Beslenme ve Diyetetik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: BES003
Ders İsmi: Tarife Geliştirme ve Porsiyonlama
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili: Turkish
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm/Program Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. FUNDA ELMACIOĞLU
Dersi Veren(ler):
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Porsiyon ve porsiyon ol9iitleri hakkında temel bilgi ve becerileri kazandırmak, fonksiyonel tarife geliştirme becerisini kazandırmak.
Dersin İçeriği: Porsiyonun tanımlama ve standard porsiyonların belirlenme, tarife geliştirme ve geliştirilen tarifenin besin ögelerinin hesaplanma ve toplumun ihtiyacını karşılama düzeyinin belirlenme, buna göre hedeflerin belirlenme ve uygulama.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Porsiyon ve değişimin tanımını, iki kavram arasındaki farkı tanır.
2) Porsiyon ölçüm — gereçlerini tanır.
3) Bireyin yaş ve cinsiyete göre gereksinim duyduğu besin gruplarından tüketilmesi gereken porsiyon miktarlarını ve bu porsiyona eş değer besin grubu miktarını öğrenir.
4) Sosyal, çevresel ve bireysel etmenlerin besin seçimi ve beslenme davranışına etkisini kavrar.
5) Ülkelerin beslenme kılavuzlarını tanır, global tineriler hakkında bilgi sahibi olur.
6) Tarifenin hazırlanmasını sağlar.
7) Tarifenin, besin ögesi gereksinimini karşılama durumunu sorgular.
8) Eksiklikleri gidererek tarifeyi tekrar düzenler ve tarifede standartlaştırma yapar.
9) Sağlıklı tarife geliştirmenin sağlık üzerindeki önemini fark eder.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Besin gruplarının ve standart porsiyon ölçülerinin belirlenmesi, Türkiye‘deki rehberlerde besin gruplarının önerilen porsiyon miktarlarının karşılaştırılması.
2) Tarife geliştirirken besin ögeleri, sağlık beyanları ve besin seçimi
3) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
4) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
5) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
6) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
7) ARA SINAV
8) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
9) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
10) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
11) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
12) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
13) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları
14) Fonksiyonel tarife geliştirme uygulamaları

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: 1. KUTLUAY MERDOL T. STANDARD YEMEK TARİFELERİ, S. BASKİ, HATİBOGLU YAYİNEVİ
2. KRAUSE’S FOOD AND THE NUTRİTİON CARE PROCESS, CANADA, 2017
3. T.C. SAGLİK BAKANLİGİ SAGLİK ARA5TİRMALARİ €İENEL MİİDİİRLİİGİİ, TİİRKİYE BESLENME REHBERİ, PEKCAN G. MANLİER N. BAY M. (ED.). ANKARA 2015
4. BAYSAL A. TİİRK MUTFAGİNDAN ORNEKLER, 1.BASKİ, HATİBOGLU YAYİNEVİ, 2008
Diğer Kaynaklar: 1. KUTLUAY MERDOL T. STANDARD YEMEK TARİFELERİ, S. BASKİ, HATİBOGLU YAYİNEVİ
2. KRAUSE’S FOOD AND THE NUTRİTİON CARE PROCESS, CANADA, 2017
3. T.C. SAGLİK BAKANLİGİ SAGLİK ARA5TİRMALARİ €İENEL MİİDİİRLİİGİİ, TİİRKİYE BESLENME REHBERİ, PEKCAN G. MANLİER N. BAY M. (ED.). ANKARA 2015
4. BAYSAL A. TİİRK MUTFAGİNDAN ORNEKLER, 1.BASKİ, HATİBOGLU YAYİNEVİ, 2008

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Program Kazanımları
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir. 2
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir. 2
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır. 1
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller. 2 1
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir.
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir. 2 1
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır.
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır. 2
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar. 1 1

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Beslenme ve Diyetetik alanındaki temel bilgi ve kanıta dayalı güncel gelişmeleri araştırma, uygulama, doğruluk, güvenilirlik ve geçerliliğini değerlendirebilir. 1
2) Bireylerin enerji ve besin ögesi gereksinimlerini bilimsel yöntemlerle saptama, yeterli ve dengeli beslenme kuralları doğrultusunda bireye özgü beslenme plan ve programını geliştirebilir.
3) Toplumun beslenme durumunun saptanmasına yönelik yöntemleri kullanarak, sağlığın korunması, iyileştirilmesi ve geliştirilmesi için besin ve beslenme plan ve politikası geliştirebilir.
4) Üretim tüketim zincirinde birey ve toplumun besin kalitesine etki eden etmenleri değerlendirebilme ve besin güvenliği, güvencesine yönelik standartlar ve yasal düzenlemeleri uygulayabilir.
5) Beslenme ve Diyetetik alanıyla ilgili temel bilgileri derinlemesine düşünüp uygulamaya geçirmek, özellikle problem çözme ve karar verme becerisine sahip olmak, araştırma projesi oluşturabilmek, bilgi toplama ve rapor hazırlama sürecinde güncel teknolojileri, bilgisayar ve bilgi işlem becerilerini kullanır.
6) Beslenme ve Diyetetik alanında edindiği güncel bilgi ve becerileri kullanarak bireyin, toplumun ve hastanın beslenme durumunu saptar, değerlendirir, yorumlar, çözüm yolları üretir, tıbbi beslenme tedavisi uygular, sağlık ve sosyal alanlarda ulusal ve uluslararası tüm paydaşlarla ekip çalışması yapar, etik kurallara göre hareket eder.
7) Hedef grubun enerji ve besin ögesi gereksinimlerini göz önünde tutarak, Beslenme ve Diyetetik açısından değerlendirerek, toplu beslenme yapılan kurumlarda menü planlaması yapar ve yiyeceklerin satın alınmasından servisine kadar tüm aşamalarda besin güvenliğine dikkat eder, uygun hizmet sunumunu teknolojik gelişmelerden de faydalanır.
8) Bireyi ve toplumu güvenli ve sağlıklı yiyecekler seçmeye teşvik edecek stratejiler geliştirir, uygular, ilgili eğitim materyallerini hazırlar ve günceller. 3
9) Ürün geliştirme, besin analizi ve kalitesini etkileyen etmenlere yönelik laboratuvar uygulamaları yapar, yorumlar ve yasal düzenlemelere göre değerlendirir. 3
10) Tüm yaşam döngüsü boyunca bireylerin ve toplumun sağlıklı beslenme bilincinin oluşturulması ve bilgi düzeyinin arttırılmasına yönelik araştırma, proje ve programları planlar, yönetir, değerlendirir, izler, raporlar ve ekip çalışmalarına liderlik eder, ulusal ve uluslararası besin ve beslenme plan ve politikalarının oluşturulmasına destek verir. 1
11) Farklı yaş gruplarındaki hasta bireylerin sosyokültürel ve ekonomik yapısını, beslenme alışkanlıklarını dikkate alarak interdisipliner yaklaşım içerisinde bireye uygun tıbbi beslenme tedavisini planlar, uygular, izler ve değerlendirir. Klinik araştırmalara katılır. 1
12) Mesleki gelişmeleri takip edebilmek ve meslektaşları, hastaları ve toplum ile iletişim kurmak için İngilizceyi yeterli düzeyde kullanır.
13) Alanında bilgiye ulaşmak, yaygınlaştırmak için güncel bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin biçimde kullanır.
14) Tüm alan çalışmaları ve bilimsel çalışmalarda kendi meslektaşları ve farklı meslek elemanları ile takım halinde çalışır.
15) Görevini mesleki sorumluluk ve etik değerler çerçevesinde gerçekleştirir, yaşam boyu öğrenmenin önemini benimseyerek bilim, teknoloji ve sağlık konusundaki gelişmeleri takip ederek kendini sürekli geliştirir, diyetisyenlik mesleğinin ilerlemesini ve gelişmesini sağlar. 1

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 13 26
Uygulama 7 14
Sınıf Dışı Ders Çalışması 14 28
Ara Sınavlar 1 20
Final 2 30
Toplam İş Yükü 118