| Tıp (İngilizce) | |||||
| Lisans | TYYÇ: 7. Düzey | QF-EHEA: 2. Düzey | EQF-LLL: 7. Düzey | ||
| Ders Kodu: | UNI360 | ||||
| Ders İsmi: | Afet ve Acil Durum Yönetimi | ||||
| Ders Yarıyılı: | Bahar | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | İngilizce | ||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
| Dersin Türü: | Üniversite Seçmeli | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | E-Öğrenme | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Prof. Dr. OYA ÇAKIN | ||||
| Dersi Veren(ler): | Prof. Dr. Oya Çakın | ||||
| Dersin Yardımcıları: |
| Dersin Amacı: | Ülkemiz deprem başta olmak üzere pek çok doğal ve insan kaynaklı tehlikenin tehdidi altındadır ve genellikle bu tehlikeler afetlere dönüşür. Afetlerle ilgili çalışmalar mühendislik, sosyal ve sağlık bilimleri gibi pek çok değişik disiplinin işbirliğini gerektiren bir alandır. Bu nedenle, bu dersin değişik disiplinlerdeki öğrencilere afet yönetimi evreleri, kriz ve risk yönetimi kavramları, afet yönetimindeki paydaşların yetki ve sorumlulukları, afet yasa ve yönetmelikleri gibi kavramların anlatıldığı ve toplumsal bazlı organizasyon yapıları, risk, tehlike ve SWOT analizi gibi uygulamaların anlatıldığı bir ders olması amaçlanmıştır. |
| Dersin İçeriği: | Afet Nedir? Afet türleri ve özellikleri nelerdir? Bütünleşik Afet Yönetimi Kavramı (BAY) nedir? Temel prensipleri nelerdir? BAY Evreleri Nelerdir? Afet Döngüsü, Risk ve Kriz Yönetimi Kavramlarının, Hazırlık, Müdahale ve Zarar Azaltma Evrelerinin incelenerek karşılaştırılması. Afetlerin ekonomik boyutları, Risk transfer yöntemleri: Afet Fonları ve Sigorta (DASK örneği) incelenmesi. SWOT Analizi / Risk Analizi nedir? Nasıl yapılır? Afet Yönetiminde Aktörler ve görevleri, Türkiye’de AY yapılanması, yasalar, yönetmelikler ve kurumlar. 1999 ve 2023depremleri sonrası durum değerlendirmesi. Türkiye ve Dünya’dan Afet Yönetim Sistemi örnekleri, karşılaştırma. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Afet yönetiminin evreleri, Kriz ve Risk Yönetimi kavramlarını bilir 2) Afet yönetiminde aktörler, yetki ve sorumluluklarının farkına varır. 3) Risk transfer yöntemlerini öğrenir. 4) Türkiye’deki afet yönetimi yapılanması, yasa ve yönetmelikleri bilir, 5) Olay Kumanda Sistemi ve uygulamalarını anlar 6) Risk, Tehlike ve SWOT Analizi uygulamalarını tanımlar. |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Afetle ilgili kavramlar ve tanımlar (tehlike, risk, afet nedir? Tehlike-risk arasındaki fark) | www.preventionweb.net www.emdat.be |
| 2) | Afet türleri ve özellikleri nelerdir? Her tehlike afet midir? Afet Yönetimi Nedir? Afet Yönetiminin Temel İlkeleri nelerdir. | FEMA, Principles of Emergency Management, September 11, 2007. |
| 3) | Bütünleşik Afet Yönetimi Kavramı (BAY) nedir? Temel prensipleri nelerdir? BAY Evreleri Nelerdir? Müdahale, iyileştirme, zarar azaltma ve hazırlık evreleri hakkında temel bilgiler. Afet Döngüsü, Risk ve Kriz Yönetimi Kavramları | -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -Introduction to Disaster Management , Virtual University for Small States of the Commonwealth (VUSSC), Disaster Management, Version 1.0 -Nilgün Okay, Online Natural Disaster Risk Management Program, World Bank Institute. |
| 4) | Zarar Azaltma Evresi ( Afetlerin ekonomik boyutları, Risk transfer yöntemleri: Afet Fonları ve Sigorta, DASK örneği) | -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -Introduction to Disaster Management , Virtual University for Small States of the Commonwealth (VUSSC), Disaster Management, Version 1.0 -F. Bendimerad and Louise Comfort, Reducing Vulnerability and Improving Sustainability of the World’s Megacities, The EMI Experience, A Presentation to the US Agency for International Development, Washington DC, 5 December 2002 -www.gndr.org- 2018 Global Network of Civil Society Organisations for Disaster Reduction. |
| 5) | Hazırlık Evresi (Erken Uyarı ve Hızlı Müdahale, Senaryolar, Acil Eylem Planları) Kurumsal düzeyde hazırlık çalışmaları, Afet planlarının hazırlanması, AYS de planlamanın yeri ve önemi, planlama süreci, kurumsal planlama örnekleri. | -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -ABC Temel Afet Bilinci, Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Afete Hazırlık Eğitim Birimi, www.aheb.org |
| 6) | Müdahale Evresi (Arama Kurtarma, İlkyardım, Yangın, Güvenlik) Tatbikatlar- amaç- tatbikat türleri ve kazanımlar. | -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -M. Kadıoğlu, Afet Yönetimi, Beklenilmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek, T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, 2011. -Community Volunteers Training Program, Boğaziçi University, Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute, Disaster Preparedness Education Unit, www.aheb.org |
| 7) | Olay Kumanda Sistemi, Kurumsal OKS lerin oluşturulması ve kriterleri | -Toplum Gönüllüleri Eğitimi, Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Afete Hazırlık Eğitim Birimi, www.aheb.org |
| 8) | Vize Sınavı | 7 haftalık ders sunumları |
| 9) | İyileştirme / Yeniden Yapılanma Evresi (Geçici ve kalıcı konutlar, Altyapı sorunlarının giderilmesi, Zarar azaltma önlemlerinin uygulanması, güncel uygulama örnekleri) | -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -M. Kadıoğlu, Afet Yönetimi, Beklenilmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek, T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, 2011. |
| 10) | Afetler ve kalkınma Afetler ve toplumsal cinsiyet. Birleşmiş Milletler, Hyogo ve Sendai Çerçeve Eylem Planı | www.preventionweb.net |
| 11) | SWOT Analizi / Risk Analizi nedir? Nasıl yapılır? | |
| 12) | Türkiye’de afet yönetim sisteminin geçmişi, alınan dersler, yeni düzenlemeler. Afet Yönetiminde Aktörler ve görevleri (Merkezi ve Yerel Yönetimler, Özel Sektör, Özel Sektör, Sivil Toplum Kuruluşları ve Vatandaşlar) Türkiye’de AY yapılanması, yasalar, yönetmelikler ve kurumlar. 1999 ve 2023 depremleri sonrası durum değerlendirmesi. | www.afad.gov.tr www.akom.ibb.istanbul |
| 13) | Türkiye ve Dünya’dan Afet Yönetim Sistemi örnekleri, karşılaştırma, Afetlerin ekonomik boyutu ve etkileri, Risk Transferleri ve Afet Fonları | www.bousai.go.jp www.fema.gov |
| 14) | Bilgi, farkındalık değişimi ve gelişiminin izlenmesi, kazanımlar açısından dersin değerlendirilmesi |
| Ders Notları / Kitaplar: | • Derste sunulan slaytlar. / Powerpoint presentations of the lecture |
| Diğer Kaynaklar: | -FEMA Independent Study, “Principles of Emergency Management”, February 2006. -“Natural Disaster Risk Management Program”, World Bank Institute, On-Line Course Material, 2004. -DEMETER, K., A. GÜNER and N. EKİN ERKAN, “The Role of Local Governments in Reducing the Risk of Disasters, The World Bank, USA, 2006. -“Perspectives in Disaster Management”, METU Disaster Management Implementation and Research Center, METU Press, Ankara, Turkey, 2009. -Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, “Afet Yönetimi; Beklenilmeyeni Beklemek En Kötüsünü Yönetmek; Marmara Belediyeler Birliği Yayını, İstanbul, 2011. |
| Ders Öğrenme Kazanımları | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | ||||||||||||||||||||||||
| 1) Temel ve klinik bilimlerden, davranış bilimlerinden ve sosyal bilimlerden edinmiş olduğu bilgi, beceri, tutum ve davranışları, yeterlikler biçiminde bütünleştirerek, koruma, tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, akılcı, etkin, hasta ve kendisi dahil çalışan sağlığını göz önünde bulunduran, kalite standartlarına uygun, güvenli sağlık hizmeti sunumu için kullanır. | ||||||||||||||||||||||||
| 2) Hasta yönetiminde, dil, din, ırk ve cins ayrımı gözetmeden bireyin sosyodemografik ve sosyokültürel geçmişini de dikkate alan biyopsikososyal bir yaklaşım gösterir. | ||||||||||||||||||||||||
| 3) Sağlık hizmeti sunumunda, bireylerin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeyi önceler. | ||||||||||||||||||||||||
| 4) Sağlığı etkileyen bireysel, toplumsal, sosyal ve çevresel faktörleri dikkate alarak; sağlıklılık durumunun sürdürülmesi ve geliştirilmesi yönünde çalışır. | ||||||||||||||||||||||||
| 5) Sağlık hizmet sunumunda, hem sağlığa etki eden bölgesel ve küresel ölçekteki fiziksel ve sosyoekonomik çevreye ilişkin değişiklikleri, hem de kendisine başvuran kişilerin bireysel özellik ve davranışlarındaki değişimleri göz önünde bulundurur. | ||||||||||||||||||||||||
| 6) Hedef kitlenin özelliklerini, ihtiyaçlarını ve beklentilerini tanıyarak, sağlıklı/hasta bireylere ve yakınlarına ve diğer sağlık çalışanlarına sağlık eğitimi verir. | ||||||||||||||||||||||||
| 7) Mesleğini yürütürken, hastanın bütünlüğünü, mahremiyetini ve onurunu gözeterek, etik ve ahlaki ilkeler, hak ve yasal sorumluluklar ve iyi hekimlik uygulamaları çerçevesinde yüksek nitelikli sağlık bakımı sunma konusunda kararlı davranışlarla görevlerini ve yükümlülüklerini yerine getirir. | ||||||||||||||||||||||||
| 8) Mesleki uygulamalarındaki kendi performansını, duygular, bilişsel özellikler ve davranışlar bakımından değerlendirir ve geliştirir. | ||||||||||||||||||||||||
| 9) Toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için, sosyal güvenirlik ve sosyal yükümlülük kavramlarını göz önünde bulundurarak, sağlık hizmet sunumunu geliştirmeyi savunur. | ||||||||||||||||||||||||
| 10) Sağlığın korunması ve geliştirilmesi için birey ve toplum sağlığı ile ilgili hizmet sunumu, eğitim ve danışmanlık süreçlerini tüm bileşenler ile iş birliği içinde planlayabilir ve yürütebilir. | ||||||||||||||||||||||||
| 11) Sağlık politikalarının ve uygulamalarının birey ve toplum sağlık göstergelerine etkisini değerlendirir ve sağlık hizmetleri kalitesinin artırılmasını savunur. | ||||||||||||||||||||||||
| 12) Hekim kendi fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden sağlığını korumaya ve geliştirilmesine önem verir, bunun için gerekenleri yapar. | ||||||||||||||||||||||||
| 13) Sağlık hizmeti sunumu sırasında, sağlık ekibi içinde, örnek davranışlar gösterir, liderlik yapar. | ||||||||||||||||||||||||
| 14) Yöneticisi olduğu sağlık kuruluşunda, sağlık hizmetlerini planlama, uygulama, yürütme, değerlendirme süreçlerinde, kaynakları maliyet-etkin, toplum yararına ve mevzuata uygun kullanır. | ||||||||||||||||||||||||
| 15) Birlikte sağlık hizmeti sunduğu ekibin içinde, diğer sağlık çalışanlarının görev ve yükümlülüklerinin farkında olarak olumlu iletişim kurar ve gerektiğinde farklı ekip rollerini üstlenmek üzere uygun davranışlar gösterir. | ||||||||||||||||||||||||
| 16) Mesleki uygulamalarında, meslektaşları ve diğer meslek grupları ile uyumlu ve etkin çalışır. | ||||||||||||||||||||||||
| 17) Özel yaklaşım gerektiren ve farklı sosyokültürel özelliklere sahip birey ve gruplar dahil hasta, hasta yakınları, sağlık çalışanları ve diğer meslek grupları, kurum ve kuruluşlarla etkili iletişim kurar. | ||||||||||||||||||||||||
| 18) Koruma, tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, hastayı ve yakınlarını karar verme mekanizmalarına ortak eden, hasta merkezli bir yaklaşım gösterir. | ||||||||||||||||||||||||
| 19) Hizmet sunduğu nüfusa yönelik, gerekli durumlarda bilimsel araştırma planlar ve elde ettiği sonuçları ve /veya başka araştırmaların sonuçlarını toplumun yararına kullanır. | ||||||||||||||||||||||||
| 20) Mesleği ile ilgili güncel literatür bilgisine ulaşır, eleştirel değerlendirir ve klinik karar verme sürecinde, kanıta dayalı tıp ilkelerini uygular. | ||||||||||||||||||||||||
| 21) Sağlık hizmeti, araştırması ve eğitimine yönelik çalışmalarının etkinliğini artırmak için bilişim teknolojilerini kullanır. | ||||||||||||||||||||||||
| 22) Bireysel çalışma ve öğrenme süreçlerini ve kariyer gelişimini etkili olarak yönetir. | ||||||||||||||||||||||||
| 23) Yeni bilgileri edinme, değerlendirme, mevcut bilgileri ile entegre etme, mesleki durumlara uygulama ve meslek yaşamı boyunca değişen koşullara uyum sağlama becerilerini gösterir. | ||||||||||||||||||||||||
| 24) Sunduğu sağlık hizmetinin niteliğini geliştirmek için doğru öğrenme kaynaklarını seçer, kendi öğrenme sürecini düzenler. | ||||||||||||||||||||||||
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Temel ve klinik bilimlerden, davranış bilimlerinden ve sosyal bilimlerden edinmiş olduğu bilgi, beceri, tutum ve davranışları, yeterlikler biçiminde bütünleştirerek, koruma, tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, akılcı, etkin, hasta ve kendisi dahil çalışan sağlığını göz önünde bulunduran, kalite standartlarına uygun, güvenli sağlık hizmeti sunumu için kullanır. | |
| 2) | Hasta yönetiminde, dil, din, ırk ve cins ayrımı gözetmeden bireyin sosyodemografik ve sosyokültürel geçmişini de dikkate alan biyopsikososyal bir yaklaşım gösterir. | |
| 3) | Sağlık hizmeti sunumunda, bireylerin ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeyi önceler. | |
| 4) | Sağlığı etkileyen bireysel, toplumsal, sosyal ve çevresel faktörleri dikkate alarak; sağlıklılık durumunun sürdürülmesi ve geliştirilmesi yönünde çalışır. | |
| 5) | Sağlık hizmet sunumunda, hem sağlığa etki eden bölgesel ve küresel ölçekteki fiziksel ve sosyoekonomik çevreye ilişkin değişiklikleri, hem de kendisine başvuran kişilerin bireysel özellik ve davranışlarındaki değişimleri göz önünde bulundurur. | |
| 6) | Hedef kitlenin özelliklerini, ihtiyaçlarını ve beklentilerini tanıyarak, sağlıklı/hasta bireylere ve yakınlarına ve diğer sağlık çalışanlarına sağlık eğitimi verir. | |
| 7) | Mesleğini yürütürken, hastanın bütünlüğünü, mahremiyetini ve onurunu gözeterek, etik ve ahlaki ilkeler, hak ve yasal sorumluluklar ve iyi hekimlik uygulamaları çerçevesinde yüksek nitelikli sağlık bakımı sunma konusunda kararlı davranışlarla görevlerini ve yükümlülüklerini yerine getirir. | |
| 8) | Mesleki uygulamalarındaki kendi performansını, duygular, bilişsel özellikler ve davranışlar bakımından değerlendirir ve geliştirir. | |
| 9) | Toplum sağlığının korunması ve geliştirilmesi için, sosyal güvenirlik ve sosyal yükümlülük kavramlarını göz önünde bulundurarak, sağlık hizmet sunumunu geliştirmeyi savunur. | |
| 10) | Sağlığın korunması ve geliştirilmesi için birey ve toplum sağlığı ile ilgili hizmet sunumu, eğitim ve danışmanlık süreçlerini tüm bileşenler ile iş birliği içinde planlayabilir ve yürütebilir. | |
| 11) | Sağlık politikalarının ve uygulamalarının birey ve toplum sağlık göstergelerine etkisini değerlendirir ve sağlık hizmetleri kalitesinin artırılmasını savunur. | |
| 12) | Hekim kendi fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden sağlığını korumaya ve geliştirilmesine önem verir, bunun için gerekenleri yapar. | |
| 13) | Sağlık hizmeti sunumu sırasında, sağlık ekibi içinde, örnek davranışlar gösterir, liderlik yapar. | |
| 14) | Yöneticisi olduğu sağlık kuruluşunda, sağlık hizmetlerini planlama, uygulama, yürütme, değerlendirme süreçlerinde, kaynakları maliyet-etkin, toplum yararına ve mevzuata uygun kullanır. | |
| 15) | Birlikte sağlık hizmeti sunduğu ekibin içinde, diğer sağlık çalışanlarının görev ve yükümlülüklerinin farkında olarak olumlu iletişim kurar ve gerektiğinde farklı ekip rollerini üstlenmek üzere uygun davranışlar gösterir. | |
| 16) | Mesleki uygulamalarında, meslektaşları ve diğer meslek grupları ile uyumlu ve etkin çalışır. | |
| 17) | Özel yaklaşım gerektiren ve farklı sosyokültürel özelliklere sahip birey ve gruplar dahil hasta, hasta yakınları, sağlık çalışanları ve diğer meslek grupları, kurum ve kuruluşlarla etkili iletişim kurar. | |
| 18) | Koruma, tanı, tedavi, takip ve rehabilitasyon süreçlerinde, hastayı ve yakınlarını karar verme mekanizmalarına ortak eden, hasta merkezli bir yaklaşım gösterir. | |
| 19) | Hizmet sunduğu nüfusa yönelik, gerekli durumlarda bilimsel araştırma planlar ve elde ettiği sonuçları ve /veya başka araştırmaların sonuçlarını toplumun yararına kullanır. | |
| 20) | Mesleği ile ilgili güncel literatür bilgisine ulaşır, eleştirel değerlendirir ve klinik karar verme sürecinde, kanıta dayalı tıp ilkelerini uygular. | |
| 21) | Sağlık hizmeti, araştırması ve eğitimine yönelik çalışmalarının etkinliğini artırmak için bilişim teknolojilerini kullanır. | |
| 22) | Bireysel çalışma ve öğrenme süreçlerini ve kariyer gelişimini etkili olarak yönetir. | |
| 23) | Yeni bilgileri edinme, değerlendirme, mevcut bilgileri ile entegre etme, mesleki durumlara uygulama ve meslek yaşamı boyunca değişen koşullara uyum sağlama becerilerini gösterir. | |
| 24) | Sunduğu sağlık hizmetinin niteliğini geliştirmek için doğru öğrenme kaynaklarını seçer, kendi öğrenme sürecini düzenler. |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ara Sınavlar | 1 | % 40 |
| Final | 1 | % 60 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 40 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 60 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | İş Yükü |
| Ders Saati | 14 | 56 |
| Ara Sınavlar | 8 | 16 |
| Final | 15 | 45 |
| Toplam İş Yükü | 117 | |