Hemşirelik
Lisans TYYÇ: 6. Düzey QF-EHEA: 1. Düzey EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: UNI359
Ders İsmi: Afet ve Acil Durum Yönetimi
Ders Yarıyılı: Bahar
Ders Kredileri:
AKTS
5
Öğretim Dili: English
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Üniversite Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Lisans TYYÇ:6. Düzey QF-EHEA:1. Düzey EQF-LLL:6. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: E-Öğrenme
Dersin Koordinatörü: Prof. Dr. OYA ÇAKIN
Dersi Veren(ler): Prof. Dr. Oya Çakın
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Ülkemiz deprem başta olmak üzere pek çok doğal ve insan kaynaklı tehlikenin tehdidi altındadır ve genellikle bu tehlikeler afetlere dönüşür. Afetlerle ilgili çalışmalar mühendislik, sosyal ve sağlık bilimleri gibi pek çok değişik disiplinin işbirliğini gerektiren bir alandır. Bu nedenle, bu dersin değişik disiplinlerdeki öğrencilere afet yönetimi evreleri, kriz ve risk yönetimi kavramları, afet yönetimindeki paydaşların yetki ve sorumlulukları, afet yasa ve yönetmelikleri gibi kavramların anlatıldığı ve toplumsal bazlı organizasyon yapıları, risk, tehlike ve SWOT analizi gibi uygulamaların anlatıldığı bir ders olması amaçlanmıştır.
Dersin İçeriği: Afet Nedir? Afet türleri ve özellikleri nelerdir? Bütünleşik Afet Yönetimi Kavramı (BAY) nedir? Temel prensipleri nelerdir? BAY Evreleri Nelerdir? Afet Döngüsü, Risk ve Kriz Yönetimi Kavramlarının, Hazırlık, Müdahale ve Zarar Azaltma Evrelerinin incelenerek karşılaştırılması.
Afetlerin ekonomik boyutları, Risk transfer yöntemleri: Afet Fonları ve Sigorta (DASK örneği) incelenmesi.
SWOT Analizi / Risk Analizi nedir? Nasıl yapılır?
Afet Yönetiminde Aktörler ve görevleri, Türkiye’de AY yapılanması, yasalar, yönetmelikler ve kurumlar. 1999 ve 2023depremleri sonrası durum değerlendirmesi.
Türkiye ve Dünya’dan Afet Yönetim Sistemi örnekleri, karşılaştırma.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Afet yönetiminin evreleri, Kriz ve Risk Yönetimi kavramlarını bilir,
2) Afet yönetiminde aktörler, yetki ve sorumluluklarının farkına varır,
3) Risk transfer yöntemlerini öğrenir
4) Türkiye’deki afet yönetimi yapılanması, yasa ve yönetmelikleri bilir,
5) Olay Kumanda Sistemi ve uygulamalarını anlar.
6) Risk, Tehlike ve SWOT Analizi uygulamalarını tanımlar.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Afetle ilgili kavramlar ve tanımlar (tehlike, risk, afet nedir? Tehlike-risk arasındaki fark) www. preventionweb.net www.emdat.be
2) Afet türleri ve özellikleri nelerdir? Her tehlike afet midir? Afet Yönetimi Nedir? Afet Yönetiminin Temel İlkeleri nelerdir. FEMA, Principles of Emergency Management, September 11, 2007.
3) Bütünleşik Afet Yönetimi Kavramı (BAY) nedir? Temel prensipleri nelerdir? BAY Evreleri Nelerdir? Müdahale, iyileştirme, zarar azaltma ve hazırlık evreleri hakkında temel bilgiler. Afet Döngüsü, Risk ve Kriz Yönetimi Kavramları -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -Introduction to Disaster Management , Virtual University for Small States of the Commonwealth (VUSSC), Disaster Management, Version 1.0 -Nilgün Okay, Online Natural Disaster Risk Management Program, World Bank Institute.
4) Zarar Azaltma Evresi ( Afetlerin ekonomik boyutları, Risk transfer yöntemleri: Afet Fonları ve Sigorta, DASK örneği) -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -Introduction to Disaster Management , Virtual University for Small States of the Commonwealth (VUSSC), Disaster Management, Version 1.0 -F. Bendimerad and Louise Comfort, Reducing Vulnerability and Improving Sustainability of the World’s Megacities, The EMI Experience, A Presentation to the US Agency for International Development, Washington DC, 5 December 2002 -www.gndr.org- 2018 Global Network of Civil Society Organisations for Disaster Reduction.
5) Hazırlık Evresi (Erken Uyarı ve Hızlı Müdahale, Senaryolar, Acil Eylem Planları) Kurumsal düzeyde hazırlık çalışmaları, Afet planlarının hazırlanması, AYS de planlamanın yeri ve önemi, planlama süreci, kurumsal planlama örnekleri. -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -ABC Temel Afet Bilinci, Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Afete Hazırlık Eğitim Birimi, www.aheb.org
6) Müdahale Evresi (Arama Kurtarma, İlkyardım, Yangın, Güvenlik) Tatbikatlar- amaç- tatbikat türleri ve kazanımlar. -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -M. Kadıoğlu, Afet Yönetimi, Beklenilmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek, T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, 2011. -Community Volunteers Training Program, Boğaziçi University, Kandilli Observatory and Earthquake Research Institute, Disaster Preparedness Education Unit, www.aheb.org
7) Olay Kumanda Sistemi, Kurumsal OKS lerin oluşturulması ve kriterleri -Toplum Gönüllüleri Eğitimi, Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, Afete Hazırlık Eğitim Birimi, www.aheb.org
8) Vize Sınavı 7 haftalık ders sunumları
9) İyileştirme / Yeniden Yapılanma Evresi (Geçici ve kalıcı konutlar, Altyapı sorunlarının giderilmesi, Zarar azaltma önlemlerinin uygulanması, güncel uygulama örnekleri) -Fundamentals of Emergency Management, Independent Study, May 25, 2011, FEMA -M. Kadıoğlu, Afet Yönetimi, Beklenilmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek, T.C. Marmara Belediyeler Birliği Yayını, 2011.
10) Afetler ve kalkınma Afetler ve toplumsal cinsiyet. Birleşmiş Milletler, Hyogo ve Sendai Çerçeve Eylem Planı www.preventionweb.net
11) SWOT Analizi / Risk Analizi nedir? Nasıl yapılır?
12) Türkiye’de afet yönetim sisteminin geçmişi, alınan dersler, yeni düzenlemeler. Afet Yönetiminde Aktörler ve görevleri (Merkezi ve Yerel Yönetimler, Özel Sektör, Özel Sektör, Sivil Toplum Kuruluşları ve Vatandaşlar) Türkiye’de AY yapılanması, yasalar, yönetmelikler ve kurumlar. 1999 ve 2023 depremleri sonrası durum değerlendirmesi. www.afad.gov.tr www.akom.ibb.istanbul
13) Türkiye ve Dünya’dan Afet Yönetim Sistemi örnekleri, karşılaştırma, Afetlerin ekonomik boyutu ve etkileri, Risk Transferleri ve Afet Fonları www.bousai.go.jp www.fema.gov
14) Bilgi, farkındalık değişimi ve gelişiminin izlenmesi, kazanımlar açısından dersin değerlendirilmesi

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: • Derste sunulan slaytlar / Presentations of lecture
Diğer Kaynaklar: -FEMA Independent Study, “Principles of Emergency Management”, February 2006.
-“Natural Disaster Risk Management Program”, World Bank Institute, On-Line Course Material, 2004.
-DEMETER, K., A. GÜNER and N. EKİN ERKAN, “The Role of Local Governments in Reducing the Risk of Disasters, The World Bank, USA, 2006.
-“Perspectives in Disaster Management”, METU Disaster Management Implementation and Research Center, METU Press, Ankara, Turkey, 2009.
-Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, “Afet Yönetimi; Beklenilmeyeni Beklemek En Kötüsünü Yönetmek; Marmara Belediyeler Birliği Yayını, İstanbul, 2011.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

4

5

6

Program Kazanımları
1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur.
2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur.
3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır.
4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar.
5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır.
6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir.
9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir.
11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür.
12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır.
13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.
16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir
18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder.
19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır.
21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular.
22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır.
23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur.
24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur.
25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir.
26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur.
27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir.
28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur.
2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur.
3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır.
4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar.
5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır.
6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir.
9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir.
10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir.
11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür.
12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır.
13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır.
14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular.
15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.
16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir
18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder.
19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. 1
20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır.
21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular. 1
22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır.
23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur. 1
24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur.
25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir.
26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur. 1
27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir.
28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir. 1

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ara Sınavlar 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100