| Veri Bilimi (YL) (Tezli) | |||||
| Yüksek Lisans | TYYÇ: 7. Düzey | QF-EHEA: 2. Düzey | EQF-LLL: 7. Düzey | ||
| Ders Kodu: | VB5011 | ||||
| Ders İsmi: | Doğal Dil İşleme | ||||
| Ders Yarıyılı: | Bahar | ||||
| Ders Kredileri: |
|
||||
| Öğretim Dili: | Türkçe | ||||
| Ders Koşulu: | |||||
| Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: | Hayır | ||||
| Dersin Türü: | Bölüm/Program Seçmeli | ||||
| Dersin Seviyesi: |
|
||||
| Dersin Veriliş Şekli: | E-Öğrenme | ||||
| Dersin Koordinatörü: | Doç. Dr. ŞEBNEM ÖZDEMİR | ||||
| Dersi Veren(ler): |
Öğr. Gör. STAFF 1 |
||||
| Dersin Yardımcıları: |
| Dersin Amacı: | Bu dersin temel amacı; öğrencilere doğal dil işleme (Natural Language Processing - NLP) alanının temel kavramlarını, teorik bilgilerini ve bu alanda yaygın olarak kullanılan yöntem ve teknolojileri tanıtmaktır. Ders kapsamında, bilgisayarların insan diliyle etkileşimini sağlayan algoritma ve modellerin nasıl geliştirildiği ve bu modellerin gerçek dünya verileriyle nasıl entegre edildiği öğretilecektir. Derin öğrenme tekniklerinin NLP'ye nasıl uygulandığını da inceleyerek, öğrencilerin sahadaki güncel sorunlar üzerinde çalışabilme ve yeni çözümler üretebilme kapasitesini artırmak hedeflenmektedir. |
| Dersin İçeriği: | 1. Doğal Dil İşlemenin Temelleri ve Uygulama Alanları 2. Metin Ön İşleme ve Temizleme Yöntemleri 3. Doğal Dil İşleme için Algoritmalar ve Modeller 4. Derin Öğrenme ve Doğal Dil İşleme 5. Doğal Dil İşlemede Güncel Gelişmeler ve Uygulama Çalışmaları |
|
Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Doğal dil işlemeye giriş ve temel kavramları tanımlayabilme 2) Metin ön işleme ve temizleme tekniklerini uygulayabilme 3) Genel amaçlı doğal dil işleme algoritmalarını anlama ve kullanabilme 4) Derin öğrenme tabanlı doğal dil işleme modellerini entegre edebilme 5) Güncel NLP problemlerine yönelik çözüm yaklaşımları geliştirebilme |
| Hafta | Konu | Ön Hazırlık |
| 1) | Doğal Dil İşlemenin Tarihçesi ve Gelişimi | |
| 2) | Doğal Dil İşleme ve Dilbilimsel Temeller | |
| 3) | Metin Ön İşleme: Tokenizasyon, Stemming ve Lemmatizasyon | |
| 4) | Kelime Türü Etiketleme ve Sözdizimsel Analiz | |
| 5) | Anlambilim, Anlam Çıkarımı ve Anlamlandırma | |
| 6) | Algoritmalar: TF-IDF, N-gram Modelleri ve Duygu Analizi | |
| 7) | Derin Öğrenme ve NLP: Embeddingler, RNN ve LSTM | |
| 8) | Vize Sınavı | |
| 9) | Dikkat Mekanizmaları ve Transformer Modeller | |
| 10) | Dil Modelleri ve Önceden Eğitilmiş Modellerin İncelemesi (BERT, GPT) | |
| 11) | Makine Çevirisi ve Sekans-to-Sekans Modeller | |
| 12) | Konuşma Tanıma ve Sesle Yazıya Dönüştürme Sistemleri | |
| 13) | Sohbet Robotları ve Diyaloğun Anlam Analizi | |
| 14) | Öneri Sistemleri ve Kişiselleştirilmiş Uygulamalar | |
| 15) | Doğal Dil İşlemede Etik ve Güvenlik | |
| 16) | final sınavı |
| Ders Notları / Kitaplar: | Herhangi bir ders kitabı bulunmamaktadır. There is no textbook. |
| Diğer Kaynaklar: | Güncel makaleler, kitaplar kullanılacaktır. Current articles and books will be used. |
| Course Learning Outcomes | 1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
|---|---|---|---|---|---|
| Program Kazanımları | |||||
| 1) Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, Veri biliminin teknik uygulamalarının kapsamını ve kullanılabilecek araçları bilir. | 2 | 3 | 3 | 2 | 3 |
| 2) Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, Uygulama sonuçlarının toplum-kültür-hukuk üzerindeki etkilerini bilir. | 2 | 3 | 3 | 2 | 2 |
| 3) Bu programı tamamlayan öğrenciler; Uygulama süreçlerindeki matematiği ve kodu tanır | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 |
| 4) Bu programı tamamlayan öğrenciler; Veri bilimindeki süreçlerin çıktı ve birey üzerindeki etkilerini açıklar | 3 | 3 | 2 | 3 | 2 |
| 5) Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, Bir bütün olarak veri bilimiyle oluşan içgörü-öngörü ve uzgörüyü belli bir disiplin/vaka karşında anlar. | 3 | 2 | 3 | 2 | 3 |
| Etkisi Yok | 1 En Düşük | 2 Orta | 3 En Yüksek |
| Dersin Program Kazanımlarına Etkisi | Katkı Payı | |
| 1) | Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, Veri biliminin teknik uygulamalarının kapsamını ve kullanılabilecek araçları bilir. | 3 |
| 2) | Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, Uygulama sonuçlarının toplum-kültür-hukuk üzerindeki etkilerini bilir. | 2 |
| 3) | Bu programı tamamlayan öğrenciler; Uygulama süreçlerindeki matematiği ve kodu tanır | 2 |
| 4) | Bu programı tamamlayan öğrenciler; Veri bilimindeki süreçlerin çıktı ve birey üzerindeki etkilerini açıklar | 3 |
| 5) | Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, Bir bütün olarak veri bilimiyle oluşan içgörü-öngörü ve uzgörüyü belli bir disiplin/vaka karşında anlar. | 2 |
| Yarıyıl İçi Çalışmaları | Aktivite Sayısı | Katkı Payı |
| Ara Sınavlar | 1 | % 40 |
| Final | 1 | % 60 |
| Toplam | % 100 | |
| YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI | % 40 | |
| YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI | % 60 | |
| Toplam | % 100 | |
| Aktiviteler | Aktivite Sayısı | İş Yükü |
| Ders Saati | 15 | 61 |
| Ara Sınavlar | 8 | 29 |
| Final | 8 | 69 |
| Toplam İş Yükü | 159 | |