Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Önizleme
Önlisans	TYYÇ: 5. Düzey	QF-EHEA: Kısa Düzey	EQF-LLL: 5. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu:

UNI347

Ders İsmi:

Organizmada Metabolik Yollar ve Sağlık İlişkisi

Ders Yarıyılı:

Güz
Bahar

Ders Kredileri:

AKTS

Öğretim Dili:

Türkçe

Ders Koşulu:

Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?:

Evet

Dersin Türü:

Üniversite Seçmeli

Dersin Seviyesi:

Önlisans

TYYÇ:5. Düzey

QF-EHEA:Kısa Düzey

EQF-LLL:5. Düzey

Dersin Veriliş Şekli:

E-Öğrenme

Dersin Koordinatörü:

Prof. Dr. HİKMET KOÇAK

Dersi Veren(ler):

Prof. Dr. Hikmet Koçak

Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı:

Canlı organizmalarda oluşan kimyasal olayların incelendiği derslerde protein, karbonhidrat, lipid gibi biyomoleküllerin katıldıkları metabolik yollar ve metabolizmanın ilişkili basamakları irdelenecektir. Metabolizma ile ilgili yeterlilikleri kazandırmak, mesleki alanda biyokimya ile ilişkileri kurgulayabilmek ve bir bütün içinde değerlendirebilme yeteneğinin kazandırılması amaçlanmaktadır.

Dersin İçeriği:

Organizmanın ana metabolik yollarının sağlıklı durumda işleyişi ve günlük yaşamda patolojik durumlar hakkında farkındalık yaratılmasıdır.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Metabolizmanın makromoleküllerinin farklılıklarını yapısal olarak ayırt edebilmeli
2) Besinsel yakıtları ve vücut yakıt depolarını listeleyebilmeli
3) Karbonhidratlar, lipitler, proteinlerin enerji metabolizmasını açıklayabilmeli
4) Tokluk durumunu ve tokluk durumunda hormonal değişiklikleri analiz edebilmeli
5) Besinlerin sindirimi, emilimi, akıbetini açıklayabilmeli
6) Glikozun karaciğerdeki dönüşüm yollarını ve diğer dokulardaki metabolizmasını özetliyebilmeli
7) Tokluk durumunda lipoprotein ve amino asitlerin metabolizasyonunu tartışabilmeli
8) Açlık durumunu ve kısa süreli açlıkta metabolik değişiklikleri açıklayabilmeli
9) Kısa süreli açlıkta karaciğerin ve yağ dokusunun rolünü ilişkilendirebilmeli
10) Uzamış açlıkta oluşan metabolik değişikliklerle karaciğerin ve yağ dokusunun rolünü ilişkilendirebilmeli
11) Bazal metabolizmayı, fiziksel aktiviteyi, vücut ağırlığının kontrolünü tartışabilmeli
12) Temel besin gereksinimlerini karşılayan besin öğeleri karbonhidratlar, esansiyel yağ asitleri, esansiyel amino asitler, vitaminler, minerallerin önemini tartışabilmeli

Ders Akış Planı

Hafta	Konu	Ön Hazırlık
1)	Temel Kavramlar ve İzlencenin Açıklanması	Ders Notları-sunumlar
2)	Organizmada Metabolik Yolların Temel Öğelerine Yapısal Bakış	Ders Notları-sunumlar
3)	Vücudun Enerji Gereksinimi Etkileyen Olaylar	Ders Notları-sunumlar
4)	Proteinlerin Yapı Taşları ve Metabolizması	Ders Notları-sunumlar
5)	Lipid Metabolizması	Ders Notları-sunumlar
6)	Karbonhidrat Metabolizması	Ders Notları-sunumlar
7)	Metabolizmanın Entegrasyonu (Açlık-Tokluk Durumu)	Ders Notları-sunumlar
8)	Ramazan Bayramı (Tatil)
9)	Öğrenci Sunumları
10)	Öğrenci Sunumları
11)	Öğrenci Sunumları
12)	Öğrenci Sunumları
13)	Öğrenci Sunumları
14)	Öğrenci Sunumları

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar:

Ders Notları-sunumlar
Lecture Notes-presentations notes

Diğer Kaynaklar:

1. Tıbbi Biyokimya, Gürdöl F., Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2019
2. Harper'ın Biyokimyası, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2016
3. Lippincott Görsel Anlatımlı çalışma Kitapları Biyokimya, Harvey RA, Ferrier DR. (Çeviri editörü: Ulukaya E.): 5. baskı, Nobel Tıp Kitabevleri, 2014
4. Marks’ Tıbbi Biyokimyanın Esasları Klinik yaklaşım, Lieberman M, Peet A. (Çeviri editörleri: Amanvermez R, Avcı B.): 2nd edition, İstanbul Tıp Kitabevleri, 2017

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Program Kazanımları
1) Tıbbi laboratuvar teknikleri insan sağlığına yönelik mikrobiyoloji, biyokimya, hematoloji, immünoloji gibi temel tıp alanlarının genel ve uygulamalı bilimlerine yönelik yetkinlik kazanarak, hekimlerin gerekli gördüğü hasta örneklerinden tanıya giden yolda temel bilgi ve becerilerini uygular.
2) Tıbbi laboratuvarda tetkikleri yapılacak örneklerin kabulü işleminde görev alır.
3) Analiz öncesi hazırlık işlemlerini yapar, preparatları hazırlar, dezenfeksiyon ve sterilizasyon tekniklerini uygular.
4) Analiz işlemleri için kullanılan kimyasal maddelerin, mikrobiyolojik materyallerin ve besiyerlerinin hazırlanmasından, alınan hasta örneklerinin bu malzeme ve materyallere hangi yöntemlerle uygulanacağına kadar bilgi donanımına sahiptir.
5) Tıbbi laboratuvarda ilgili uzman hekim tarafından istenen tıbbi tetkikleri yapar ve sonuçları kontrol edip, raporlanması ve onaylanması için laboratuvar şefi ve/veya uzman doktora sunar.
6) Biyogüvenlik seviyelerine uygun olarak laboratuvar alet ve sarf malzemelerin depolanması kaydı ve düzenlenme işlemlerine kadar sorumludur.
7) Tıbbi laboratuvar araç gereçlerini kurallarına ve tekniklerine uygun olarak kullanır, kontrollerini ve bakımını yaparak en verimli şekilde çalışmalarını sağlar.
8) Atıkların biyogüvenlik kurallarına göre imhasını takip eder, laboratuvar güvenliğiyle ilgili kritik durumlarda ilgili sorumlulara acil bilgi verir.
9) Tıbbi laboratuvarda iş organizasyonu yapar, ekip çalışmasının sorumluluk bilincinde mesleki görevlerini yerine getirirken, gerektiğinde bireysel sorumluluk üstlenir.
10) Alanı ile ilgili mesleki ve etik değerleri gözeterek meslektaşları, hastalar, hekimler ve diğer sağlık çalışanları ile etkin bir iletişim kurar.
11) Tıbbi laboratuvar alanında çalışan bir birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik ve mevzuata uygun hareket eder.
12) Birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir. İletişim konusunda kendini geliştirerek, grup çalışmasında etkin rol alır.
13) Yaşam boyu öğrenme bilincine sahiptir ve öğrenimini aynı alanda bir ileri eğitim düzeyine veya aynı düzeydeki bir mesleğe yönlendirir.
14) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü A2 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler.
15) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı temel düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok	1 En Düşük	2 Orta	3 En Yüksek

	Dersin Program Kazanımlarına Etkisi	Katkı Payı
1)	Tıbbi laboratuvar teknikleri insan sağlığına yönelik mikrobiyoloji, biyokimya, hematoloji, immünoloji gibi temel tıp alanlarının genel ve uygulamalı bilimlerine yönelik yetkinlik kazanarak, hekimlerin gerekli gördüğü hasta örneklerinden tanıya giden yolda temel bilgi ve becerilerini uygular.
2)	Tıbbi laboratuvarda tetkikleri yapılacak örneklerin kabulü işleminde görev alır.
3)	Analiz öncesi hazırlık işlemlerini yapar, preparatları hazırlar, dezenfeksiyon ve sterilizasyon tekniklerini uygular.
4)	Analiz işlemleri için kullanılan kimyasal maddelerin, mikrobiyolojik materyallerin ve besiyerlerinin hazırlanmasından, alınan hasta örneklerinin bu malzeme ve materyallere hangi yöntemlerle uygulanacağına kadar bilgi donanımına sahiptir.
5)	Tıbbi laboratuvarda ilgili uzman hekim tarafından istenen tıbbi tetkikleri yapar ve sonuçları kontrol edip, raporlanması ve onaylanması için laboratuvar şefi ve/veya uzman doktora sunar.
6)	Biyogüvenlik seviyelerine uygun olarak laboratuvar alet ve sarf malzemelerin depolanması kaydı ve düzenlenme işlemlerine kadar sorumludur.
7)	Tıbbi laboratuvar araç gereçlerini kurallarına ve tekniklerine uygun olarak kullanır, kontrollerini ve bakımını yaparak en verimli şekilde çalışmalarını sağlar.
8)	Atıkların biyogüvenlik kurallarına göre imhasını takip eder, laboratuvar güvenliğiyle ilgili kritik durumlarda ilgili sorumlulara acil bilgi verir.
9)	Tıbbi laboratuvarda iş organizasyonu yapar, ekip çalışmasının sorumluluk bilincinde mesleki görevlerini yerine getirirken, gerektiğinde bireysel sorumluluk üstlenir.
10)	Alanı ile ilgili mesleki ve etik değerleri gözeterek meslektaşları, hastalar, hekimler ve diğer sağlık çalışanları ile etkin bir iletişim kurar.
11)	Tıbbi laboratuvar alanında çalışan bir birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik ve mevzuata uygun hareket eder.
12)	Birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir. İletişim konusunda kendini geliştirerek, grup çalışmasında etkin rol alır.
13)	Yaşam boyu öğrenme bilincine sahiptir ve öğrenimini aynı alanda bir ileri eğitim düzeyine veya aynı düzeydeki bir mesleğe yönlendirir.
14)	Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü A2 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler.
15)	Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı temel düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları	Aktivite Sayısı	Katkı Payı
Devam	1	% 10
Ödev	1	% 45
Sunum	1	% 45
Toplam		% 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI		% 100
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI		%
Toplam		% 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler	Aktivite Sayısı	Aktiviteye Hazırlık	Aktivitede Harçanan Süre	Aktivite Gereksinimi İçin Süre	İş Yükü
Ders Saati	2	0	14	16	60
Sınıf Dışı Ders Çalışması	1	4	4	10	18
Sunum / Seminer	1	4	4	10	18
Ödevler	1	5	4	10	19
Toplam İş Yükü					115