İlk ve Acil Yardım (İÖ)
Önlisans TYYÇ: 5. Düzey QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: SHM048
Ders İsmi: İşçi Sağlığı
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
AKTS
3
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm/Program Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Önlisans TYYÇ:5. Düzey QF-EHEA:Kısa Düzey EQF-LLL:5. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Öğr. Gör. KADRİYE UZUN
Dersi Veren(ler): Kadriye UZUN
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: İşçi sağlığı konusunda temel bilgileri vermek.
İş kazası ve meslek hastalıklarında dünyada ve Türkiye’deki durumu sunmak, Başta inşaat olmak üzere tüm sektörlerde en çok karşılaşılan iş kazası ve meslek hastalıkları hakkında bilgi vermek.
İşçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuatı ve cezai-hukuksal sorumluluklar konusunda bilgi vermek.
İnşaat şantiyelerindeki tehlike analizi ve risk değerlendirmesi hakkında bilgilendirmek.
İş kazası ve meslek hastalıkları risklerini azaltmak veya ortadan kaldırmak için temel önlemler hakkında bilgilendirmek.
Dersin İçeriği: İş kazalarının ve meslek hastalıklarının sayısal boyutları, sosyal ve ekonomik açıdan önemi, İş güvenliği mevzuatı, yasa tüzük, yönetmelik ve standartlar, uluslar arası düzenlemeler. Devlet denetimi, Ulusal ve uluslar arası iş kazası istatistikleri, karşılaştırma ölçütleri, inşaat sektörünün diğer iş kolları ve dış ülkelerin inşaat sektörleri ile karşılaştırılması, İşverenlerin ve teknik elemanların iş güvenliği konusundaki idari, hukuksal ve cezai sorumlulukları, İş kazaları sonucu açılan ceza (kamu) davaları, soruşturma ve kovuşturma (yargılama) evreleri, davanın sonuçlanması ve uygulanan yaptırımlar (hapis ve para cezaları), İnşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının zamansal dağılımları, Şantiye türlerine, büyüklüklerine, kazaya uğrayanların işteki unvanlarına, deneyimlerine göre dağılımları, Önemli iş kazası tipleri. İnsan düşmesi, malzeme düşmesi, elektrik çarpması, kazı kenarının göçmesi, yapı kısmının çökmesi, patlayıcı madde kazaları ve yapı makinası kazalarının oluş biçimlerine göre alt ayrımları ve dikkat edilmesi gereken hususlar, Bina, yol, demiryolu, kanal, köprü, baraj inşaatları ve yıkım işlerinde en çok rastlanan kaza tipleri ve örnek olaylar, İş kazalarına neden olan güvensiz durum ve davranışlar, iş kazalarında kusurlu bulunanlar ve kusurlu bulunma nedenleri, Şantiyelerde işçi sağlığını tehdit eden faktörler, ünitelerde hijyen sorunları, meslek hastalıkları ve alınması gereken önlemler, Şantiyelerde sağlık ve güvenlik yönetimi, uluslar arası standartlar, Risk yönetimi, iş güvenliği değerlendirmesi ve gözetimi, ilgili dokümanların takibi.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) İşçi sağlığı ve iş güvenliği kapsamındaki temel kavram ve tanımları kullanabilmek.
2) İş kazalarının sosyal ve ekonomik açıdan önemini bilerek konuya özen göstermek.
3) İş güvenliği konusundaki yasa, tüzük ve yönetmelikleri tanıyıp, uygulamada izleyebilmek
4) İş güvenliği konusundaki sorumluluğun bilincinde olarak görev yapmak.
5) İnşaat iş kazalarının tiplerini, oluş biçimlerini bilerek gerekli önlemleri alabilme ve şantiyelerde başarılı bir iş güvenliği yönetim sistemi kurabilmek.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Giriş, temel kavramların tanımları. Ders Sunumları
2) İş kazalarının ve meslek hastalıklarının sayısal boyutları, sosyal ve ekonomik açıdan önem Ders sunumları
3) İş güvenliği mevzuatı, yasa tüzük, yönetmelik ve standartlar, uluslar arası düzenlemeler. Devlet denetimi Ders sunumları
4) Ulusal ve uluslar arası iş kazası istatistikleri, karşılaştırma ölçütleri, inşaat sektörünün diğer iş kolları ve dış ülkelerin inşaat sektörleri ile karşılaştırılması. Ders Sunumları
5) İşverenlerin ve teknik elemanların iş güvenliği konusundaki idari, hukuksal ve cezai sorumlulukları. Ders Sunumları
6) İş kazaları sonucu açılan tazminat davaları, davanın açılması, mahkeme süreci ve sonuçlanması Ders Sunumları
7) İş kazaları sonucu açılan ceza (kamu) davaları, soruşturma ve kovuşturma (yargılama) evreleri, davanın sonuçlanması ve uygulanan yaptırımlar (hapis ve para cezaları) Ders Sunumları
8) İnşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının zamansal dağılımları, Şantiye türlerine, büyüklüklerine, kazaya uğrayanların işteki unvanlarına, deneyimlerine göre dağılımları. Ders Sunumları
9) Önemli iş kazası tipleri. İnsan düşmesi, malzeme düşmesi, elektrik çarpması, kazı kenarının göçmesi, yapı kısmının çökmesi, patlayıcı madde kazaları ve yapı makinası kazalarının oluş biçimlerine gore alt ayrımları ve dikkat edilmesi gereken hususlar. Ders Sunumları
10) Bina, yol, demiryolu, kanal, köprü, baraj inşaatları ve yıkım işlerinde en çok rastlanan kaza tipleri ve örnek olaylar. Ders sunumları
11) İş kazalarına neden olan güvensiz durum ve davranışlar, iş kazalarında kusurlu bulunanlar ve kusurlu bulunma nedenleri. Ders Sunumları
12) Şantiyelerde işçi sağlığını tehdit eden faktörler, ünitelerde hijyen sorunları, meslek hastalıkları ve alınması gereken önlemler. Ders Sunumları
13) Şantiyelerde sağlık ve güvenlik yönetimi, uluslar arası standartlar, ISO 45001, ILO - OSH. Ders sunumları
14) Risk yönetimi, iş güvenliği değerlendirmesi ve gözetimi, ilgili dokümanların takibi Ders Sunumları

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Ders notları ve sunumları.
Diğer Kaynaklar: Ders notları ve sunumları.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

Program Kazanımları
1) İlk ve Acil Yardım alanındaki güncel bilgileri içeren ders malzemelerini, uygulama araç-gereçlerini, bilgi teknolojilerini ve diğer kaynaklarla desteklenen temel düzeydeki kuramsal ve uygulamalı derslerden edindiği temel bilgi birikimini, becerilerini, yetkinliğini ve tecrübelerini etkili bir biçimde kullanarak bunları mesleki olarak değerlendirir.
2) Ani hastalanma, acil doğum, kaza, felaket veya yaralanma gibi acil durumlarda olay yerine hızla ulaşarak, varsa doktor ile birlikte durumu değerlendirir, gerekiyorsa ilk müdahaleyi yapar, hasta transportu sırasında hasta veya yaralıların durumlarına uygun pozisyon verir ve uygun hastane acil servisine doğru yöntemle naklini sağlar.
3) İlk ve Acil Yardım alanı ile ilgili sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür.
4) İlk ve Acil Yardım alanı ile ilgili edindiği bilgi ve becerileri kullanarak gerekli olduğu durumlarda görevinin tüm aşamalarında haberleşme ağını doğru ve hızlı bir biçimde kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, düşüncelerini ve problemlere ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve/veya sözlü olarak aktarır.
5) İlk ve Acil Yardım alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip içerisinde uyumlu bir şekilde yer alarak kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve gerektiğinde bireysel sorumluluk üstlenir, bu şartlara bağlı kalarak Hasta ile ilgili gerekli kayıtları usulüne uygun şekilde tutar.
6) Meslektaşları, hastaları ve hasta yakınları, hekimler ve diğer tüm sağlık çalışanları ile yazılı ve/veya sözlü olarak etkin bir iletişim kurar ve farklı disiplinlerle etkili bir şekilde çalışma becerisine sahiptir.
7) Sağlık sistemi içerisinde bulunan kurum ve kuruluşları tanır; İlk ve Acil Yardım alanında çalışan bir birey olarak her türlü görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik ve mevzuatı bilir ve buna uygun hareket eder.
8) Yaşam boyu öğrenme bilincine sahiptir ve öğrenimini aynı alanda bir ileri eğitim düzeyine veya aynı düzeydeki bir mesleğe yönlendirir.
9) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinliklere katkı verir.
10) Sağlık alanında kullanılan tıbbi cihazların yapısı, özellikleri, kullanım alanları ve yasal düzenlemeler hakkında edindiği bilgi ve birikimleri kullanarak; bu bilgileri araştırma, geliştirme ve teknolojik gelişmelerin takibinde kullanır.
11) Acil yardım durumunda olay yerinde sakin, hızlı, seri ve doğru karar vererek hem hastanın hem de kendisinin bedensel, sosyal ve ruhsal sağlığını koruyabilme ve en üst düzeyde tutabilme bilgi ve becerisine sahiptir.
12) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü A2 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler.
13) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı temel düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
14) Mesleki hastalık ve kazalara yönelik önlemleri bilir ve bu durumlarda İş Sağlığı ve Güvenliği esaslarını uygular.
15) Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve katılır.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) İlk ve Acil Yardım alanındaki güncel bilgileri içeren ders malzemelerini, uygulama araç-gereçlerini, bilgi teknolojilerini ve diğer kaynaklarla desteklenen temel düzeydeki kuramsal ve uygulamalı derslerden edindiği temel bilgi birikimini, becerilerini, yetkinliğini ve tecrübelerini etkili bir biçimde kullanarak bunları mesleki olarak değerlendirir.
2) Ani hastalanma, acil doğum, kaza, felaket veya yaralanma gibi acil durumlarda olay yerine hızla ulaşarak, varsa doktor ile birlikte durumu değerlendirir, gerekiyorsa ilk müdahaleyi yapar, hasta transportu sırasında hasta veya yaralıların durumlarına uygun pozisyon verir ve uygun hastane acil servisine doğru yöntemle naklini sağlar.
3) İlk ve Acil Yardım alanı ile ilgili sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür.
4) İlk ve Acil Yardım alanı ile ilgili edindiği bilgi ve becerileri kullanarak gerekli olduğu durumlarda görevinin tüm aşamalarında haberleşme ağını doğru ve hızlı bir biçimde kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, düşüncelerini ve problemlere ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve/veya sözlü olarak aktarır.
5) İlk ve Acil Yardım alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip içerisinde uyumlu bir şekilde yer alarak kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve gerektiğinde bireysel sorumluluk üstlenir, bu şartlara bağlı kalarak Hasta ile ilgili gerekli kayıtları usulüne uygun şekilde tutar.
6) Meslektaşları, hastaları ve hasta yakınları, hekimler ve diğer tüm sağlık çalışanları ile yazılı ve/veya sözlü olarak etkin bir iletişim kurar ve farklı disiplinlerle etkili bir şekilde çalışma becerisine sahiptir.
7) Sağlık sistemi içerisinde bulunan kurum ve kuruluşları tanır; İlk ve Acil Yardım alanında çalışan bir birey olarak her türlü görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik ve mevzuatı bilir ve buna uygun hareket eder.
8) Yaşam boyu öğrenme bilincine sahiptir ve öğrenimini aynı alanda bir ileri eğitim düzeyine veya aynı düzeydeki bir mesleğe yönlendirir.
9) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinliklere katkı verir.
10) Sağlık alanında kullanılan tıbbi cihazların yapısı, özellikleri, kullanım alanları ve yasal düzenlemeler hakkında edindiği bilgi ve birikimleri kullanarak; bu bilgileri araştırma, geliştirme ve teknolojik gelişmelerin takibinde kullanır.
11) Acil yardım durumunda olay yerinde sakin, hızlı, seri ve doğru karar vererek hem hastanın hem de kendisinin bedensel, sosyal ve ruhsal sağlığını koruyabilme ve en üst düzeyde tutabilme bilgi ve becerisine sahiptir.
12) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü A2 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler.
13) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı temel düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
14) Mesleki hastalık ve kazalara yönelik önlemleri bilir ve bu durumlarda İş Sağlığı ve Güvenliği esaslarını uygular.
15) Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve katılır.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı İş Yükü
Ders Saati 16 32
Ara Sınavlar 1 1
Final 1 1
Toplam İş Yükü 34