Diş Hekimliği Önizleme
Lisans	TYYÇ: 6. Düzey	QF-EHEA: 1. Düzey	EQF-LLL: 6. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

UNI348

Ders İsmi:

Egzersiz Fizyolojisi

Ders Yarıyılı:

Bahar

Ders Kredileri:

AKTS

Öğretim Dili:

Türkçe

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Hayır

Dersin Türü:

Üniversite Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Lisans

TYYÇ:6. Düzey

QF-EHEA:1. Düzey

EQF-LLL:6. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

E-Öğrenme

Dersin Koordinatörü:

Dr. Öğr. Üy. ŞEYDA NUR DAĞLI

Dersi Veren(ler):

Dr. Öğr. Ü. Şeyda Nur DAĞLI

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Vücuda uygulanan en büyük streslerden biri olan egzersizin, fizyolojik mekanizmaları nasıl zorladığı, sistemlerin bu strese nasıl tepki verdiği ve uyum sağladığını incelenmek

Dersin İçeriği:

Fizyolojiyi ve egzersizi tanımlamak,
Egzersiz esnasında aktifleşen enerji metabolizmasını anlamak
Egzersiz yapılırken; kardiyovasküler, pulmoner, iskelet-kes, sinir sistemi, boşaltım ve endokrin sistemlerdeki oluşan yapısal değişiklikleri ve adaptasyonları öğrenmek
Yaş, cinsiyet, çevre koşulları, beslenme ve ergojenik desteklerin egzersiz üzerine etkisinin anlaşılması
Egzersizin sağlık üzerine etkilerinin sayılabilmesi
Klinik egzersiz hakkında konuşulması

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Fizyolojiyi ve egzersizi tanımlayabilecek, Egzersiz fizyolojisinin tarihçesini öğrenebilecek, Vücudun egzersize verdiği akut ve kronik değişiklikleri öğrenebilecek, Vücudumuzdaki homeostatik mekanizmaları sayabilecek,
2) Metabolizmanın temellerini kavrayabilecek, Enerji transferlerini öğrenebilecek, Oksidasyon-İndirgeme reaksiyonlarını tanımlayabilecek, Egzersiz sırasında kullanılan enerji kaynaklarını öğrenecek, Enerji kaynaklarından elde edilebilen enerjiyi kcal cinsinden hesaplayabilecek, Metabolizma için enerji ana maddelerini sayabilecek, Enerji sistemlerini tanımlayabilecek,
3) İskelet kasının temel yapısını kavrayabilecek, Kas kasılma mekanizmasını öğrenebilecek, Kas liflerini sınıflandırabilecek, Yapılan egzersize uyum sağlamak için kas biçimlenmesini anlatabilecek,
4) Sinir sisteminin temel mekanizmasını anlayabilecek, Sinir sisteminin kas ile kontraksiyonunu kavrayabilecek, Sinir kas kavşağını öğrenebilecek,
5) Solunum sisteminin yapısını ve mekanizmasını öğrenebilecek, Akciğer hacim ve kapasitelerini sayabilecek, Egzersiz sırasında değişen akciğerler fonksiyonları tanımlayabilecek, Egzersiz öncesinde, sırasında ve sonrasında ventilatuvar değişiklikleri karşılaştırabilecek, Dispne, hiperventilasyon ve kas ağrısı gibi kavramları tanımlayabilecek,
6) Kardiyovasküler sistem yapı ve fonksiyonlarını anlatabilecek, Egzersiz sırasında kardiyovasküler sistemdeki kalp hızı, kalp debisi, oksijen tüketimi ve kan basıncı gibi akut değişiklikleri kavrayabilecek, Egzersiz sırasında kardiyovasküler sistemdeki hipertrofi, hiperplazi gibi kronik değişiklikleri tanımlayabilecek, Egzersizin kardiyovasküler sisteme olumlu etkilerini sayabilecek,
7) Bağışıklık sisteminin bileşenlerini ve fonksiyonlarını tanımlayabilecek, Egzersiz plazma proteinlerini sayabilecek, Akut ve kronik egzersizin bağışıklığa yanıtını anlatabilecek, Egzersiz sırasında hormonlardaki değişiklikleri ve etkilerini anlatan egzersiz endokrinolojisini kavrayabilecek,
8) Egzersiz ve hastalık önleme arasındaki ilişkiyi tanımlayabilecek, Bulaşıcı olmayan kronik hastalıkların tedavisinde egzersizin rolünü anlatabilecek, Sağlık için egzersiz testlerinin belirlenmesini sağlayabilecek,
9) Sağlıklı beslenmenin egzersiz performansı üzerine etkisini anlatabilecek, Performansını arttırmak için beslenme biçimini tanımlayabilecek,
10) Elektrolitler nelerdir tanımlayabilir, işlevlerini açıklayabilecek, Egzersizin sıvı elektrolit dengesini nasıl etkilediğini açıklayabilecek, Hiponatremiyi tanımlayabilecek, Egzersiz performansını arttırabilmek için optimum sıvı ve elektrolit tüketimini anlatabilecek,
11) Soğuk, sıcak ve irtifa gibi çevre koşullarının egzersiz yapma yeteneğini nasıl etkilendiğini öğrenebilecek, Vurgunu tanımlayabilecek,
12) Ergojenikleri tanımlayabilecek, Spor müsabakalarında yasaklı ve yasal besin desteklerini sayabilecek,
13) Çocuklarda egzersizin etkilerini anlatabilecek, Çocuklarda hangi yaş aralığında kaç saat egzersiz yapılması gerektiğini söyleyebilecek, Yaşlanmayı tanımlayabilecek, Egzersizin yaşlılar üzerine etkisini açıklayabilecek
14) Egzersizin hangi hastalıkların tedavisinde kullanılabildiğini genel olarak açıklayabilecek
15) Pubmed gibi uluslararası veritabanlarında makale araştırması yapabilecek, Makalenin nasıl hazırlandığı hakkında bilgi sahibi olabilecek, Sunum hazırlama ve yapabilmeyi öğrenecek

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Egzersiz Fizyolojisine Giriş	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. Mehmet Ünal (2019). Egzersiz Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı.
2)	Egzersizde Enerji Metabolizması	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. 5. Jonathan K. E., Dennis J. K., Steven J. K. (2018). İleri Egzersiz Fizyolojisi. Hipokrat yayınevi.
3)	Egzersizde İskelet-Kas Sistemi	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. Erdal AĞAR (2021). İnsan Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı. Türk Fizyolojik Bilimler Derneği
4)	Egzersizde Sinir sistemi	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. Erdal AĞAR (2021). İnsan Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı. Türk Fizyolojik Bilimler Derneği
5)	Egzersizde pulmoner sistem	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. Jonathan K. E., Dennis J. K., Steven J. K. (2018). İleri Egzersiz Fizyolojisi. Hipokrat yayınevi.
6)	Egzersizde Kardiyovasküler Sistem	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. Jonathan K. E., Dennis J. K., Steven J. K. (2018). İleri Egzersiz Fizyolojisi. Hipokrat yayınevi.
7)	Egzersizde Endokrin sistem	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. Erdal AĞAR (2021). İnsan Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı. Türk Fizyolojik Bilimler Derneği 3. Mehmet Ünal (2019) Egzersiz Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı.
8)	Egzersiz ve Sağlık	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. William J. Kraemer, Steven J. Fleck, Michael R. Deschenes (2018). Egzersiz Fizyolojisi. Palme Yayınevi. 2. Baskı.
9)	Egzersiz ve Beslenme	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. Mehmet Ünal (2019) Egzersiz Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı.
10)	Egzersizde Sıvı ve Elektrolitler	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. William J. Kraemer, Steven J. Fleck, Michael R. Deschenes (2018). Egzersiz Fizyolojisi. Palme Yayınevi. 2. Baskı.
11)	Egzersiz ve Çevre koşulları	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. Erdal AĞAR (2021). İnsan Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı. Türk Fizyolojik Bilimler Derneği 3. Mehmet Ünal (2019) EgzersizFizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı.
12)	Egzersizde Ergojenikler	1. William J. Kraemer, Steven J. Fleck, Michael R. Deschenes (2018). Egzersiz Fizyolojisi. Palme Yayınevi. 2. Baskı. 2. Mehmet Ünal (2019) EgzersizFizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı.
13)	Egzersizde Yaş ve Cinsiyet	1. Mehmet Ünal (2019) EgzersizFizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı.
14)	Klinik Egzersiz	1. Erdal AĞAR (2021). İnsan Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı. Türk Fizyolojik Bilimler Derneği 2. William J. Kraemer, Steven J. Fleck, Michael R. Deschenes (2018). Egzersiz Fizyolojisi. Palme Yayınevi. 2. Baskı.
15)	Sunum	Pubmed
16)	Final	1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı 2. Erdal AĞAR (2021). İnsan Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı. Türk Fizyolojik Bilimler Derneği 3. Mehmet Ünal (2019) EgzersizFizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı. 4. William J. Kraemer, Steven J. Fleck, Michael R. Deschenes (2018). Egzersiz Fizyolojisi. Palme Yayınevi. 2. Baskı. 5. Jonathan K. E., Dennis J. K., Steven J. K. (2018). İleri Egzersiz Fizyolojisi. Hipokrat yayınevi.

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

Ders Notları

Diğer Kaynaklar:

1. Guyton ve Hall (2016). Tıbbi Fizyoloji. Güneş Tıp Kitabevleri. 13. Baskı
2. Erdal AĞAR (2021). İnsan Fizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı. Türk Fizyolojik Bilimler Derneği
3. Mehmet Ünal (2019) EgzersizFizyolojisi. İstanbul Tıp Kitabevleri. 1. Baskı.
4. William J. Kraemer, Steven J. Fleck, Michael R. Deschenes (2018). Egzersiz Fizyolojisi. Palme Yayınevi. 2. Baskı.
5. Jonathan K. E., Dennis J. K., Steven J. K. (2018). İleri Egzersiz Fizyolojisi. Hipokrat yayınevi.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
Program Kazanımları
1) Diş hekimliği alanında temel ve güncel bilgilere sahiptir, bilimsel yayınları takip eder ve kanıta dayalı verileri mesleki pratiğine uygular.
2) Diş hekimliği alanında teşhis ve tedaviye özgü cihaz, alet ve malzemeleri bilir ve etkili bir şekilde kullanır.
3) Diş hekimliği alanında sahip olduğu bilgileri eleştirel yaklaşarak değerlendirir, sağlık alanındaki disiplinlerin bilgileri ile bütünleştirir, analiz ve sentez ederek kullanır.
4) Diş hekimliği alanı ile ilgili proje üretir, diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilir, araştırma ekibinin bir üyesi olarak yer alır ve elde edilen sonuçları bilimsel düzeyde değerlendirir ve raporlar.
5) Diş hekimliği mesleğine katkı sağlayacak bilgileri uygulamaları sırasında kullanır, öngörülemeyen durumlarda sorumluluk alır ve çözüm üretir.
6) Diş hekimliği bilgilerini sosyal ve bilimsel ortamlarda yazılı, sözlü ve görsel olarak meslektaşları ile paylaşır, karşılaştırır ve bilgi alışverişinde bulunur.
7) Hasta mahremiyeti de dahil olmak üzere sosyal, bilimsel ve etik değerler çerçevesinde hasta ve hasta yakınları ile iletişim halinde olup, hastanın tüm özelliklerini bilir ve hasta odaklı bir yaklaşımla en uygun tedaviyi önerir.
8) Diş hekimliği uygulamalarının daha ileri düzeye ulaşması için teknolojik gelişmeleri takip eder, ulusal ve uluslararası çalışmalara katılır, kendi gözlem, tecrübe ve araştırmalarını paylaşır ve sunar.
9) Diş hekimliği mesleği süresince yaşam boyu öğrenme ilkesini benimseyerek, güncel kanıta dayalı diş hekimliği bilgilerini takip eder ve mesleki uygulamaları sırasında kullanır.
10) Diş Hekimliği pratiğinde istismar ve bağımlılık gibi durumlarda, toplumsal etik ve hukuk kurallarının gerektirdiği davranışları sergileyerek tedaviyi gerçekleştirir, ilgili verileri toplar ve kayıt altına alır.
11) Diş hekimliği alanındaki temel ve güncel bilgileri ulusal değerler ve ülke gerçekleri çerçevesinde toplumun yararına olacak şekilde meslek uygulamaları sırasında kullanır.
12) Doğal afetlerde ve acil durumlarda, diş hekimliği mesleğinin gerektirdiği koruyucu önlemleri alır; hasta ve toplum yararına olan mesleki uygulamaları gerçekleştirir.
13) Diş hekimliği sağlık politikası ile ilgili fikir üretir, birey ve toplum sağlığını önceler, koruyucu ve tedavi edici hekimlik uygulamalarını bilimsel, etik ve kalite süreçleri çerçevesinde yürütür.
14) Diş hekimliği mesleğinde sık karşılaşılan belirti ve bulguları ayırt eder, tedavi planı yapar ve gerektiğinde sevk eder, hastalıkları ve klinik durumları aciliyetine ve hasta önceliğine uygun olarak yönetir.
15) Çalıştığı ekibin liderlik sorumluluğunu üstlenebilir, bilimsel kriterlere uygun şekilde yönetebilir, ekibin profesyonel gelişimini destekleyebilir.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Orta	3 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Diş hekimliği alanında temel ve güncel bilgilere sahiptir, bilimsel yayınları takip eder ve kanıta dayalı verileri mesleki pratiğine uygular.
2)	Diş hekimliği alanında teşhis ve tedaviye özgü cihaz, alet ve malzemeleri bilir ve etkili bir şekilde kullanır.
3)	Diş hekimliği alanında sahip olduğu bilgileri eleştirel yaklaşarak değerlendirir, sağlık alanındaki disiplinlerin bilgileri ile bütünleştirir, analiz ve sentez ederek kullanır.
4)	Diş hekimliği alanı ile ilgili proje üretir, diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilir, araştırma ekibinin bir üyesi olarak yer alır ve elde edilen sonuçları bilimsel düzeyde değerlendirir ve raporlar.
5)	Diş hekimliği mesleğine katkı sağlayacak bilgileri uygulamaları sırasında kullanır, öngörülemeyen durumlarda sorumluluk alır ve çözüm üretir.
6)	Diş hekimliği bilgilerini sosyal ve bilimsel ortamlarda yazılı, sözlü ve görsel olarak meslektaşları ile paylaşır, karşılaştırır ve bilgi alışverişinde bulunur.
7)	Hasta mahremiyeti de dahil olmak üzere sosyal, bilimsel ve etik değerler çerçevesinde hasta ve hasta yakınları ile iletişim halinde olup, hastanın tüm özelliklerini bilir ve hasta odaklı bir yaklaşımla en uygun tedaviyi önerir.
8)	Diş hekimliği uygulamalarının daha ileri düzeye ulaşması için teknolojik gelişmeleri takip eder, ulusal ve uluslararası çalışmalara katılır, kendi gözlem, tecrübe ve araştırmalarını paylaşır ve sunar.
9)	Diş hekimliği mesleği süresince yaşam boyu öğrenme ilkesini benimseyerek, güncel kanıta dayalı diş hekimliği bilgilerini takip eder ve mesleki uygulamaları sırasında kullanır.
10)	Diş Hekimliği pratiğinde istismar ve bağımlılık gibi durumlarda, toplumsal etik ve hukuk kurallarının gerektirdiği davranışları sergileyerek tedaviyi gerçekleştirir, ilgili verileri toplar ve kayıt altına alır.
11)	Diş hekimliği alanındaki temel ve güncel bilgileri ulusal değerler ve ülke gerçekleri çerçevesinde toplumun yararına olacak şekilde meslek uygulamaları sırasında kullanır.
12)	Doğal afetlerde ve acil durumlarda, diş hekimliği mesleğinin gerektirdiği koruyucu önlemleri alır; hasta ve toplum yararına olan mesleki uygulamaları gerçekleştirir.
13)	Diş hekimliği sağlık politikası ile ilgili fikir üretir, birey ve toplum sağlığını önceler, koruyucu ve tedavi edici hekimlik uygulamalarını bilimsel, etik ve kalite süreçleri çerçevesinde yürütür.
14)	Diş hekimliği mesleğinde sık karşılaşılan belirti ve bulguları ayırt eder, tedavi planı yapar ve gerektiğinde sevk eder, hastalıkları ve klinik durumları aciliyetine ve hasta önceliğine uygun olarak yönetir.
15)	Çalıştığı ekibin liderlik sorumluluğunu üstlenebilir, bilimsel kriterlere uygun şekilde yönetebilir, ekibin profesyonel gelişimini destekleyebilir.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Sunum	1	% 30
Final	1	% 70
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 30
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		% 70
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Aktiviteye Hazırlık	Aktivitede Harçanan Süre	Aktivite Gereksinimi İçin Süre	İş Yükü
Ders Saati	2	0	14		28
Sınıf Dışı Ders Çalışması	4	3	2		20
Sunum / Seminer	1	6	6	12	24
Final	1	14	14	28	56
Toplam İş Yükü					128