| Hafta |
Konu |
Ön Hazırlık |
| 1) |
İnsan bedeninin sosyal veçhesi; Parsons, Michel Faucoult, Agamben ve diğer kuramcıların görüşleri. |
|
| 2) |
Sağlık Sosyolojisinin tanıtımı ve müfredata kuş bakışı bir nazar |
ppt yansılar |
| 3) |
Nasıl olup da kimi camialarda şifacılar hekimlere tercih edilirler? Bu davranışın gerekçeleri nelerdir? Geleneksel tıbbın makûl ve rasyonel boyutu (sınıkçılık gibi) ile spiritüel ve tılsımlı boyutu (ki yine de telkine açık hastada bir plasebo-tesiri yaptığı da yadsınamaz). Şarlatanlığa karşı uyanık olma ikazları: sağlık tarih boyunca; niyeti kurbanlarını kandırıp sömürmekten ibaret olan kimi düzenbazlar için verimli bir alan olagelmiştir. |
ppt yansılar |
| 4) |
Sihirle tedavide iki ilkenin kıyası: Sempatik Sihir ve Dokunma Sihri. Modern insanın kafasında bunların artıklarının hâlâ silinmemiş tezahürleri ve karşılıkları. Her çeşit uğur getiren tılsım objelerine bir bakış ki bunlar; özelikle geleneksel zihniyetin geçerli olduğu kültürel ortamlarda yerlerde; gûya insanda iyilik hâlini gizemli bir surette temin ederler. Boyut. Erkekte ve kadında fiziksel güzellik anlayışının (şemail) kültürel yorumları. Vûcut ve bedende sakrifikasyonlar ile bu davranışın piercing gibi günümüz radikal modalarına kadar gelmiş “izdüşümleri”. |
ppt yansılar |
| 5) |
Tarih boyunca salgınlara özet bakış (veba, lepra, çiçek, verem vs.). Bunların sosyal seğirdimleri. Ayrıca zührevî hastalıkların bir sıralaması. Ağız ve diş hijyeni. Amerika’dan, asker alma sürecinde (I. Dünya Savaşı yılları) sağlık muayeneleri sonuçları (Kaynak: Halk sağlığı uzmanı Dr. Smillie). |
ppt yansılar |
| 6) |
Günümüz batı dünyasında, “kocakar”ı ilâçlarının izleri, edebiyat satır aralarında İspanya ve İtalya özelinde dile geliyor. Bu mütalâa Avrupa sosyal tarihine de ışık tutuyor. |
ppt yansılar |
| 7) |
Parafili kavramı. Önceki katı “cinsel sapkınlık” ve benzeri yaftaların daha çoğulcu ve demokratik hafif sıfatlara dönüşümü. Ne de olsa, cinsel ayrımcılık dahil, her tür azınlığa karşı ayrımcılığa günümüzde soğuk bakılmaktadır. |
|
| 8) |
Sanayide çalışmanın yakın tarih üzerinden genel tekâmülü (evrimi) ve işgörenin sıhhatini mihver konu olarak ele alış: Klasik yönetim kuramları, ardından Elton Mayo ve ekibinin Hawthorne İncelemeleri esnasında şans eseri fark ettikleri ve üstünde yoğunlaştıkları işgören hissiyatı meselesi; bunun önemi ve iş tatmini. İş Fizyolojisi bağlamında işçinin yabancılaşma sorunu ile süreğen yorgunluk mevzuları da ayrıca ele alınmışlardır. |
ppt yansılar |
| 9) |
Tarih boyunca zehirler: Zehirbilmin (Toksikoloji) “yumuşatılmış” bir varyantı ile âşinâlık. Entoksikasyondan ölen tarihî şahsiyetlere bir bakış: Anibal, Yıldırım Bayezid, Fatih’in şehzâdesi Cem, Napolyon Bonapart, Kraliçe Kleopatra, Keşiş Rasputin. 1979’da Halkın Tapınağı kültünün Guyana’da siyanürle kitle intiharı. Tokyo metrosuna tedhişçi bir kültün sarin gazı hûcumu (saldırısı). Bir Toksikoloji kitapçığından örnek sahifeler. Bir şehir efsanesi olarak toplu karavanaya şap katıldığı yanlış iddiası. Hijyen tarihine dayalı iki didaktik manzume. San’atta zehir teması: Bir William Faulkner öyküsü, bir Clint Eastwood sinema eseri. |
ppt yansılar |
| 10) |
Madde iptilâsı (bağımlılığı) konusu. Hüsrana uğramış gençliğin beyhude bir kaçış teşebbüsü ve yozlaşmışlık deneyimi! Merkezî sinir sistemini vuran uyuşturucuların tasnifi. Bulma kolaylığı açısından, meşru ama yeşil reçeteye tâbi kimi ilâçların istismarı (kötüye kullanımı). |
ppt yansılar |
| 11) |
Meslek hastalıklarına kuş bakışı bir nazar. Geniş tasnif anlamında akciğer ve cilt üzerinde olumsuz tesirler. Sınaî toksikolojinin gelişimi. İstanbul ‘da Kartal meslek Hastalıkları Hastanesi’ne bir gönderme. Bazı özgül bulguların sıralanması. |
ppt yansılar |
| 12) |
ILO / UÇÖ [International Labor Organization / Uluslararası Çalışma Örgütü]’nün meslek hastalıklarının zararlarından ve iş yeri kazâlarından işgöreni koruma gayretleri; ilgili kanun ve mevzuatlar; arzulanır standart tespitleri; ânında ve mahalde ölçüm yapabilen özel kuruluşlara atıflar. |
ppt yansılar |
| 13) |
Teknik Emniyet Mühendisliği ve ilgili mefhumlar (kavramlar). PtD (Prevention through design / tasarım yoluyla mâni olma). Sırf tabiatı icabı tehlike arz eden iş kollarına bir gönderme (atıf) ve bir tersanede vuku bulan bir trajediyi hatırlamak. |
ppt yansılar |
| 14) |
Dünya yüzeyinden iş ve işçi sahneleri. National Geographic arşivinden, önceki yıllarda Türkiye’de çekilmiş (20. Asrın başlarına kadar giden) esnaf ve zanaatkâr fotoğraflarına bakış ve doğaçlama yoluyla onlara dair yorumlara dâvet. |
ppt yansılar |
| 14) |
Dünya yüzeyinden iş ve işçi sahneleri. National Geographic arşivinden, önceki yıllarda Türkiye’de çekilmiş (20. Asrın başlarına kadar giden) esnaf ve zanaatkâr fotoğraflarına bakış ve doğaçlama yoluyla onlara dair yorumlara dâvet. |
ppt yansılar |
| Ders Notları / Kitaplar: |
Ders Notları / Kitaplar: Öğretim üyesinin çeşitli kaynaklardan terkip ettiği (sentezlediği) ders notları (yansılar suretinde) esastır. Ağırlıklı bilgiler:
HAVILAND, W.A. et al. (2008). Cultural Anthropology: The Human Challenge, Thomson Higher Education, Belmont, CA
KOTTAK, Conrad Phillip (2018). Window onHumanity: A Concise Introduction to Anthropology, eighth edition, McGraw-Hill Education. N.Y.
NOLAN, Patrick & LENSKI, Gerhard (2009). Human Societies: An Introduction to Macrosociology, eleventh edition, Paradigm Publishers, Boulder [Colorado] & London.
|
| Diğer Kaynaklar: |
The basic material is the compiled class-notes of the lecturer in the format of power point slides. Essentil material is based on:
HAVILAND, W.A. et al. (2008). Cultural Anthropology: The Human Challenge, Thomson Higher Education, Belmont, CA
KOTTAK, Conrad Phillip (2018). Window onHumanity: A Concise Introduction to Anthropology, eighth edition, McGraw-Hill Education. N.Y.
NOLAN, Patrick & LENSKI, Gerhard (2009). Human Societies: An Introduction to Macrosociology, eleventh edition, Paradigm Publishers, Boulder [Colorado] & London.
|
| |
Dersin Program Kazanımlarına Etkisi |
Katkı Payı |
| 1) |
Sağlık alanı ile ilgili kavram ve kavramları lisans düzeyinde anlamak ve sağlık alanında ders kitapları, uygulama araçları ve diğer güncel bilgi kaynakları ile desteklenen ileri düzeyde teorik ve pratik bilgiye sahip olmak. |
1 |
| 2) |
Bilginin doğası, kaynağı, sınırları, doğruluğu, güvenilirliği ve geçerliliği bilgisi. |
2 |
| 3) |
Lisans düzeyinde edindiği ileri düzeyde kuramsal ve olgusal bilgileri kullanma |
1 |
| 4) |
Sağlık alanında edindiği ileri düzey bilgi ve becerileri kullanarak bilimsel olarak kanıtlanmış verilerle yorumlar, değerlendirir, tanımlar, analiz eder, bilgileri paylaşır ve ekip çalışması yapar. |
1 |
| 5) |
Sağlık alanında bilgisayar programlarını, ilgili teknolojileri ve eğitim araçlarını kullanır. |
1 |
| 6) |
Sağlık alanındaki ileri düzeydeki bilgi birikimini kullanarak bağımsız bir çalışma yürütür ve bu alanda çalışan diğer meslek gruplarıyla işbirliği içinde ekip üyesi olarak sorumluluk alır. |
1 |
| 7) |
Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan öngörülemeyen karmaşık sorunların çözümünde bireysel ve ekip üyesi olarak sorumluluk alır. |
1 |
| 8) |
Bir proje sorumluluğunda faaliyetleri planlar, yönetir, izler ve değerlendirir. |
2 |
| 9) |
Sağlık alanında edindiği ileri düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. |
1 |
| 10) |
Öğrenme ihtiyaçlarını ve öğrenme kaynaklarını belirler, kaynakları etkin kullanarak öğrenme işlevini yönlendirir. |
1 |
| 11) |
Yaşam boyu öğrenmeye yönelik olumlu tutum geliştirir ve davranışa dönüştürür. |
1 |
| 12) |
Sağlık alanı hakkında ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir; düşünce ve çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak iletir, ilgili kişi ve kurumların görüş, istek ve beklentilerini alır. |
1 |
| 13) |
Sosyal sorumluluk bilinciyle, yaşadığı sosyal çevre için diğer meslek gruplarıyla işbirliği içinde proje ve etkinlikler düzenler ve uygular. |
1 |
| 14) |
Alanındaki bilgileri takip eder ve meslektaşları ile en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde bir yabancı dil kullanarak iletişim kurar. |
|
| 15) |
Sözlü ve yazılı olarak kendilerini etkili bir şekilde ifade eder. |
2 |
| 16) |
Alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımları ile birlikte bilgi ve iletişim teknolojilerini en az İleri Düzeyinde kullanır. |
2 |
| 17) |
Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olay/gelişmeleri izler ve değerlendirir. |
1 |
| 18) |
Kalite Yönetimi ve Süreçlerine uygun hareket eder ve katılır. |
1 |
| 19) |
Sağlık alanı ile ilgili sonuçların toplanması, yorumlanması, uygulanması ve duyurulması aşamalarında ilgili disiplinlerden kişilerle işbirliği yapar ve sosyal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. |
1 |
| 20) |
Birey ve toplum sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahip olmak. |
1 |