| Hemşirelik | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
| Ders Kodu: | HEM052 | ||||
| Ders İsmi: | Bağımlılık ve Hemşirelik | ||||
| Ders Yarıyılı: | Bahar | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | |||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
| Dersin Türü: | Bölüm/Program Seçmeli | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | Yüz yüze | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Dr. Öğr. Üy. FATMA ATKAN | ||||
| Dersi Veren(ler): | FATMA ATKAN | ||||
| Dersin Yardımcıları: |
| Dersin Amacı: | Bu dersin amacı; öğrenciye bağımlılıktan korunma, bağımlılığı önleme ve mücadele etme, bağımlılıkla ilgili farkındalık, bağımlılıktaki tedavi ve hemşirelik yaklaşımlarıyla ilgili bilgi ve becerileri kazandırmaktır. |
| Dersin İçeriği: | Bu ders; bağımlılık ile ilgili kavramlar, tanı kriterleri, bağımlılıkta risk ve koruyucu faktörleri, etiyolojisi, bağımlılık türleri, bağımlılıkların insan ve toplum sağlığına olumsuz etkileri, bağımlılıkla mücadele yöntemleri ve bağımlılıkta tedavi yaklaşımları gibi konuları içermektedir. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Bağımlılığa ilişkin temel kavramları açıklar. 2) Bağımlılığa neden olan ve koruyucu faktörleri sıralar. 3) Bağımlılıkta tedavi yaklaşımlarını tanımlar. 4) Bağımlılıkta hemşirelik yaklaşımlarını açıklar. 5) Bağımlılığın önlenmesine yönelik aktivitelerde isteklilik gösterir. |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | • Dersin Tanıtımı • Bağımlılığa Giriş | Dersin powerpoint sunusu |
| 2) | • Bağımlılık İle İlgili Kavramlar • Bağımlılık Etiyolojisi • Bağımlılıkla İlişkili Faktörler (Koruyucu ve Risk Faktörleri) | Kaynaklar |
| 3) | Bağımlılık Türleri: Davranışsal Bağımlılıklar 1 (İnternet, Teknoloji) | Kaynaklar |
| 4) | Bağımlılık Türleri: Davranışsal Bağımlılıklar 2 (Kumar, İlişki, Yeme, İstifçilik, Egzersiz) | Kaynaklar |
| 5) | Bağımlılık Türleri: Madde Bağımlılığı | Kaynaklar |
| 6) | Bağımlılık Türleri: Alkol Bağımlılığı | Kaynaklar |
| 7) | • Film Gösterimi-İlgili Kısa Kesitler • Film Tartışması | Kaynaklar |
| 8) | Bağımlılık Türleri: Diğer Psikoaktif Maddeler (DSM-5’te yer alan sigara, kafein vs.) | Kaynaklar |
| 9) | Bağımlılığın Bireye ve Topluma Etkileri | Kaynaklar |
| 10) | Bağımlılıkta Tedavi Yaklaşımları ve Hemşirelik Bakımı: Farmakolojik Tedaviler, Psikoterapiler, Hemşirelik Bakımı | Kaynaklar |
| 11) | Bağımlılığın Önlenmesi: Risk Gruplarının Belirlenmesi, Yasal Konular-Sunumlar | Kaynaklar |
| 12) | Bağımlılıkla Mücadelede Ulusal ve Uluslararası Kuruluşlar- Sunumlar | Kaynaklar |
| 13) | • Film Gösterimi-İlgili Kısa Kesitler • Film Tartışması | Kaynaklar |
| 14) | Dersin kapanışı ve geribildirim | Kaynaklar |
| Ders Notları / Kitaplar: | • Tarhan, N. ve Nurmedov, S. (2011). Bağımlılık. İstanbul: Timaş Yayınları. • Ögel, K. (2014). Bağımlı Aileleri İçin Rehber Kitap. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları. • Ögel, K. (2017). Bağımlılık Tedavisi Temel Kitabı. IQ Kültür Sanat Yayıncılık. |
| Diğer Kaynaklar: | • Yalçın B. (2019). Çocuğum Bağımlı Olmasın. Nobel Akademi Yayınları. • Ögel K., Tekin K. (2021) Bağımlılık Hakkında Ne Yapmalıyım? - Aile ve Yakınlar İçin Bilgiler, Uçurtma Yayınları • Öztürk M.O., Uluşahin N.A. (2023). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları, 18. Baskı. Nobel Tıp Kitabevleri, Ankara. • Townsend M.C., Morgan I.M. (2017). Psychiatric Mental Health Nursing: Concepts of Care in Evidence-Based Practice. 9th Edition, ISBN-13: 978-0803660540, ISBN-10: 0803660545 • Oflaz F., Yıldırım N. (2020). Psikiyatri Hemşireliği Sertifika Konuları. Ankara Nobel Tıp Kitabevleri. • Ögel K., Şimşek M. (2021) Motivasyonel Görüşme Tekniği, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları |
| Ders Öğrenme Kazanımları | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | ||||||||||||||||||||||||||||
| 1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. | 3 | 1 | 3 | |||||||||||||||||||||||||
| 2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur. | 3 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||
| 3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır. | 2 | 3 | 3 | 3 | 3 | |||||||||||||||||||||||
| 4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar. | 2 | 3 | 3 | 3 | ||||||||||||||||||||||||
| 5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır. | 3 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||
| 6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | 2 | 3 | ||||||||||||||||||||||||||
| 8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||
| 9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 3 | 3 | 3 | |||||||||||||||||||||||||
| 10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir. | 1 | |||||||||||||||||||||||||||
| 11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür. | 2 | |||||||||||||||||||||||||||
| 12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır. | 3 | |||||||||||||||||||||||||||
| 13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır. | 2 | |||||||||||||||||||||||||||
| 14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular. | 1 | |||||||||||||||||||||||||||
| 15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||||||
| 16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir | 3 | |||||||||||||||||||||||||||
| 18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder. | 3 | 2 | 3 | |||||||||||||||||||||||||
| 19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | 2 | 3 | 3 | |||||||||||||||||||||||||
| 20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır. | 2 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||||||
| 21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular. | 2 | 3 | ||||||||||||||||||||||||||
| 22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | 2 | 2 | 3 | 3 | ||||||||||||||||||||||||
| 23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur. | 3 | |||||||||||||||||||||||||||
| 24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur. | 2 | |||||||||||||||||||||||||||
| 25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir. | 3 | |||||||||||||||||||||||||||
| 26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur. | 2 | 3 | 3 | 3 | ||||||||||||||||||||||||
| 27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir. | 3 | 3 | ||||||||||||||||||||||||||
| 28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir. | 1 | 1 | ||||||||||||||||||||||||||
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. | 2 |
| 2) | -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur. | 1 |
| 3) | Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır. | 3 |
| 4) | Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar. | 3 |
| 5) | Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır. | 3 |
| 6) | Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | 2 |
| 7) | Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | 2 |
| 8) | Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. | |
| 9) | Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 1 |
| 10) | Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir. | 2 |
| 11) | Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür. | 3 |
| 12) | Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır. | 1 |
| 13) | Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır. | 2 |
| 14) | Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular. | 3 |
| 15) | Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. | |
| 16) | Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | 2 |
| 17) | Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir | 3 |
| 18) | Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder. | 3 |
| 19) | Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | 3 |
| 20) | Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır. | |
| 21) | Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular. | 3 |
| 22) | Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | 3 |
| 23) | Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur. | 3 |
| 24) | Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur. | 3 |
| 25) | Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir. | 3 |
| 26) | Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur. | 2 |
| 27) | Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir. | 2 |
| 28) | Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir. | 2 |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ödev | 2 | % 10 |
| Sunum | 2 | % 20 |
| Ara Sınavlar | 1 | % 25 |
| Final | 1 | % 45 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 55 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 45 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Aktiviteye Hazırlık | Aktivitede Harçanan Süre | Aktivite Gereksinimi İçin Süre | İş Yükü | ||
| Ders Saati | 14 | 8 | 112 | ||||
| Sunum / Seminer | 2 | 5 | 10 | ||||
| Ödevler | 1 | 5 | 5 | ||||
| Ara Sınavlar | 1 | 5 | 5 | ||||
| Final | 1 | 5 | 5 | ||||
| Toplam İş Yükü | 137 | ||||||