Türk Dili ve Edebiyatı (YL) (Tezli)
Yüksek Lisans TYYÇ: 7. Düzey QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL: 7. Düzey

Ders Genel Tanıtım Bilgileri

Ders Kodu: TRK5021
Ders İsmi: Çağatay Türkçesi Metin İncelemeleri
Ders Yarıyılı: Güz
Ders Kredileri:
AKTS
6
Öğretim Dili: Türkçe
Ders Koşulu:
Ders İş Deneyimini Gerektiriyor mu?: Hayır
Dersin Türü: Bölüm/Program Seçmeli
Dersin Seviyesi:
Yüksek Lisans TYYÇ:7. Düzey QF-EHEA:2. Düzey EQF-LLL:7. Düzey
Dersin Veriliş Şekli: Yüz yüze
Dersin Koordinatörü: Doç. Dr. FEYZİ ÇİMEN
Dersi Veren(ler): DR. ÖĞR. ÜYESİ FEYZİ ÇİMEN
Dersin Yardımcıları:

Dersin Amaç ve İçeriği

Dersin Amacı: Türk dilinin tarihî seyri içerisinde Çağatay Türkçesinin yerini, eser veren müellifleri ve eserlerini kavrayabilme. Bu dönemde yazılan metinleri okuyabilme ve Çağatay Türkçesinin gramer özelliklerine vâkıf olabilme.
Dersin İçeriği: Çağatay Türkçesi üzerinde yapılan çalışmalar hakkında detaylı bilgi verilerek bu dönemde telif edilmiş bazı metinlerin okuması yapılacak, gramer özellikleri incelenecektir.

Öğrenme Kazanımları

Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler;
1) Çağatay Türkçesinin dönemlerini detaylı olarak bilir.
2) Çağatay Türkçesi metinlerini okuyabilir ve gramer incelemesi yapabilir.
3) Çağatay Türkçesi metinleri üzerinde akademik/bilimsel yayın hazırlayabilir.

Ders Akış Planı

Hafta Konu Ön Hazırlık
1) Dersin Tanıtımı ve Bibliyografya Hakkında Bilgi
2) Türk Dili Tarihi İçerisinde Çağatay Türkçesinin Yeri
3) Çağatay Türkçesinin İmla ve Dil Özellikleri
4) Çağatay Türkçesinin İmla ve Dil Özellikleri
5) Lutfî Dîvânı'ından Metin Okumaları ve Gramer İncelemesi
6) Ali Şîr Nevâyî'nin Garâ'ibü's-Sıgar Adlı Divanından Metin Okumaları ve Gramer İncelemesi
7) Ara Sınav Haftası/Vize Ödevi
8) Ali Şîr Nevâyî'nin Nevâdirü'ş-Şebâb Adlı Divanından Metin Okumaları ve Gramer İncelemesi
9) Ali Şîr Nevâyî'nin Bedâyi'ü'l-Vasat Adlı Divanından Metin Okumaları ve Gramer İncelemesi
10) Ali Şîr Nevâyî'nin Fevâyidü'l-Kiber Adlı Divanından Metin Okumaları ve Gramer İncelemesi
11) Çağatayca Kelile ve Dimne Okumaları ve Gramer İncelemesi
12) Çağatayca Kelile ve Dimne Okumaları ve Gramer İncelemesi
13) Mirza Meryemhan Dîvânı'ndan Metin Okumaları ve Gramer İncelemesi
14) Mirza Meryemhan Dîvânı'ndan Metin Okumaları ve Gramer İncelemesi
15) Final Sınavı

Kaynaklar

Ders Notları / Kitaplar: Çimen, F. (2022). Molla Muhammed Timur: Âsâru'l-İmâmiye: Çağatayca Kelile ve Dimne Tercümesi (İnceleme-Metin-Dizin-Sözlük). DBY Yayınları.
Çimen, F. (2022). Mirza Meryemhan Dîvânı. DBY Yayınları.
Eckmann, J. (2021). Çağatayca El Kitabı. (Çev. Günay Karaağaç). Türk Dil Kurumu Yayınları.
Eckmann, J. (2017). Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar. (Haz. Osman Fikri Sertkaya). Türk Dil Kurumu Yayınları.
Diğer Kaynaklar: Akalın, M. (1988). Tarihî Türk Şiveleri. “Çağatayca”. Ankara.
Eraslan, K. (1993). Çağatay Edebiyatı. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. (Cilt 8, ss. 168-176).
Türk, V. (2018). Târih-i Enbiyâ ve Hükemâ. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
Ünlü, S. (2013). Çağatay Türkçesi Sözlüğü. Eğitim Yayınevi.

Ders - Program Öğrenme Kazanım İlişkisi

Course Learning Outcomes

1

2

3

Program Kazanımları
1) Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin uzmanlık bilgisine sahip olur. 2 3 3
2) Türk Dili ve Edebiyatı alanındaki temel kuramsal tartışmalar hakkında bilgi sahibi olur. 2 2 2
3) Türk Dili ve Edebiyatı alanındaki güncel tartışmaları ve araştırmaları takip edebilir. 2 2 2
4) Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılan çalışmaları kavrar. 2 2 2
5) Türk Dili ve Edebiyatı alanında edindiği bilgileri disiplinlerarası konularla bir araya getirerek akademik/bilimsel yayınlar hazırlama becerisi kazanır. 3 3 3
6) Türk Dili ve Edebiyatı alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, nicel ve nitel veriler ile destekleyerek alanındaki ve alan dışındaki gruplara, yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli biçimde aktarabilir. 2 2 2
7) Türk Dili ve Edebiyatı alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilir ve öğrenmesini yönlendirebilir. 3 2 2
8) Türk Dili ve Edebiyatı alanında verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözeterek denetleyebilir. 2 2 2
9) Türk Dili ve Edebiyatı alanındaki uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilir. 3 3 3
10) Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel ve bağımsız çalışabildiği gibi ekip çalışmalarında da uyumlu bir şekilde yer alır. 2 2 2
11) Türk Dili ve Edebiyatı alanıyla ilgili çalışmalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. 2 2 3

Ders - Öğrenme Kazanımı İlişkisi

Etkisi Yok 1 En Düşük 2 Orta 3 En Yüksek
       
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi Katkı Payı
1) Türk Dili ve Edebiyatı alanına ilişkin uzmanlık bilgisine sahip olur. 3
2) Türk Dili ve Edebiyatı alanındaki temel kuramsal tartışmalar hakkında bilgi sahibi olur. 2
3) Türk Dili ve Edebiyatı alanındaki güncel tartışmaları ve araştırmaları takip edebilir. 2
4) Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılan çalışmaları kavrar. 2
5) Türk Dili ve Edebiyatı alanında edindiği bilgileri disiplinlerarası konularla bir araya getirerek akademik/bilimsel yayınlar hazırlama becerisi kazanır. 2
6) Türk Dili ve Edebiyatı alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, nicel ve nitel veriler ile destekleyerek alanındaki ve alan dışındaki gruplara, yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli biçimde aktarabilir. 2
7) Türk Dili ve Edebiyatı alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirebilir ve öğrenmesini yönlendirebilir. 3
8) Türk Dili ve Edebiyatı alanında verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri gözeterek denetleyebilir. 2
9) Türk Dili ve Edebiyatı alanındaki uzmanlık gerektiren bir çalışmayı bağımsız olarak yürütebilir. 3
10) Eğitim, kültür ve sanat alanlarında yürütülen çalışmalarda bireysel ve bağımsız çalışabildiği gibi ekip çalışmalarında da uyumlu bir şekilde yer alır. 2
11) Türk Dili ve Edebiyatı alanıyla ilgili çalışmalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen sorunların çözümü için yeni yaklaşımlar geliştirir. 3

Ölçme ve Değerlendirme

Yarıyıl İçi Çalışmaları Aktivite Sayısı Katkı Payı
Ödev 1 % 40
Final 1 % 60
Toplam % 100
YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTU KATKISI % 40
YARIYIL SONU ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI % 60
Toplam % 100

İş Yükü ve AKTS Kredisi Hesaplaması

Aktiviteler Aktivite Sayısı Aktiviteye Hazırlık Aktivitede Harçanan Süre Aktivite Gereksinimi İçin Süre İş Yükü
Ders Saati 14 4 2 84
Ödevler 1 8 16 24
Final 1 28 2 30
Toplam İş Yükü 138