ.,( Edited); “Gıda Kimyası” , Hacettepe Üniversitesi Yayını (1998)
Ötleş, S. “Tıbbi ve Fonksiyonel Gıdalar Kimyası” Ders Notları (2005) Shibamoto, T, Terao, J, (Edited) ‘’Functional Foods for Disease Prevention’’, Chips, (1998)
Diğer Kaynaklar: John,M.deMan.,(Edited);Principles of Food Cemistry.An Apsen Publication.(1999)
Saldamlı, İ.,( Edited); “Gıda Kimyası” , Hacettepe Üniversitesi Yayını (1998)
Ötleş, S. “Tıbbi ve Fonksiyonel Gıdalar Kimyası” Ders Notları (2005) Shibamoto, T, Terao, J, (Edited) ‘’Functional Foods for Disease Prevention’’, Chips, (1998)

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

Program Kazanımları
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir. 1 2 1
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir. 2 2
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir. 2
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir. 2 1 1 1
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır. 2 2
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller. 2 1 1 2
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir. 2 2
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir.
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır. 2
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir. 2
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir. 3
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır. 2
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller. 3
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir. 3
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir. 2
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır. 2
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar. 1

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Laboratuvar 1 % 15
Ödev 1 % 5
Ara Sınavlar 1 % 30
Final 1 % 50
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 50
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 50
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 13 39
Laboratuvar 13 39
Ara Sınavlar 1 20
Final 1 20
Toplam İş Yükü 118