| Hemşirelik | |||||
| Lisans | TYYÇ: 6. Düzey | QF-EHEA: 1. Düzey | EQF-LLL: 6. Düzey | ||
| Ders Kodu: | UNI347 | ||||
| Ders İsmi: | Organizmada Metabolik Yollar ve Sağlık İlişkisi | ||||
| Ders Yarıyılı: | Bahar | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | Turkish | ||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Evet | ||||
| Dersin Türü: | Üniversite Seçmeli | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | E-Öğrenme | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Prof. Dr. HİKMET KOÇAK | ||||
| Dersi Veren(ler): | Prof. Dr. Hikmet Koçak | ||||
| Dersin Yardımcıları: |
| Dersin Amacı: | Canlı organizmalarda oluşan kimyasal olayların incelendiği derslerde protein, karbonhidrat, lipid gibi biyomoleküllerin katıldıkları metabolik yollar ve metabolizmanın ilişkili basamakları irdelenecektir. Metabolizma ile ilgili yeterlilikleri kazandırmak, mesleki alanda biyokimya ile ilişkileri kurgulayabilmek ve bir bütün içinde değerlendirebilme yeteneğinin kazandırılması amaçlanmaktadır. |
| Dersin İçeriği: | Organizmanın ana metabolik yollarının sağlıklı durumda işleyişi ve günlük yaşamda patolojik durumlar hakkında farkındalık yaratılmasıdır. |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Metabolizmanın makromoleküllerinin farklılıklarını yapısal olarak ayırt edebilmeli 2) Besinsel yakıtları ve vücut yakıt depolarını listeleyebilmeli 3) Karbonhidratlar, lipitler, proteinlerin enerji metabolizmasını açıklayabilmeli 4) Tokluk durumunu ve tokluk durumunda hormonal değişiklikleri analiz edebilmeli 5) Besinlerin sindirimi, emilimi, akıbetini açıklayabilmeli 6) Glikozun karaciğerdeki dönüşüm yollarını ve diğer dokulardaki metabolizmasını özetliyebilmeli 7) Tokluk durumunda lipoprotein ve amino asitlerin metabolizasyonunu tartışabilmeli 8) Açlık durumunu ve kısa süreli açlıkta metabolik değişiklikleri açıklayabilmeli 9) Kısa süreli açlıkta karaciğerin ve yağ dokusunun rolünü ilişkilendirebilmeli 10) Uzamış açlıkta oluşan metabolik değişikliklerle karaciğerin ve yağ dokusunun rolünü ilişkilendirebilmeli 11) Bazal metabolizmayı, fiziksel aktiviteyi, vücut ağırlığının kontrolünü tartışabilmeli 12) Temel besin gereksinimlerini karşılayan besin öğeleri karbonhidratlar, esansiyel yağ asitleri, esansiyel amino asitler, vitaminler, minerallerin önemini tartışabilmeli |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Temel Kavramlar ve İzlencenin Açıklanması | Ders Notları-sunumlar |
| 2) | Organizmada Metabolik Yolların Temel Öğelerine Yapısal Bakış | Ders Notları-sunumlar |
| 3) | Vücudun Enerji Gereksinimi Etkileyen Olaylar | Ders Notları-sunumlar |
| 4) | Proteinlerin Yapı Taşları ve Metabolizması | Ders Notları-sunumlar |
| 5) | Lipid Metabolizması | Ders Notları-sunumlar |
| 6) | Karbonhidrat Metabolizması | Ders Notları-sunumlar |
| 7) | Metabolizmanın Entegrasyonu (Açlık-Tokluk Durumu) | Ders Notları-sunumlar |
| 8) | Ramazan Bayramı (Tatil) | |
| 9) | Öğrenci Sunumları | |
| 10) | Öğrenci Sunumları | |
| 11) | Öğrenci Sunumları | |
| 12) | Öğrenci Sunumları | |
| 13) | Öğrenci Sunumları | |
| 14) | Öğrenci Sunumları |
| Ders Notları / Kitaplar: | Ders Notları-sunumlar Lecture Notes-presentations notes |
| Diğer Kaynaklar: | 1. Tıbbi Biyokimya, Gürdöl F., Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2019 2. Harper'ın Biyokimyası, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2016 3. Lippincott Görsel Anlatımlı çalışma Kitapları Biyokimya, Harvey RA, Ferrier DR. (Çeviri editörü: Ulukaya E.): 5. baskı, Nobel Tıp Kitabevleri, 2014 4. Marks’ Tıbbi Biyokimyanın Esasları Klinik yaklaşım, Lieberman M, Peet A. (Çeviri editörleri: Amanvermez R, Avcı B.): 2nd edition, İstanbul Tıp Kitabevleri, 2017 |
| Course Learning Outcomes | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | ||||||||||||||||||||||||||||
| 1) Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 2) -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 3) Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 4) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 5) Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 6) Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 7) Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 8) Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 9) Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 10) Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 11) Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 12) Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 13) Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 14) Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 15) Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 16) Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 17) Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir | ||||||||||||||||||||||||||||
| 18) Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 19) Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 20) Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 21) Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 22) Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 23) Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 24) Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 25) Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 26) Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 27) Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir. | ||||||||||||||||||||||||||||
| 28) Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir. | ||||||||||||||||||||||||||||
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Ortaöğretimde kazandığı yeterliliklere dayalı olarak; lisans düzeyinde, sağlık alanıyla ilgili kavramları ve kavramlar arası ilişkileri kavrar ve sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen ileri düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur. | |
| 2) | -Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenirliliği ve geçerliliğini değerlendirme bilgisine sahip olur. | |
| 3) | Lisans düzeyinde alana özgü, edindiği ileri düzeydeki kuramsal ve olgusal bilgileri kullanır. | |
| 4) | Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verileri yorumlar, değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder, bilgiyi paylaşır ve ekip çalışması yapar. | |
| 5) | Sağlık alanı ile ilgili bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır. | |
| 6) | Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu ileri bilgi birikimini kullanarak bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | |
| 7) | Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | |
| 8) | Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar, yönetir ve süreci izleyip değerlendirir. | |
| 9) | Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | |
| 10) | Öğrenme gereksinimlerini ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir. | |
| 11) | Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür. | |
| 12) | Sağlık alanı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır, ilgili kişi ve kurumların görüşlerini, istek ve beklentilerini alır. | |
| 13) | Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini, nicel ve nitel verilerle destekleyerek, ekip çalışması içinde ve sürecin etkin bir elemanı olarak, uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır. | |
| 14) | Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek grupları ile işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve bunları uygular. | |
| 15) | Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. | |
| 16) | Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | |
| 17) | Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları/gelişmeleri izler ve değerlendirir | |
| 18) | Sözel ve yazılı olarak kendini etkin ifade eder. | |
| 19) | Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | 1 |
| 20) | Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun davranır ve katılır. | |
| 21) | Birey ve toplum sağlığı, çevreyi koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olur ve uygular. | 1 |
| 22) | Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | |
| 23) | Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnek olur. | 1 |
| 24) | Sağlıklı ve hasta bireyin yapısını, fizyolojik fonksiyonlarını , davranışlarını ve sağlık ile fiziksel ve sosyal çevre arasındaki ilişkiyi ileri düzeyde kavrama bilgisine sahip olur. | |
| 25) | Sağlık personelinin uygulama eğitimine katılabilme yeteneğine ve bu personelle çalışma deneyimine sahiptir. | |
| 26) | Programın özüne ve amacına uygun olarak planlanmış, kendi alanında nitelikli yetkililer tarafından denetlenen yerlerde, klinik uygulamalar yaparak yeterli bir klinik deneyime sahip olur. | 1 |
| 27) | Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir. | |
| 28) | Amacına uygun program oluşturma, planlama, yürütme ve değerlendirmede uluslararası standartlarda mesleki otonomisini kullanacak ve klinik uygulamalar yapacak düzeyde yeterli deneyime sahiptir. | 1 |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Devam | 1 | % 10 |
| Ödev | 1 | % 45 |
| Sunum | 1 | % 45 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 100 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | Aktiviteye Hazırlık | Aktivitede Harçanan Süre | Aktivite Gereksinimi İçin Süre | İş Yükü | ||
| Ders Saati | 2 | 0 | 14 | 16 | 60 | ||
| Sınıf Dışı Ders Çalışması | 1 | 4 | 4 | 10 | 18 | ||
| Sunum / Seminer | 1 | 4 | 4 | 10 | 18 | ||
| Ödevler | 1 | 5 | 4 | 10 | 19 | ||
| Toplam İş Yükü | 115 | ||||||